زیسان: محمد خزاعی رئیس سازمان سینمایی در اختتامیه چهل و دومین جشنواره فیلم فجر، با حضور دو دخترش کوچکش روی صحنه حاضر شد، چادر و روسری دخترانش را بوسید و صحبتهایش را با دعای تحویل سال آغاز کرد که اشتباه خواندن این دعا با واکنشهای زیادی در شبکههای اجتماعی همراه شد.
به گزارش زیسان، خزاعی در تاریخ مهر ۱۴۰۰ به عنوان ریاست سازمان سینمایی کشور منصوب شده است. خزایی تهیه کننده سینما بوده و تهیه کنندگی فیلمهای قلادههای طلا و به وقت شام از کارهای وی به شمار میآیند.
محسن تنابنده با انتشار پستی از سریال پایتخت و خواندن دعای تحویل سال توسط بابا پنجعلی نسبت به اشتباههای محمد خزاعی واکنش نشان داد. در این پست باباپنجعلی کاملا صحیح دعای تحویل سال را میخواند و بقیه آن را تکرار میکنند. این در حالی است که بابا پنجعلی مشکل حافظه دارد و همهچیز را اشتباه بیان میکند. تنابنده در کپشن این پست نوشته: «خیلی مونده تا عید.» و به این شیوه به اشتباههای خزاعی کنایه زده است. این پست با واکنشهای مختلفی روبهرو شده. برخی نوشتهاند که باباپنجعلی بیسواد آلزایمری بهتر از رئیس سازمان سینمایی دعا را میخواند. بعضیها هم نوشتهاند که اگر خزاعی همین یک قسمت پایتخت را هم دیده بود یاد گرفته بود دعا را چطور باید خواند.
همچنین مجری صدا و سیما در یک برنامه تلویزیونی و به صورت زنده به انتقاد از اشتباه خواندن ددعای تحویل سال توسط رئیس سازمان سینمایی پرداخت و گفت وی حتی از هتتریک اشتباهات هم عبور کرده و چهار بار در خواندن دعای تحویل سال دچار اشتباه میشود. وی همچنین در ادامه گفت: «کاش با زبان فارسی میخواند».
حسین معززینیا منتقد و مدرس سینما نیز از جمله کسانی است که به این اشتباهات واکنش نشان داده است. وی در کانال تلگرامی خود با عنوان «قصهی آن رئیس که دعای تحویل سال خواند مر خلق را» نوشت: میتوان حدس زد که بعد از اداشدن دعای تحویل سال با این شکل و شمایل از زبان معاون وزیر، متصدیان رفوکاری استدلال کنند هر کسی ممکن است در ابتدای یک سخنرانی تپق بزند و چند لغزش زبانی مرتکب شود، معمولاً بهدلیل فشار کار است و در انتهای یک جشنوارهی پرزحمت چنین خطایی قابل اعتنا نیست. اما در این مورد خاص ماجرا بهکلی متفاوت است. این لغزش زبانی یا تپق نبود بلکه فاششدن یک راز بود: ایشان از مقدماتیترین دانستهها دربارهی زبان عربی بیخبر است.
نسل ما زبان عربی را به دو شکل آموخته؛ یا در مدرسه یا نزد مادرها و مادربزرگها. آنها که در مدرسه آموختهاند پیش از رسیدن به کلاس اول دبیرستان فهمیدهاند فعل امر در زبان عربی چطور صرف میشود و میدانند «حَوِل» نمیتواند «حول» بر وزن قول ادا شود. دو کلمهی «لیل» و «نهار» بهمعنای شب و روز هم در اولین روزهای آموزش زبان عربی تدریس میشوند و خیلی زود یاد میگیریم وقتی میگوییم «لیل» بعدش باید بگویم «نهار»، پس ترکیب کردن «لیل» با «الانهار» هیچ معنایی ندارد. بگذریم از اینکه اینها را با خواندن چند شعر فارسی هم میشود آموخت و نیازی به یادگیری زبان عربی ندارد. اینها قواعدی است بسیار مقدماتیتر از امتحان نهایی زبان عربی برای اخذ مدرک دیپلم.
آنها که پیش مادرها و مادربزرگها عربی آموخته باشند هم که در چند هفته به وزن و ریتم این زبان عادت میکنند و چنین کلمات سادهای را درست ادا میکنند؛ بنابراین هر اندازه آشنایی با زبان عربی کافی است که آقای خزاعی حتی اگر برای اولین بار در زندگیاش با متن دعای تحویل سال مواجه شده باشد، موقع از رو خواندن دچار این حجم اشتباه نشود که علاوه بر غلط خواندن چندین کلمه، اغلب اعرابگذاریها را هم جابهجا ادا کند.
حالا چرا همهی اینها اهمیت دارد؟ اهمیتش در این است که تا همین چند سال پیش شرط استخدام یک کارمند ساده در دستگاههای دولتی، شرکت در امتحان گزینشی پیچیدهای بود که مشخص میکرد فرد داوطلب بلد است قرآن بخواند یا خیر. اما در ردههای بالاتر (در حد معاون وزیر) امکان نداشت کسی منصوب شود که در مدرسههای خاص درس نخوانده باشد و رابطهی سببی یا نسبی با خانوادههای روحانی یا خانوادههای مسئولان نظام نداشته باشد. چنین افرادی چه بسا حافظ قرآن باشند، نصف مفاتیحالجنان را از بر کرده باشند و… اینکه در دولت فعلی کسی بهعنوان رئیس سینمای کشور برگزیده شده که یکی از سادهترین متنهای عربی را نمیتواند از رو بخواند نشان میدهد اولویتهای نظام چه تغییرات عمدهای کرده است.
همچنین از طرف دیگر بسیاری از کاربران عادی نیز نسبت به این موضوع واکنش نشان دادند. طبق گزارش برترینها کاربری به نام مازیار امیری نوشت: آقای خزایی چرا دعای سال تحویل رو اشتباه میخونی؟! کاربر دیگری به نام «سارا» نوشت: خزاعی رئیس سازمان سینمایی کشور در اختتامیه جشنواره فجر دعای تحویل سال خوند. از رو باز هم تا غلط داشت!
«مریم» گفت: محمد خزاعی توی اختتامیه فیلم فجر ابتدای سخنرانیش دعای «یا مقلبالقلوب» رو طوری خوند که انگار تا به حال این دعا به گوشش نخورده!