اخبار جنگ و اضطراب پنهان؛ چگونه خود و فرزندانمان را ایمن کنیم؟
کارشناس ارشد روانشناسی بالینی گفت: اخبار جنگ می‌تواند روان کودکان و بزرگسالان را درگیر اضطراب، ترس و بی‌ثباتی کند.
اعظم نوری در گفت‌و‌گو با ایسنا، تصریح کرد: اخبار جنگ، به‌ویژه اگر با تصاویر خشونت‌بار یا گزارش‌های تلخ همراه باشد، می‌تواند به‌شدت بر سیستم روانی افراد، به‌خصوص کودکان، نوجوانان و حتی بزرگسالان حساس تأثیر بگذارد. این تأثیر ممکن است به صورت اضطراب، بی‌خوابی، کاهش احساس امنیت، پرخاشگری یا حتی افسردگی پنهان بروز کند.
وی با بیان اینکه کودکان قدرت تحلیل و تفکیک واقعیت از فضای رسانه‌ای را ندارند. ذهن آنها تصاویر و پیام‌ها را بسیار خام و بی‌واسطه جذب می‌کند، ادامه داد: دیدن مکرر اخبار جنگی می‌تواند احساس ناامنی، ترس از آینده، و اضطراب مزمن را در آنها افزایش دهد. این مسئله گاهی باعث شب‌ادراری، سکوت‌های طولانی، یا وابستگی بیش از حد به والدین می‌شود.
این روانشناس همچنین به تأثیر اخبار جنگ بر بزرگسالان اشاره کرد و گفت: هر چند بزرگسالان توان بیشتری برای پردازش اطلاعات دارند، اما در شرایطی که اخبار با لحن ترس‌آور یا بی‌وقفه منتشر می‌شود، ذهن به‌طور ناخودآگاه دچار فرسودگی روانی و اضطراب پنهان می‌شود. این فشار‌ها ممکن است در بلندمدت باعث کاهش تمرکز، بی‌قراری، افزایش پرخاش یا حتی شکستن بنیان صبر و تاب‌آوری افراد شود.
نویسنده کتاب اوتیسم و عوامل همبسته آن با ارائه توصیه‌هایی برای کاهش تأثیر اخبار جنگ بر روان، ادامه داد: مدیریت میزان مواجهه با اخبار یکی از این توصیه‌ها است؛ بنابراین لازم نیست همه اخبار را دنبال کنیم. اختصاص زمان مشخص و محدود برای پیگیری اخبار، به حفظ تعادل روانی کمک می‌کند.
وی با تأکید بر ضرورت پرهیز از مشاهده اخبار در حضور کودکان، اضافه کرد: به هیچ‌وجه اخبار جنگ یا صحنه‌های خشونت‌آمیز را جلوی کودکان نبینید یا نشنوید. کودکان نیاز به آرامش و ثبات دارند، نه نگرانی‌های بزرگسالانه.
نوری با یادآوری اینکه توضیح ساده و امیدبخش به کودکان نیز می‌تواند راه‌گشا باشد، اضافه کرد: اگر کودک سؤالی درباره جنگ پرسید، با زبانی آرام، قابل فهم و بدون ترساندن، به او توضیح دهید. هرگز از واژه‌هایی مثل مرگ، نابودی یا خطر قریب‌الوقوع استفاده نکنید.
وی بر تقویت احساس امنیت در خانواده تاکید کرد و ادامه داد: در چنین زمان‌هایی بر ایجاد فضای گرم خانوادگی، بازی، گفت‌و‌گو و حضور فعال پدر و مادر در کنار کودک تمرکز کنید. امنیت روانی کودک از حضور والدین تغذیه می‌شود.
نوری با یادآوری اینکه در بزرگسالان نیز بازگشت به فعالیت‌های تعادل‌بخش می‌تواند در بازگشت آرامش به روان آنها تاثیرگذار باشد، ادامه داد: برای کاهش استرس ناشی از اخبار، فعالیت‌هایی مثل ورزش، ارتباط با طبیعت، مطالعه، دعا، تنفس عمیق و حتی گفت‌و‌گو‌های ساده با دوستان بسیار مؤثر است.
این روانشناس تأکید کرد: سلامت روان، به‌ویژه در روزگار بحران، اولویت زندگی است. ما نمی‌توانیم همه دنیا را کنترل کنیم، اما می‌توانیم فضای خانه و ذهن خود و فرزندانمان را تا حد زیادی آرام نگه داریم.
