همه علیه زاکانی؛ وقتی کسی حامی «تانک انقلاب» نیست!

زی‌سان: نخستین مناظره انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم دیروز دوشنبه ۲۸ خرداد طرح بحث جدی‌ای را در درون خود نداشت، اما این علیرضا زاکانی بود که با طرح ادعا‌های جنجالی و تلاش برای حمله به پزشکیان و دولت روحانی همه را علیه خود کرد. 

به گزارش «زی‌سان»، اولین مناظره نامزد‌های انتخابات چهاردهم ریاست جمهوری از ساعت ۲۰ تا ۲۴ با اجرای مهدی خسروی برگزار شد. موضوع اصلی نخستین مناظره «اقتصاد» با محوریت مهار تورم و رشد تولید بود. علیرضا زاکانی شهردار تهران بر خلاف رویه ۵ کاندیدای دیگر تلاش داشت روند مناظره را جنجالی کند. او با طرح ادعا‌های مختلف به شدت به مواضع مسعود پزشکیان و مصطفی پورمحمدی حمله کرد. 

شاید زاکانی انتظار داشت استراتژی او مورد توجه مردم قرار بگیرد و موجب شود که جایگاهش در میان کاندیدا‌های اصول‌گرا تقویت شود. آن‌چنان که او بعد از پایان مناظره اول گفت: «به طبع آنچه که از ما انتظار است این بوده که بحث‌های خود را جدی کرده و با هم تعارف نداشته باشیم.» 

بر خلاف تصورات زاکانی تمامی شواهد و قراین از این واقعیت حکایت دارند که نه تنها مناظره اول با نتایج مثبت برای او همراه نبود بلکه موجی گسترده از انتقادات را علیه‌اش به همراه داشت. آن‌چنان که برخی‌ها تفسیر کرده‌اند، رویکرد زاکانی در مناظره اول مصداق بارز گل به خودی نه تنها برای خودش بلکه برای کل جریان اصول‌گرایی بود. 

زاکانی در دوره قبل با حمله به عبدالناصرهمتی کاندیدای نزدیک به حسن روحانی و اصلاح‌طلبان لقب تانک انقلاب را از برخی جوانان اصولگرا دریافت کرد. لقبی که به نظر می‌رسد با رسیدن زاکانی به شهرداری و کارنامه او بعد از آن، پس گرفته شده است!

دفتر مقام معظم رهبری هم از نقل قول‌های ناقص و نادرست انتقاد کرد

جدی‌ترین موضوع در باب انتقاد از رویکرد زاکانی را شاید بتوان به دفتر مقام معظم رهبری ارجاع داد. دفتر مقام معظم رهبری در اطلاعیه‌ای با عنوان «اطلاعیه درباره برخی نقل قول‌های غیر مستند از رهبر انقلاب و مسئولان دفتر ایشان» نوشت: 

«در روز‌های اخیر مشاهده شده است که برخی از نامزد‌های محترم انتخابات ریاست جمهوری و یا اعضای ستاد و افراد منتسب به آنها در اظهارنظر‌ها و موضع گیری‌ها، نقل قول‌هایی ناقص و یا نادرست از رهبر انقلاب اسلامی و یا مسئولان دفتر معظم له بیان کرده اند. اعلام می‌دارد هرگونه نقل قولِ غیرمستند به اسناد موجود و مکتوب از بیانات و اظهار نظر‌های رهبر معظم انقلاب اسلامی و اکتفا به برداشت‌های شخصی و دریافت‌های شفاهی از بیانات ایشان و یا مسئولان دفتر معظم له فاقد اعتبار و استناد است. انتظار می‌رود همگان نسبت به این موضوع توجه لازم را داشته باشند و از تکرار آن پرهیز شود.»

این اطلاعیه در شرایطی صادر شد که اظهارات زاکانی درباره علی شمخانی مشاور سیاسی مقام معظم رهبری در روز‌های گذشته جنجالی شده بود. زاکانی در برنامه میزگرد سیاسی مدعی شده بود؛ «یک حلقه سه نفره از آقایان لاریجانی، ظریف و روحانی شکل گرفته بود، اینقدر این حلقه تنگ بود که آقای ولایتی اعتراض کرد. سند برجام را حتی به آقای ولایتی هم که جزوشان بود نشان نداند می‌خواستید به من نماینده نشان بدهند؟ در نهایت محرمانگی این کار را پیش بردند و به هیچ وجه به کسی اجازه ورود ندادند. زمانی که من رئیس کمیسیون بودم با آقای شمخانی صحبت کردم، گفتند از محتوا خبر ندارند، مگر می‌شود پنج نفری، که شورای عالی امنیت تصویب کرده دنبال سند باشند، آقای شمخانی و ولایتی خبر نداشته باشند؟ سند آن در کمیسیون است، ما خیلی از حرف‌ها را بیان نکردیم که متهم به بی‌انصافی نشویم.»

این ادعا‌ها به سرعت از سوی نزدیکان شمخانی تکذیب شد. تکذیب شد در واکنش به نقل قول ذکر شده از سوی علیرضا زاکانی یک منبع نزدیک به شمخانی به نورنیوز گفت: دریابان شمخانی دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی و عضو کمیته ۵ نفره، هیچگونه صحبتی با آقای زاکانی پیرامون فرآیند و نحوه پیشبرد پرونده برجام از سوی هیات ۵نفره نداشته است.

سایت رسمی حسن روحانی رئیس‌جمهور سابق، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه سابق و رضا نصری، کارشناس روابط بین‌الملل نیز ادعای زاکانی را رد کردند. همچنین، فیلمی قدیمی از ولایتی در فضای رسانه‌ای و مجازی منتشر شد که در آن تاکید دارد که برجام تصمیم فرد نبود تصمیم نظام بود، اگر برجام نمی‌شد جنگ می‌شد.

درخواست روحانی برای پاسخ دادن به ادعا‌های زاکانی

زاکانی در جریان مناظره دیروز بار‌ها به انتقاد از دولت روحانی و عملکردش پرداخت. او در بخشی از سخنانش گفت: فاجعه‌ای که در دهه ۹۰ توسط دولت آقای روحانی اتفاق افتاد شرایط را به سمتی برد که در ابتدای سال ۱۴۰۰، ۱۰۱ درصد رشد نقدینگی داشتیم. در سال ۹۲ دولت وقت ۲۰۵ همت بدهی به بانک‌ها و بانک مرکزی و صندوق‌های بازنشستگی داشت و سال ۱۴۰۰ که آقای روحانی دولت را تحویل داد هزار و ۲۹۹ همت بدهی داشت یعنی مجموعه مخروبه‌ای را تحویل دادند و این از هنر‌های شهید رئیسی بزرگوار بود که بتواند این وضعیت را سامان بدهد.

در بخشی دیگر از مناظره او خطاب به پورمحمدی درباره گره‌زدن سیاست خارجی گفت: دیپلماسی می‌تواند آن روی سکه دیگر باشد شما در دولتی که تشریف داشتید دیپلماسی التماسی را تجربه کردید این راه حل نیست. حتی زاکانی پا را فراتر گذاشت و در جریان مناظره خواستار محاکمه اعضای دولت روحانی به دلیل ناکارآمدی شد. در این زمینه او گفت: آقای پزشکیان می‌گویند باید افراد ناکارآمد را محاکمه کنیم ما هم به این معتقدیم. مشخص است چه کسانی ناکارآمد بودند از خارج هم نیامده بودند در ایران بودند و دولتمرد هم بودند و البته در ستاد ایشان هم هستند. زاکانی با بیان اینکه البته ایشان باید مجوز‌ها را هم بدهند که به سراغ این آقایان بروند.

این اظهارات زاکانی علیه دولت روحانی موجب شد، دفتر هفتمین رئیس‌جمهور ایران در نامه‌ای به رئیس سازمان صداوسیما، خواستار تخصیص فرصت پاسخ به ادعا‌ها و اتهامات برخی داوطلبان در جریان میزگرد‌ها و اولین مناظره انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم، علیه حسن روحانی و دولت او شود.

متن کامل بیانیه روحانی را «اینجا» بخوانید.

پاسخ شدیداللحن ظریف به ادعا‌های کذب زاکانی

علاوه بر روحانی، دفتر محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه پیشین ایران به ادعا‌های علیرضا زاکانی کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ در برنامه میزگرد سیاسی پاسخ داد. دفتر ظریف در بیانیه خود نوشت: در برنامه «میز گرد سیاسی» صدا و سیما مورخ ۲۶/۳/۱۴۰۳، آقای علیرضا زاکانی، نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری، مطالب سراپا کذبی را در برابر چشم میلیون‌ها بیننده بیان کردند، که نه تنها با توصیه اکید مقام معظم رهبری مبنی بر رعایت «اخلاق» در رقابت‌های انتخاباتی منافات دارد، بلکه جفایی نابخشودنی به تاریخ کشور و وهن و اهانتی آشکار به ساختار جمهوری اسلامی ایران در حوزه سیاست خارجی است. 

متن کامل بیانیه ظریف را «اینجا» بخوانید.

طعنه سنگین به قرارداد زاکانی با چین

در انتقادی دیگر حسام‌الدین آشنا مشاور ارشد دولت با یک طعنه سنگین، اظهارات زاکانی درباره روابط شهرداری تهران با چین را مورد انتقاد قرار داد. زاکانی در بخشی از مناظره دیشب گفت: ما در شهرداری تهران بودیم به چین رفتیم ۱۳ میلیارد یورو تفاهم نامه نوشتیم نزدیک دو میلیارد یورو قرارداد نوشتیم. من بیش از ۳۴۰ میلیون یورو ضمانتنامه گرفتم پس می‌توان این کار را انجام داد فقط باید از مسیر درست آن رفت و دنبال کرد. وی افزود: درباره چین ۱۳ میلیارد یورو تفاهمنامه نوشتیم، نزدیک ۲ میلیارد یورو قرار داد نوشیتم و ۲۰ درصد آن را از پول بلوکه شده خودمان در چین پرداخت کردیم الباقی را با نرخ ۴.۷ و ۴.۹ گرفتیم سه ساله گرفتیم.

در واکنش به این اظهارات زاکانی، حسام الدین آشنا با انتشار توئیتی نوشت: اینکه ما پول بگذاریم پیش چینی‌ها که از پول خودمان به خودمان وام بدهند جای افنخار ندارد و اسم آن هم سرمایه گذاری خارجی نیست. سرمایه گذاری خارجی یعنی اینکه طرف خارجی پول به کشور ما بیاورد نه اینکه از پول خودمان به ما وام بدهند و روی آن سود دریافت کنند.

انتقاد شدید به ادعاهایش درباره ترکیه و کلمه WTO 

ادعا‌های زاکانی درباره وضعیت اقتصادی و سیاسی کشور ترکیه و نیز اشتباه در به کار بردن واژه WTO نیز واکنش‌های انتقادی زیادی را به همراه داشت. زاکانی قصد داشت بگوید ترکیه با وجود عضو WTO (سازمان تجارت جهانی) بودن دچار تورم شده است، اما اشتبا‌ها WHO (سازمان بهداشت جهانی) را به کار برد. این موضوع مایه شوخی و طنز کاربران فضای مجازی قرار گرفت. 

زاکانی ردباره وضعیت ترکیه مدعی شد: «ترکیه هم جزو ناتو و عضو WTO است و هم در مرکزیت قرار دارد و طی ۲۰ سال گذشته تا امروز یعنی از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۲۳، ۲۵۰ میلیارد دلار در این کشور سرمایه‌گذاری شده و همچنین هدف اول سرمایه‌گذاری اروپا است. همین ترکیه در سال ۲۰۲۳، ۲۵۰ میلیارد دلار صادرات داشته، اما ۷۰ درصد تورم دارد، ارزش لیر این کشور هم از ۵ سال پیش از ۵ لیر یک دلار، به ۳۲ لیر یک دلار رسیده است و همه اینها را می‌توان تحلیل اقتصادی کرد.»

ادعا‌های زاکانی در ارتباط با کشور ترکیه با انتقاداتی جدی همراه شد. منقدان نوشتند: برخلاف تحلیل شهردار تهران اتفاقا مهمترین عامل تورم ترکیه پس از سال ۲۰۱۷ به تحریم‌های آمریکا و ترامپ بر علیه این کشور مربوط است. در پی چرخش اردوغان به شرق پس از کودتای ۲۰۱۶ و خرید سامانه موشکی اس ۴۰۰ از روسیه روابط ترکیه و غرب تیره و ترامپ تحریم‌های را بر علیه صنایع این کشور اعمال کرد که به خروج شرکت‌های بین المللی و سقوط ارزش لیر در برابر دلار انجامید. بعلاوه ترکیه در بخش خاکستری FATF قرار دارد و هنوز تاییدیه‌های لازم را کسب نکرده است.