حرف‌های اردوغان درباره «شریعت» ترکیه را به هم ریخت!

بی بی سی نوشت: سخنان رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، در انتقاد از «دشمنی با شریعت» خشم مخالفان در ترکیه را برانگیخته و واکنش‌های زیادی در شبکه‌های اجتماعی داشته است.

اردوغان روز اول فوریه (۱۲ بهمن) در مراسم معارفه مقام‌های جدید سازمان «ریاست امور مذهبی» که در ترکیه با نام سازمان «دیانت» شناخته می‌شود، گفت: «خصومت با شریعت، که بیانگر تمام احکام اسلامی برای زندگی است، در واقع دشمنی با خود مذهب [اسلام]است.»

او از مقام‌های این سازمان خواست نقش بزرگتری در جامعه ایفا کنند و به طور خاص به آموزش نسل جوان توجه نشان دهند.

جمهوریت که روزنامه‌ای سکولار و مخالف دولت است روز دوم فوریه انتقاد‌های گروهی از کارشناسان مذهبی و همین طور گروه‌های فعال جامعه مدنی از این اظهارات را منتشر داد. «ترکیه سکولار است» سرخط اصلی این روزنامه بود.

روزنامه چپگرا و مخالف بیرگون هم نوشت که سخنان اردوغان با ارائه طرح‌های وزارت آموزش ترکیه برای تعیین مسیر برنامه‌های آموزشی در چهار سال آینده هم‌زمان شده که در آن مسئله «از میان بردن ارزش‌های ملی و اخلاقی» پررنگ شده است.

این روزنامه گفته است که وزارت آموزش قصد دارد همکاری‌های خود را با گروه‌های مذهبی افزایش دهد.

اظهارات اردوغان در حالی بیان شده که مخالفان از نفوذ گروه‌های مختلف مذهبی در نهاد‌های عمومی و دولتی مانند وزارت آموزش و ارتش ابراز نگرانی می‌کنند.

وزارت آموزش ترکیه اخیرا با انتقاد تند اتحادیه‌های آموزشی روبرو شده که می‌گویند فضای مدارس این کشور به دلیل نفوذ دسته‌های مذهبی به این وزارتخانه، روز به روز بیشتر به سوی مذهبی شدن می‌رود.

مراد یتکین، روزنامه‌نگار باسابقه گفته است که اردوغان شرایطی را به وجود آورده تا هرگونه «ابراز مخالفت با تبدیل ترکیه به یک کشور مذهبی، به عنوان توهین به مذهب تلقی شود.»

او به اصل دوم قانون اساسی اشاره کرده که جمهوری ترکیه را یک «کشور سکولار، دموکراتیک و متکی بر قوانین اجتماعی» توصیف کرده است.

فاتح پرتقال، مجری شبکه تلویزیونی سوزکو که یکی از رسانه‌های مخالف دولت است، گفته اردوغان احتمال قصد مطرح کردن نوعی «تغییر حکومت» را نداشته، اما اضافه کرده است که آموزش‌های دینی نباید در ترکیه که یک کشور سکولار است، اجباری شود.

ارسان سن، کارشناس حقوقی به شبکه سوزکو گفت که اردوغان با این حرف‌ها قصد داشته توجه عمومی و بحث‌های روز جامعه را از مشکلات جاری اقتصادی منحرف کند.

اما فاتح یاسلی، کارشناس سیاسی در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) نوشته است که هدف اردوغان «تغییر خط اخبار» نبوده بلکه «درباره حکومتی صحبت کرده که رویای آن را در سر دارد».

حرف‌های اردوغان در شبکه‌های اجتماعی هم بازتاب زیادی داشته است. به گزارش برندواچ، ابزار تحلیل رسانه‌های اجتماعی، در طی کمتر دو روز بیش از ۷۱ هزار بار در شبکه اجتماعی ایکس به کلمه «شریعت» (به زبان ترکی) اشاره شده است.

کلمات و جملات «الله»، «من یک مسلمان هستم» و «طیب اردوغان» به زبان ترکی هم بیش از هر چیز دیگری در ارتباط با این موضوع تکرار شده است.

رسانه‌های طرفدار دولت اما با پوشش گسترده سخنان رئیس جمهور از ارتباط «اسلام» و «ترکیه‌ای بودن» نوشته‌اند.

اردوغان در سخنانش در سازمان دیانت همچنین گفته بود که «وقتی به کتاب‌های تاریخ نگاه می‌کنید، واقعیتی که در برابر شما قرار می‌گیرد این است: ترک یعنی مسلمان، به صورت هم‌زمان».

یک روحانی پرطرفدار با بیش از ۵۱۲ هزار دنبال‌کننده در شبکه اجتماعی ایکس، روز ۲ فوریه در صفحه خود نوشت «توهین به شریعت باید ممنوع شود». دیگر کاربران طرفدار دولت هم با نقل قول از اردوغان، سخنان او را ستایش کرده‌اند.

این اظهارنظر‌ها به دنبال بحثی گسترده‌تر مطرح شده که در هفته‌های اخیر درباره درخواست گروه‌های کوچک، اما بانفوذ اسلامی برای حاکمیت مذهب در ترکیه درگرفته است.