مردی که جهان را به چالش کشید؛ خالق دیپ‌سیک کیست؟
زیسان: شرکت چینی دیپ‌سیک با مدل‌های پیشرفته هوش مصنوعی خود، توجه جهانی را به خود جلب کرده و محدودیت‌های اعمال‌شده از سوی آمریکا را به چالش کشیده است. اما از خالق آن چه می‌دانیم؟ این شرکت موفق شده است با کاهش هزینه‌های پردازشی، قدرت خود را در برابر غول‌های فناوری سیلیکون‌ولی و حتی شرکت‌های بزرگ چینی تثبیت کند.
در مرکز این تحول، لیانگ ونفنگ، بنیان‌گذار دیپ‌سیک قرار دارد. او که در سال ۱۳۶۴ در یک روستای کوچک متولد شد، از دوران کودکی استعداد فوق‌العاده‌ای در ریاضیات از خود نشان داد. تحصیل در دانشگاه چجیانگ، یکی از برترین مؤسسات علمی چین، مسیر او را به دنیای هوش مصنوعی باز کرد. لیانگ ابتدا در حوزه سرمایه‌گذاری کمی فعالیت داشت و سپس با تأسیس دیپ‌سیک، وارد حوزه هوش مصنوعی شد.
لیانگ در ابتدا شرکت سرمایه‌گذاری «های‌فلایر» را تأسیس کرد که در تحلیل‌های مالی پیشرفته فعالیت می‌کرد. در سال ۱۳۹۸، او بخشی از سرمایه این شرکت را برای توسعه یک پلتفرم یادگیری عمیق اختصاص داد. این سرمایه‌گذاری در نهایت منجر به تأسیس دیپ‌سیک در سال ۱۴۰۲ شد، شرکتی که اکنون به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بازیگران صنعت هوش مصنوعی چین شناخته می‌شود.
دیپ‌سیک با معرفی مدل جدید خود موسوم به «R ۱» توانسته است بازار جهانی را غافلگیر کند. هزینه آموزش این مدل کمتر از ۶ میلیون دلار اعلام شده، رقمی که در مقایسه با هزینه‌های مشابه شرکت‌های آمریکایی ناچیز است. سم آلتمن، مدیرعامل اوپن‌آی‌ای، این مدل را «تأثیرگذار» توصیف کرده، اما تأکید کرده که شرکت او مدل‌های قوی‌تری ارائه خواهد داد.
برخی کارشناسان نسبت به ادعا‌های دیپ‌سیک تردید دارند و احتمال می‌دهند که این شرکت از روش‌های خاصی همچون «تقلیل» برای بهینه‌سازی مدل‌های خود استفاده کرده باشد.
با این حال، حتی اگر بهره‌وری دیپ‌سیک کمتر از ادعا‌های رسمی باشد، باز هم این شرکت چالشی جدی برای سیلیکون‌ولی و حتی سیاست‌گذاران چینی محسوب می‌شود. رسانه‌های دولتی چین از آن به‌عنوان دارایی ملی یاد کرده‌اند، در حالی که مقامات آمریکایی، موفقیت آن را تهدیدی برای تسلط فناوری غرب می‌دانند.
