مهار بیابان بزرگ چین با کمربند سبز
چین پس از سال‌ها تلاش و سرمایه‌گذاری گسترده، به دستاورد مهمی در زمینه مقابله با بیابان‌زایی دست یافته است. این کشور با اجرای پروژه‌ای بلندمدت و استفاده از روش‌های سنتی و نوین، توانسته است جلوی پیشروی صحرای تنگر را بگیرد و کمربندی سبز و حفاظتی در این منطقه ایجاد کند. این کمربند که نقش حیاتی در حفاظت از زمین‌های کشاورزی و مناطق مسکونی دارد، اکنون با تکمیل آخرین بخش‌های خود به مرحله‌ای حساس و تعیین‌کننده رسیده است.
به گزارش ایمنا، روستای چانگلیوشویی در شهر ژونگ‌وی شاهد نصب آخرین ردیف از «صفحه‌های حصیری کاه» بود. صفحه‌های حصیری کاه روشی سنتی برای تثبیت شن‌های روان است که به عنوان بخشی از پروژه بزرگ کنترل بیابان‌زایی در صحرای تنگر به کار گرفته شده است. این پروژه که بیش از ۶۰ سال ادامه داشته، اکنون با تکمیل کمربند سبز و حفاظتی ۱۵۳ کیلومتری که از ۱۰ تا ۳۸ کیلومتر عرض دارد، به مرحله مهمی رسیده است.
روش صفحه‌های حصیری کاه شامل کاشت کاه به‌صورت شبکه‌ای شطرنجی روی سطح بیابان است که شن‌ها را تثبیت و از فرسایش بادی جلوگیری می‌کند. پس از تثبیت اولیه، برنامه‌ریزی شده است که در فصل بارندگی، گیاهان مقاوم به خشکی همچون علف‌ها و درختچه‌های بیابانی در این شبکه‌ها کاشته شود تا تثبیت شن‌ها به‌صورت بلندمدت تضمین شود.
صحرای تنگر، چهارمین بیابان بزرگ چین با مساحتی حدود ۴۳ هزار کیلومتر مربع است که در نواحی شمال غربی این کشور گسترده شده است. شهر ژونگ‌وی که بین کوه‌های چیلیان و هلان واقع شده، تنها گذرگاه شرقی این بیابان است و نقش کلیدی در جلوگیری از گسترش شن‌های روان به سمت شرق و مناطق مسکونی و کشاورزی دارد.
کارشناسان معتقدند این کمربند سبز به عنوان یک سپر طبیعی، از نفوذ شن‌های بیابانی به زمین‌های کشاورزی، شهرها، واحه‌ها و جاده‌ها جلوگیری می‌کند و منبع اصلی ریزگرد‌ها و طوفان‌های شن را به‌طور چشمگیری کاهش می‌دهد، همچنین این پروژه به حفاظت از رودخانه زرد کمک می‌کند و شرایط زیست‌محیطی منطقه را بهبود می‌بخشد.
این پروژه از دهه ۱۹۵۰ آغاز شده و در ابتدا برای حفاظت از راه‌آهن بیابانی باوتو-لانژو که نخستین راه‌آهن بیابانی چین است، طراحی شده بود. در سال‌های اخیر، با همکاری سازمان‌های تحقیقاتی، فناوری‌های نوینی همچون پوسته‌های مصنوعی سیانوباکتری و بهبود صفحات حصیری کاه به کار گرفته شده است.
طی دو سال گذشته، بیش از ۲.۶ میلیارد یوان (حدود ۳۶۳ میلیون دلار) در این پروژه سرمایه‌گذاری شده است که بخشی از بزرگ‌ترین برنامه جنگل‌کاری جهان، یعنی برنامه جنگل‌کاری سه شمال چین (سه منطقه جغرافیایی در شمال چین)، برای مقابله با بیابان‌زایی محسوب می‌شود.
با تلاش‌های نسل‌های مختلف، کنترل بیابان روی حدود ۳۷۰ هزار هکتار از زمین‌ها انجام شده و صحرای تنگر حدود ۲۵ کیلومتر عقب رانده شده است. یکی از دانشمندان ارشد آکادمی جنگلداری چین، این کمربند سبز را نمادی از همزیستی مسالمت‌آمیز انسان و طبیعت و الگویی مهم برای توسعه پایدار مناطق خشک در جهان دانسته است.
چین همچنین در عرصه جهانی نقش فعالی در مقابله با بیابان‌زایی ایفا می‌کند و پس از امضای کنوانسیون سازمان ملل در سال ۱۹۹۴، به عنوان پیشرو در مهار تخریب زمین و بازگرداندن مناطق بیابانی شناخته شده است. مرکز همکاری‌های کنترل بیابان‌زایی چین و آسیای مرکزی به‌تازگی در نینگشیا افتتاح شده است تا همکاری‌های بین‌المللی در این زمینه را تقویت کند.
