اگر دایناسور‌ها نمرده بودند چه می‌شد؟

یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که اگر سیارک عظیم به زمین برخورد نکرده بود و دایناسور‌ها را منقرض نمی‌کرد، آنها می‌توانستند تا سال‌های سال روی زمین پراکنده شوند و تکامل یابند. 

به گزارش «زی‌سان» به نقل از راز بقا، پژوهشی که از سوی دانشگاه بت و موزه تاریخ طبیعی انجام شده است می‌گوید که نور تازه‌ای بر انقراض هیولا‌های خزنده‌ای که برای قرن انسان‌ها را مسحور خود کرده‌اند، انداخته است. مطالعات قبلی نشان می‌دادند که خود جمعیت دایناسور‌ها در حدود ۶۶ میلیون سال پیش (و در زمان برخورد سیارک به زمین که هر نوع بخت آنها برای بازیابی خود را از بین برد) در مراحل انقراض قرار داشته است. اما اینک محققان می‌گویند که اگر آن رخداد عجیب آسمانی رخ نداده بود، دایناسور‌ها می‌توانستند بر سلطه خود روی زمین برای مدت‌های مدیدی ادامه دهند. تیمی از دانشمندان، مجموعه‌ای از درخت تکاملی خانواده دایناسور‌های مختلف را گردآوری کردند تا با استفاده از مدلسازی‌های آماری دریابند که آیا گروه‌های اصلی دایناسور‌ها در این دوره، قادر به تولید گونه‌های جدید بوده‌اند یا نه. 

دانشمندان به این نتیجه رسیدند که دایناسور‌ها در این دوره قادر به تولید گونه‌های جدید بودند و می‌توانستند جمعیت غالب در بین حیوانات روی زمین باشند و اگر برخورد سیارک در آن حد ویرانگر نبود، آنها می‌توانستند تکامل و گسترش پیدا کنند. 

جو بانسور نویسنده اصلی مقاله در دانشگاه بت می‌گوید: «در مطالعات قبلی که دیگران انجام داده‌اند از روش‌های مختلفی استفاده شده بود تا نتیجه گرفته شود از آن جایی که دایناسور‌ها در فاز رو به پایان دوره کرتاسه بودند، به هرحال منقرض می‌شدند.» او می‌افزاید: «اما اگر مجموعه داده‌ها گسترش داده شود تا درخت تکاملی خانواده دایناسور‌های متأخر و گروه بزرگ‌تری از دایناسور‌ها را در بر بگیرد، نتایج با یافته‌های قبلی مغایرت پیدا خواهد کرد.» 

این تحقیق می‌گوید ارزیابی تنوع گونه‌های دایناسور‌ها با توجه به شکاف موجود در سوابق فسیلی دشوار است. در این مطالعه محققان از روش‌های آماری برای غلبه بر سوگیری در نمونه‌ها استفاده کرده‌اند. به عبارت دیگر پژوهشگران به جای به حساب آوردن تعداد گونه‌های متعلق به یک خانواده، نرخ تکاملی در بین خانواده‌های دایناسور‌ها را بررسی کرده‌اند. آقای بانسور می‌گوید: «نکته اصلی مقاله ما این است که مساله به این آسانی نیست که فقط چند درخت تکاملی را ببینیم و تصمیم بگیریم. سوگیری بزرگ و اجتناب‌ناپذیر در سوابق فسیلی و کمبود داده‌ها می‌توانند یک گونه را، گونه در معرض انقراض نشان دهند، اما این موضوع واقعیت آن زمان را بازنمایی نمی‌کند.» 

پیش‌تر، پژوهشی از سوی دانشگاه کالج لندن با تحلیل و بررسی سناریو‌های مختلف انقراض، نشان می‌داد که چنین انقراض عظیمی در گونه‌ها تنها می‌تواند در نتیجه برخورد یک سیارک عظیم به زمین رخ داده باشد. 

دانشمندان بر این باورند که سیارک عظیمی که ۶۶ میلیون سال پیش به زمین برخورد کرد، زنجیره‌ای از رخداد‌ها و حوادث از قبیل زمین لرزه و سونامی‌های عظیم و فوران آتش‌فشان‌ها را به راه انداخته که احتمالا به انقراض دایناسور‌ها و بسیاری دیگر از گونه‌ها منجر شده است. مساله‌ای که اینک به عنوان پنجمین انقراض بزرگ می‌شناسیم.