سید مصطفی صابری در روزنامه خراسان نوشت: تصور کنید روزی دنیا با شنیدن خبرهای عجیبی، چون خودکشی چند دانشمند بزرگ حوزه فیزیک کوانتوم از طرفی و اختلالهای عجیب در شتابدهندههای ذرات بهت زده شود. چرا برندگان نوبل مرگهای ترسناکی را تجربه میکنند؟ چرا شتابدهندههای ذرات ناهنجاریهایی فراتر از ابعاد ما را گزارش میدهند؟
این اتفاقات بخشی از سکانسهای آغازین یک سریال جذاب است. «مسئله سه جسم» سریال پرهزینه و جدیدی از نتفلیکس است که بهتازگی پخش شده است. سریالی که انتشار تصاویری از آن پیش از پخش سریال باعث شگفتی مخاطبان شده بود چراکه در خلاصهای کوتاه از داستانش آمده بود سریال در زمان حال میگذرد، اما برخی تصاویر شباهتی به روزگار ما نداشت.
نامهای پشت سریال یعنی دیوید بنیاف و دی بیوایس هم که آنها را بهعنوان خالقان سریال پرطرفدار و حماسی «بازی تاج و تخت» میشناسیم این کنجکاوی را افزون میکرد. با پخش سریال مشخص شد این انتظار بیدلیل نبوده و با اثری قابل تحسین، تامل برانگیز، خوشساخت و خاص طرفیم که فقط اسمش متفاوت نیست. سریالی درباره اعلان جنگ تمدنی فضایی به ما زمینیها که البته یک اثر علمی تخیلی معمولی نیست و در ادامه بیشتر با آن آشنا میشویم.
بهطور معمول در دنیای رمان کمتر با آثاری از چین مواجه شدیم که شهرتی جهانی داشته باشد؛ اما سالها قبل کتاب «مسئله سه جسم» اثر لیو سیشین منتشر شد و توجه مخاطبان زیادی را بهخود جلب کرد؛ کتابی که پایههای علمی جالبی داشت و وارد فضای فانتزی نمیشد؛ بخشهایی از تاریخ معاصر چین را بهخوبی در دل داستان به چالش میکشید و آنچنان خوب بود که استودیوهای زیادی تصمیم گرفتند اقتباسی سینمایی یا سریالی از آن داشته باشند تا اینکه نوبت به سرمایهگذاری نتفلیکس و حضور بنیاف و دی بی وایس رسید. اما ماجرای اسم این سریال از چه قرار است؟
در مکانیک اجرام بزرگ با داشتن پارامترهایی، چون جرم، موقعیت و سرعت اولیه سه جسم مثل خورشید، زمین و ماه میتوان مدار و مسیر حرکت آنها و جاذبهای را که به هم وارد میکنند، براساس قوانین نیوتن پیدا کرد. سریال با انتخاب این اسم از ابتدا تکلیف مخاطب را مشخص میکند که با یک اثر تخیلی که در آن فضاییها با سفینههای مجهز به لیزر به زمین حمله میکنند طرف نیست.
قصه در چین چند دهه قبل آغاز میشود. جایی که یک استاد فیزیک به دلیل اینکه نسبیت اینیشتین را که مغایر آموزههای مائو است تدریس کرده، محاکمه و بهشکل عجیبی در حضور جمع زیادی از جمله دختر دانشمندش شکنجه میشود. این اتفاق باعث میشود «یه ونجی» که شاهد شکنجه پدرش است تصمیمی بگیرد که آینده بشریت را تغییر میدهد. در زمان حال زنجیرهای از اتفاقات هولناک میافتد که مردم و حتی بزرگترین مغزهای جهان از درک آن عاجز هستند.
بهطور مثال یک هدست واقعیت مجازی عجیب بهدست تعدادی از نابغهها میرسد که آنها را درگیر یک تجربه نزدیک به واقعیت میکند. اعدادی مثل یک شمارش معکوس پیش چشم عدهای دیگر از دانشمندان ظاهر میشود و برخی از آنان را به جنون میکشد. با ادامه اتفاقات عجیب، واکنش برخی از مردم این است که چیزی شبیه فرقه شکل میدهند، عدهای میترسند؛ عدهای به استقبال حوادث میروند و کم کم مشخص میشود تهدیدی بزرگ دنیای ما را احاطه کرده است.
سریال دستاوردهای جالبی در شکل روایت، جنس پیرنگ و توسعه خط اصلی، معرفی شخصیتها و پیوند سرنوشتشان به هم، چالشهای اخلاقی پیشروی شخصیتها، گرههای داستانی و البته پیوند دادن علم با عناصر دراماتیک دارد و بهخوبی توانسته قصهاش را در بستر مسائل علمی که لااقل روی کاغذ محتمل هستند، جلو ببرد. اما شاید یکی از بهترین عناصر سریال حضور یک تیم از بازیگران شناخته شده و محبوبی باشد که در کمتر سریالی آنها را کنار هم میبینیم. بازیگرانی، چون جوآن آدپو، جان بردلی، لیام کانینگهام، بندیکت وانگ، جاناتان پرایس، ایزا گونزالس و ...
نکته جالب ترکیب بازیگران تنوع نژادی آنهاست که نوعی اتحاد برای نجات سیاره را تداعی میکند. نکته بعدی آن است که بنیاف و دی بیوایس در استفاده از بازیگران سریال قبلیشان در این اثر افراط نکردهاند و افرادی هم که از حضورشان استفاده شده است، در ایفای نقششان عالی هستند. بهخصوص لیام کانینگهام که در «بازی تاج و تخت» در نقش «سرداووس» اجرای باشکوهی داشت و در این سریال هم رهبری کاریزماتیک برای هدایت دانشمندان است.
چند وقتی است تا صحبت از آثاری در ژانر علمی تخیلی به میان میآید بلافاصله ذهن سمت داستانهایی درباره سفر در زمان، جهانهای موازی یا کرمچاله و... میرود که ظرفیت خوبی برای داستانگویی ایجاد میکنند؛ هرچند در بیشتر اوقات از آن ظرفیت هم در سطحیترین و مخاطبپسندترین شکلش استفاده میشود. اما «مسئله سه جسم» چندان اهل باج دادن به مخاطب نیست، چون داستانش را از دل مفاهیم سختتری بیرون میکشد.
مثل اینکه میتوان یک رایانه در ابعاد کوانتومی داشت که با سرعت نور تمام زمین را پایش کند؟ حتی بیگانگانی که داستان ترسیم میکند، تمدنی هستند که ۴۰۰ سال دیگر به زمین میرسند، اما از الان اعلام جنگ کردند، چون معتقدند بشر نمیتواند از منابعش استفاده کند و تکامل تمدنهای هوشمند کیهان در خطر است. این تمدن عجیب نه تنها وحشی نیست، بلکه دروغ گفتن هم بلد نیست و با هربار فروریختنش باید از صفر شروع کند برای همین سرعت تکاملش از بشر کمتر است، اما در حال حاضر پیشرفتهتر است.
بسیاری از مفاهیم مثل نوع استفاده از انرژی، هوش مصنوعی و دانش کوانتومی را که در حوزه طبقهبندی تمدنهای هوشمند کیهانی توسط دانشمندانی، چون میچیو کاکو طرح شده، همراه موضوعاتی، چون مدیریت افکار عمومی، آینده صنایعی، چون نانو، احتمال میزبانی آگاهی بشری در فضای فراجسمی و... را در این سریال به صورت دراماتیزه شده میبینیم، بنابراین بهاندازهای که با این موضوعات درگیر باشید از سریال لذت خواهید برد.