پشت پرده حملات به ظریف در آستانه انتخابات مجلس

خبرآنلاین نوشت: اظهارات اخیر محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه دولت روحانی بازهم تندرو‌ها را عصبانی کرده است. فریدون مجلسی، دیپلمات پیشین و کارشناس مسائل بین الملل، نیز در گفتگو با خبرگزاری خبرآنلاین به اشاره به هجمه‌ها علیه ظریف گفت: «ما در شرایطی قرار داریم که امیدی به نجات اقتصاد نمی‌رود یا امیدمان خیلی اندک است مگر اصلاحات ساختاری در وضعیتی عاقلانه و اعتدالی به وجود بیاید. شاید آن‌ها به همین بهانه می‌خواهند با آقای ظریف مخالفت کنند و برجام و آقای ظریف را که مذاکره‌کننده و امضا کننده اصلی توافق برجام بود را مقصر جلوه دهند.»

عبدالرضا فرجی راد، کارشناس حوزه دیپلماسی و سیاست خارجی، هم در گفتگو با خبرآنلاین با اشاره به ادعای کریمی قدوسی درباره سربازی ظریف گفت: «اخیرا دیدم که یکی از آقایان اشاره کرده که ایشان نفوذی آمریکا بوده و سربازیش را در آمریکا گذارنده است. من تعجب می‌کنم چطور ممکن است یک نفر سربازیش را در ارتش آمریکا گذرانده باشد، ولی شهروند امریکا نباشد؟ سربازی در آمریکا اجباری بوده و یک شهروند آمریکایی مجبور است که سربازی خود را در این کشور بگذراند؛ چطور نماینده‌ای می‌آید و چنین اتهاماتی را می‌زند؟ آقای ظریف، در دفتر سازمان ملل مربوط به جمهور اسلامی کار می‌کرد و قبل از آنکه به مرکز بیاید، با توجه به نیاز وزارت‌خارجه، به صورت امریه سربازیه خود را در آن دفتر گذراند و در واقع سرباز کشور ایران و جمهوری اسلامی بود.»

مشروح گفتگوی عبدالرضا فرجی‌راد، استاد ژئوپلیتیک دانشگاه، را در خبرآنلاین می‌خوانید؛

********************

* آقای فرجی‌راد! تحلیل شما از حملات اخیری که به آقای ظریف می‌شود، چیست؟

آقای ظریف مانند هر فرد دیگری، در قالب یک وزیر خارجه پیشین و یک استاد دانشگاه، نظرات خود را ارائه می‌کند و نظرات ایشان در راستای منافع ملی است. من تاکنون ندیدم که ایشان به نکته‌ای خلاف منافع ملی اشاره کند.

ایشان علاوه بر تایید اینکه ایران باید از نظر نظامی تقویت شود، روی نقش مردم هم تاکید می‌کند و این نقش را بسیار ارزشمند می‌داند. آقای ظریف معتقد است که ما نباید روی یک پارامتر تمرکز داشته باشیم و پارامتر‌های مختلف است که قدرت ملی و ژئوپولتیکی برای کشور می‌آورد.

من هیچ نکته منفی در حرف‌های ایشان ندیدم، اما بالاخره همه می‌دانیم که در کشور ما اختلافات سیاسی وجود دارد و حالا که نزدیک انتخابات هم هست، بعضی آقایان فکر می‌کنند که گفتگو‌های آقای ظریف با رسانه‌ها برای آن‌ها، گروه، حزب و خروجی انتخاباتشان بار منفی دارد و به همین علت عکس‌العمل تندتری را در این مقطع زمانی نشان می‌دهند.

ظریف سرباز کشور ایران و جمهوری اسلامی بود

اخیرا دیدم که یکی از آقایان اشاره کرده که ایشان نفوذی آمریکا بوده و سربازیش را در آمریکا گذارنده است. من تعجب می‌کنم چطور ممکن است یک نفر سربازیش را در ارتش آمریکا گذرانده باشد، ولی شهروند امریکا نباشد؟

سربازی در آمریکا اجباری بوده و یک شهروند آمریکایی مجبور است که سربازی خود را در این کشور بگذراند؛ چطور نماینده‌ای می‌آید و چنین اتهاماتی را می‌زند؟ آقای ظریف، در دفتر سازمان ملل مربوط به جمهور اسلامی کار می‌کرد و قبل از آنکه به مرکز بیاید، با توجه به نیاز وزارت‌خارجه، به صورت امریه سربازیه خود را در آن دفتر گذراند و در واقع سرباز کشور ایران و جمهوری اسلامی بود.

چنین حرف‌هایی زیاد است و برخی آقایان به صورت مستمر از این اتهامات می‌زنند، درحالی که بیشتر این اتهامات به خودشان برمی‌گردد. جامعه بسیار فهمیده است، همه با سوادند و در فضای مجازی، رسانه و گروه‌های مختلف خبری حضور دارند. طبیعتا وقتی دروغ بزرگی گفته می‌شود به خودشان ضربه می‌زند؛ لذا ما نباید امروز این حساسیت را ایجاد کنیم.

در کشور هرکسی می‌تواند در قالب و چهارچوب نظام نظر بدهد و نمی‌شود همه صحبت‌ها یکسان باشد. بعضی گروه‌ها و احزاب معتقدند همه باید نظر ما را بیان کنند در حالی که دیدگاه‌ها مختلف است. یکی معتقد است این روشی که حالا در پیش گرفته شده اشکالاتی دارد، باید درباره اشکالاتی که مدنظر اوست سوال شود و از او راهبرد بخواهند و او هم نظرش را بدهد، در مقابل عده‌ای هم هستند که می‌گویند همه چیز صد درصد در حال پیشروی بوده که آن هم نظری است. من در کل در سخنرانی‌های ایشان نکته منفی ندیدم که بخواهد در جایی خللی ایجاد کند.

اصول‌گرایان می‌خواهند قدرت را کاملا قبضه کنند

* فکر می‌کنید این حملات به آقای ظریف از سمت کدام طیف مدیریت می‌شود؟

من فکر می‌کنم که اصول‌گرایان می‌خواهند قدرت را کاملا قبضه کنند؛ به این نتیجه رسیده‌ام و از برخی دوستان شنیده‌ام، البته جناح‌های اصول‌گرا واحد نبوده و تعدد دارند، برخی از آن‌ها از این صحبت‌هایی که می‌شود ناراحت و نگران هستند؛ بنابراین این‌که ما بخواهیم در کشور قدرت را یک کاسه کنیم امکان‌پذیر نیست. همین حملات جناح اصول‌گرا نه تنها به آقای ظریف بلکه به افراد دیگر در سِمَت‌های دیگر هم اتفاق افتاده است و می‌توان گفت برخی حرف‌ها درست است یا نادرست؛ اما این‌که تهمت زده شود یا مسائل غیرواقعی بیان شود درست نیست.

در این چند ماه گذشته فضای رسانه‌ای مقداری باز شده حتی در تلویزیون می‌بینم که مباحثات خوبی هم انجام می‌شود. اگر آقای ظریف حرف‌هایش را بزند و جناح‌های مختلف دیگر هم در چهارچوب نظام حرف‌هایشان را بزنند مشکلی پیش نمی‌آید، اما این‌گونه حملات از سوی برخی جناح‌هاست که به نفع کشور نیست.
بعضی‌ها معتقدند باید کاملا در شرق و سیاست‌های روسیه غرق شویم

* هربار که آقای ظریف درباره روسیه و کارشکنی‌هایش صحبت می‌کند حملات افزایش می‌یابد، آیا می‌شود این برداشت را داشت که این دو موضوع به هم ارتباط دارند؟

از زمانی که مسئله برجام اتفاق افتاد حرف‌های آقای ظریف مورد توجه قرار گرفت. یکی از مسائلی که آقای ظریف بیان کرد درباره این بود که روس‌ها در زمان برجام موانعی ایجاد می‌کردند و ما خودمان هم شاهد بودیم و مربوط به آقای ظریف نمی‌شود. حتی در خبر‌ها نوشته‌اند که آقای لاوروف در هنگام عقد قرارداد برجام جلسه را ترک کرد؛ بنابراین روس‌ها حتی فرانسوی‌ها خیلی موانع ایجاد می‌کردند.

در همان مقطع زمانی که این بحث به صورت جدی مطرح بود و داشت پیش می‌رفت فرانسوی‌ها هم مثل روس‌ها بهانه‌های زیادی می‌آوردند و سخت‌گیری می‌کردند، حالا چطور اگر کسی درباره فرانسه صحبت کند هیچ کس در کشور عصبانی نمی‌شود، اما وقتی درباره روسیه که صحبت می‌شود، عده‌ای عصبانی می‌شوند؟ شاید دلیل آن، این است که بعضی‌ها معتقدند باید کاملا در شرق و سیاست‌های روسیه غرق شویم، اما این هم درست نیست.

ما قانون اساسی داریم و باید براساس آن سیاست خارجی مستقلی در پیش بگیریم، حتی من شاهد بودم که وزیر خارجه ما در مدتی که مسئولیت داشت بار‌ها تکرار کرد که سیاست ما مستقل است و می‌خواهیم هم با شرق، هم با اروپا و هم با همسایه‌ها کارکنیم، لذا این نوع حساسیت‌ها نسبت به روسیه راه ندارد.

روسیه همسایه دیرینه کشور ماست و ما باید با روسیه روابط خوبی داشته باشیم، اما باید منافع ملی خودمان را هم در نظر بگیریم. لازم است که ما همیشه با روسیه روابطمان را بهبود ببخشیم، اما همزمان باید با چین و اروپا و... هم روابطمان را بهبود بخشیم تا کشور به سمت توسعه حرکت کند.