سریال مسئله سه جسم (3 Body Problem) اثر جدیدی از سازندگان سریال Game of Thrones (بازی تاج و تخت) است که ژانر علمی تخیلی دارد؛ اثری که پرخرجترین مجموعهی تاریخ نتفلیکس محسوب میشود.
سال ۲۰۱۴ بود که نویسندهای به نام لیو سیشین کتابی با نام The Three-Body Problem (مسئله سه جسم) را منتشر کرد؛ رمانی که یک سال بعد، برندهی جایزه هوگو شد. این کتاب، اولین قسمت از یک سهگانه به نام Remembrance of Earth's Past بود. این مجموعه با داستان خود، گذشته، حال و آیندهای خیالی را به تصویر میکشد که در آن زمین با یک تمدن بیگانه از منظومهای نزدیک، متشکل از سه ستارهی خورشیدمانند که به دور یکدیگر میچرخند، مواجه میشود. البته که داستان این کتاب از سال ۲۰۰۶ بهصورت سریالی منتشر میشد اما ۲ سال بعد، تبدیل به یک کتاب مستقل شد.
در سال ۲۰۱۲، از این کتاب بهعنوان یکی از موفقترین رمانهای این ژانر در طی ۲ دههی اخیر یاد شده بود. در سال ۲۰۱۴ بود که نسخهی انگلیسی آن منتشر شد. این کتاب آنقدر مشهور و محبوب شد که خود چینیها تصمیم گرفتند که داستان آن را اقتباس کنند. یک نسخهی سینمایی با همین نام در سال ۲۰۱۵ وارد مرحلهی تولید شد اما هیچوقت روشنایی روز را ندید. چند سال بعد، تلویزیون چین سریالی با نام Three-Body ساخت و در سال ۲۰۲۳ منتشر کرد؛ سریالی که مورد استقبال بینندگان و منتقدان داخلی قرار گرفت. بعد از یک سال هم سرویس استریم نتفلیکس به سراغ آن رفت تا یکی از پرخرجترین و پرهزینهترین آثار تاریخ خود را براساس این داستان بسازد.
البته که دیوید بنیاف و دی. بی. وایس، از اواسط سال ۲۰۲۰ ساخت سریال 3 Body Problem (مسئله سه جسم) را آغاز کردند و الکساندر وو هم در نوشتن فیلمنامه درکنار آنها حضور داشت. این سریال استقبال منتقدان زیادی را بهدنبال داشت و نمرات خوبی را هم از آنها گرفت. تا این لحظه، ۸۸ منتقد راتن تومیتوز رضایت ۷۷ درصدی خود را از سریال مسئله سه جسم ثبت کردند و منتقدان متاکریتیک هم میانگین نمرهی ۷۱ را به این مجموعه دادند. اکثریت آنها اعتقاد داشتند که سریال 3 Body Problem با وجود مطالب زیادی که در منبع اقتباس وجود داشت، فصل اول خود را با شروعی جاهطلبانه و ذوقی چشمگیر آغاز کرد؛ فصل اول یک نقطهی آغازین محکم بود که طرفداران ژانر علمی تخیلی را مشتاق کرد تا منتظر فصلهای بعدی باشند.
بعد از این همه توصیف و تعریف، بالاخره داستان این سریال علمی تخیلی درباره چیست؟ «داستان این سریال در پسزمینه انقلاب فرهنگی چین جریان دارد؛ زمانیکه یک پروژه نظامی مخفی سیگنالهایی را برای برقراری تماس با بیگانگان به فضا ارسال میکند. یک تمدن بیگانه در آستانه نابودی سیگنال را میگیرد و قصد دارد به زمین حمله کند. در همین حال، روی زمین، اردوگاههای مختلفی شروع به شکلگیری و برنامهریزی میکنند که یا از موجودات برتر استقبال و به آنها کمک کنند تا دنیایی را که فاسد میدانند تصاحب کنند، یا برای مبارزه با تهاجم آماده شوند. نتیجهی این تلاشها، یک شاهکار علمی تخیلی با وسعت و دید بسیار زیاد است.»
این سریال شامل مجموعهای از روایات متمایز است که چندین دهه و چند نسل را در بر میگیرد. اما در هسته خود، این سریال دارای یک داستان هیجانانگیز است؛ درباره اینکه چگونه گناهان گذشته بشریت آینده آن را شکل میدهند. در دنیایی که جامعه علمی توسط موجی نگرانکننده از خودکشیهای مرموز به لرزه در آمده است، افسر اطلاعات خصوصی کلارنس شی (بندیکت وانگ) و گروهی از محققان در مسابقهای برای نجات سیاره از نابودی غرق میشوند. کلارنس بهعنوان یک مامور سابق MI5 و اسکاتلند یارد، با توطئههای سایهای بیگانه نیست؛ در صورتی که از دنیای فیزیک نظری و مهندسی مواد بهشدت دور است.
در همین حال، دانشمند جین چنگ (جس هونگ) نیز در حال پیشروی در قلمروهای ناشناخته است و تلاش میکند تا بفهمد چه اتفاقی برای همتایانش میافتد و چرا بسیاری از آزمایشهای مربوطبه شتابدهندههای ذرات اشتباه پیش میروند. هراس امروزی جین را وادار میکند تا دوباره با چهار دوست صمیمی خود در دانشگاه ارتباط برقرار و پویایی «آکسفورد پنج» دوباره به هم نزدیکتر کند تا یک تهدید پایان ناپذیر جهان را آشکار کند. باتوجه به پیچیدگی ساختاری کتابهای لیو، جای تعجب نیست که نسخهی نتفلیکس به شکلی خطیتر سادهسازی شده است؛ باعث میشود درکنار کلارنس، معمایی به سبک گمشدهای در یک راز به وجود بیاید.
از آنجایی که رمان اصلی چینی بود و نسخهی تلویزیونی اولیه هم در چین ساخته شد و مورد استقبال قرار گرفت، بازخورد جامعهی چینیها هم نسبت به این نسخه از داستان اهمیت زیادی دارد. بینندگان چینی نسبت به تغییر نژاد و جنسیت شخصیتها، تخصیص فرهنگی، تصویر منفی از چین و همچنین «گنگ کردن» مفاهیم برای جذابیت بیشتر مخاطبان انتقاد کردند و آن را با اقتباس تلویزیونی چین در سال ۲۰۲۳ مقایسه کردند. البته یک سری کاربر دیگر، نسخهی نتفلیکسی این سریال از انقلاب فرهنگی، وفاداری به مطالب منبع و جذابیت گستردهتر برای مخاطبان جهانی را ستایش کردند. یکی از منتقدان چینی، اقتباس نتفلیکس را بهعنوان «نهتنها تفسیری جدید از کار اصلی لیو سیشین، بلکه کمک مهمی به ادبیات علمی-تخیلی جهانی» توصیف کرد.
در پاسخ به انتقادات رسانههای اجتماعی در مورد تغییر نژاد، بندیکت وانگ، یکی از بازیگران سریال مسئله سه جسم گفت که لیو به سازندگان این سریال اجازهی خود را داده است تا داستان را به سمت یک داستان جهانی سوق دهند. بازیگران آسیایی این سریال همچنین گفتند که اقتباس نتفلیکس تصویری از انقلاب فرهنگی و میراث آن را در رمان حفظ کرده است. بهگفتهیآنان، این اقتباس بهدنبال جهانی کردن داستانی است که بهشدت متمرکز بر شرق بود تا کمی بیشتر به سمت یک دیدگاه غربی و یک دیدگاه جهانی برود. هنوز بهصورت رسمی فصل دومی برای این سریال تایید نشده است. اما از آنجایی که سازندگان برنامه دارند تا کل سهگانه را اقتباس کنند، به احتمال زیاد شاهد ۳ فصل یا بیشتر خواهیم بود.
منبع: زومجی