تعداد کشته های جنگ جهانی اول در قتل عامهای جنگی به حدی شدید بود که مورخان به سختی در مورد اینکه دقیقا چند نفر جان خود را از دست دادند توافق دارند.
به گزارش زیسان؛ هنگامی که کشورهای اروپایی در تابستان ۱۹۱۴ با یکدیگر به نزاع پرداختند، هنوز تردیدهایی درباره ابعاد این خشونت مرگبار وجود داشت و کسی تصور نمیکرد که این جنگ به یک درگیری چهار ساله تبدیل شود. جنگی که بسیار مرگبارتر از هر جنگ قبلی در آن قاره، هم برای نیروهای نظامی و هم برای غیرنظامیان خواهد بود. جنگی که جان طبق آمارهای غیر رسمی جان بیست میلیون انسان را گرفت.
قدرتهای بزرگی مانند بریتانیا، فرانسه، ایالات متحده و آلمان سوابق دقیقی از هزینههای انسانی جنگ نگهداری میکردند. اما قتل عام جنگ جهانی اول آنقدر شدید و فراگیر بود و سربازان و غیرنظامیان بسیاری ازکشورهای مختلف را درگیر خود کرد، که مورخان بحث سختی را برای توافق بر سر اینکه دقیقا چند نفر جان خود را در جنگ جهانی اول از دست دادند، داشته اند.
مایکل گرین، دانشیار تاریخ در دانشگاه نوادا، لاسوگاس، درباره تعداد دقیق کشتهها گفته: «گفتنش سخت است!» او خاطرنشان میکند دلیل این سخت بودن آمار مرگومیر ناشی از همهگیری آنفولانزای ۱۹۱۸ و نسلکشی ارامنه توسط ترکهای امپراتوری عثمانی است؛ رویدادهایی که با جنگ همپوشانی داشتند و به آمار کشتههای جنگ جهانی افزودند، چرا که فاصله کوتاهی به لحاظ زمانی با جنگ جهانی اول داشتند و به نوعی خود از عواقب آن جنگ خانمانسوز به شمار میآمدند.
گزارشی در سال ۲۰۱۱ توسط مرکز اروپایی رابرت شومان برگرفته از سوابق دولتی و تحقیقات بنیاد کارنگی برای صلح بینالمللی تخمین میزند که اندکی بیش از ۹.۷ میلیون پرسنل نظامی از بیش از ۲۲ کشور جان خود را از دست دادهاند، به علاوه در این جنگ خانمانبرانداز بیش از ۶.۸ میلیون غیرنظامی جان خود را از دست دادهاند.
هم به خاطر عواملی مانند گرسنگی و هم نسلکشی، در طول مدت جنگ جهانی اول و در مجموع حدود ۱۶.۵ میلیون نفر جان باختند.
بر اساس این گزارش، برندگان جنگ بیشتر از بازندگان متحمل تلفات نظامی شدند. طرف متفقین، از جمله بریتانیا، فرانسه، روسیه، ایتالیا، صربستان و ایالات متحده، به اضافه تعداد زیادی از کشورها، روی هم رفته ۵.۴ میلیون نظامی را از دست دادند.
این به طور قابل توجهی بیشتر از حدود چهار میلیون عضو نظامی از دست رفته توسط قدرتهای مرکزی است که شامل امپراتوری آلمان (۲۰۵۰۸۹۷)، اتریش-مجارستان (۱۱۰۰۰۰۰)، امپراتوری عثمانی (۲۱۵۰۰۰۰) و بلغارستان (۸۷۵۰۰) میشود. این مجموع شامل هر دو مرگ و میر مربوط به جنگ و تلفات ناشی از تصادفات، بیماری و مصائب نگهداری به عنوان اسیر جنگی است.
تعداد واقعی کشتهها ممکن است حتی بیشتر از این باشد. همانطور که فرانسوا هران، انسانشناس فرانسوی اشاره میکند، برای مثال، آمار رسمی مرگ و میرِ «غیرقابل قبول» در فرانسه که ۱۳۵۷۸۰۰ نفر بود، احتمالاً در واقعیت به ۱.۵ میلیون نفر نزدیکتر است.
چرا بسیاری از سربازان و دیگر اعضای ارتش جان خود را از دست دادند؟ گرین توضیح میدهد که یکی از دلایل این است که در مقایسه با درگیریهای قبلی، جنگ از نظر فناوری پیشرفتهتر شده بود. جنگ جهانی اوّل، اولین جنگ با جنگ خندق، استفاده زیاد از زیردریاییها و هواپیماها و گازهای سمی و همچنین شعله افکنها و مسلسلها بود.
بهویژه در آغاز جنگ، تاکتیکها و استراتژیهای نظامی پیشرفته، کشتار وسیع نظامیان پیاده را در نظر نمیگرفت. همانطور که مورخ فرانسوی آنتوان پروست در دایرهالمعارف بینالمللی جنگ جهانی اول ۱۹۱۴-۱۹۱۸ اشاره میکند، پیادهنظام برای استفاده از تاکتیکهای منسوخ شده در میدانهای باز با توپخانه و مسلسل آموزش دیده بودند و استفاده از جنگ افزارهای پیشرفته، منجر به قتل عام آنها میشد.
ه گفته پروست، تنها در طول چهار ماه اول جنگ، ارتش فرانسه ۳۱۰۰۰۰ سرباز را از دست داد، که باعث شد ستوان جوان آن زمان به نام شارل دوگل بعداً بنویسد که «در یک لحظه به نظر میرسید که هیچ شجاعتی در جهان نمیتواند باشد که بر قدرت آتش چیره شود.» دوگل از این جنگ جان سالم به در برد تا در طول جنگ جهانی دوم که رهبر فرانسه تبعید شد و در نهایت از سال ۱۹۵۹ تا ۱۹۶۹ به عنوان رئیس جمهور فرانسه خدمت کرد.
در این نوع جدید و وحشتناک میدان نبرد، بزرگترین تهدید مرگبار، مرگی بود که از راه دور توسط گلولههای توپخانه انجام میشد. به گفته پروست، ۶۰ درصد سربازان مجروح فرانسوی بر اثر گلولههای توپخانه مجروح شدهاند، در حالیکه ۳۴ درصد از گلولهها و ۶ درصد نیز از سرنیزهها یا با علل دیگر زخمی شدهاند.
ناتوانی هر یک از طرفین در پیروزی سریع در جنگ نیز باعث افزایش تعداد کشتهشدگان شد. این منجر به مبارزات وحشیانه و طولانی، مانند نبرد سام شد که از ژوئیه تا نوامبر ۱۹۱۶ ادامه یافت. در این جنگ هر دو طرف با قدرت آتش هولناک خود، در یک گستره نسبتاً کوچک ۱۸ مایلی در امتداد رودخانه سام در فرانسه، درگیر شدند. روایت است که در روز اول نبرد به تنهایی۲۰۰۰۰ سرباز انگلیسی کشته شدند.
بر اساس گزارش موزههای جنگ امپراتوری، در امتداد جبهه غربی، جایی که دو طرف سالها در جنگهای بیرحمانه خندق گرفتار بودند، خاکِ بسیار آلوده و شیوع گسترده کزاز و انواع بیماریهای ویروسی دیگر، منجر به کشتهشدن سربازان مجروح میشد. این مساله به زیاد شدنِ تعداد کشتهها کمک کرد.
جنگ همچنین باعث شد همهگیری آنفولانزای ۱۹۱۸ مرگبارتر شود. آنفولانزا به سرعت در میان سربازان آمریکایی پخش شد، زیرا آنها در اردوگاههای آموزشی جمع میشدند و از اقیانوس اطلس به بندرهایی مانند برست فرانسه میرفتند. همانطور که آنها به نبرد میرفتند آنفولانزا را هم همراهِ خود به جبهههای دیگر میبردند.
در اکتبر ۱۹۱۸، زمانی که سربازان آمریکایی در حمله ماوس-آرگون با آلمانها میجنگیدند، ۱۴۵۱ آمریکایی بر اثر آنفولانزا جان باختند. به گفته محققان پزشکی هلندی پیتر سی وور و لئو ون برگن، در جریان جنگ، این بیماری همهگیر در مجموع ۴۵۰۰۰ سرباز آمریکایی و ۱۴۰۰۰ آلمانی و ۱۰۰۰۰۰ سرباز از هر دو طرف را کُشت.
کشتار هولناک ناشی از جنگ و بیماری درست تا آخرین روزهای جنگ ادامه داشت. حتی پس از آن که مقامات آلمانی، بریتانیایی و فرانسوی در اولین ساعات صبح ۱۱ نوامبر ۱۹۱۸ در یک واگن غذاخوری راه آهن در شمال پاریس گرد آمدند و آتش بس امضا کردند. جالب اینکه از فاصله امضای این قرارداد تا رسیدن خبر آن به جبهههای نبرد شش ساعت طول کشید و این شش ساعت به قیمت جان نزدیک به ۳۰۰۰ سرباز دیگر تمام شد.
حتی سربازانی که از جنگ جهانی اول جان سالم به در بردهاند نیز ممکن است به دلیل درگیریهای مختلف و عوارض ناشی از این جنگ مرگبار عمرشان کوتاه شده باشد.
همانطور که جیمز پاتون، نویسنده نظامی اشاره میکند، اگرچه تنها ۲ تا ۳ درصد از سربازانی که در میدان جنگ در معرض گاز خردل قرار گرفتند جان خود را از دست دادند، بقیه ممکن است در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به سرطان در آینده باشند.
یک مطالعه در سال ۲۰۱۴ بر روی سربازان نیوزیلندی که در جنگ جهانی اول خدمت کرده بودند، نشان داد که میانگین عمر بازماندگان جنگ، که حدود ۴۰ درصد از آنها مجروح شده بودند، نسبت به گروهی که به جنگ اعزام نشده بودند، نزدیک دو سال کوتاهتر بود. آنها همچنین نسبت به مردان غیرنظامی در گروه سنی خود، نرخ خودکشی بالاتری داشتند، که نشان میدهد قرار گرفتن در معرض وحشتهای جنگ تلفات سنگین خود تا مدتهای زیادی بر انسانها گذاشته است.