چرا «ولودیمیر زلنسکی» کتوشلوار نمیپوشد؟

زیسان: لباس سیاستمداران همواره حامل پیامهای سیاسی و اجتماعی بوده است. از کت و کراوات کلاسیک رهبران غربی تا یونیفورم نظامی رهبران دوران جنگ، پوشش همیشه بخشی از «زبان سیاست» محسوب میشود.
به گزارش زیسان؛ ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، نمونهای بارز از این موضوع است. او در شرایطی که کشورش با یکی از بزرگترین بحرانهای تاریخ معاصر روبهرو است، تصمیم گرفته کتوشلوار رسمی را کنار بگذارد و با ظاهری ساده، مینیمال و الهامگرفته از لباس نظامی در انظار عمومی حاضر شود.
اما چرا چنین تصمیمی گرفته و این انتخاب چه واکنشهایی در سطح جهانی برانگیخته است؟
از کمدین خوشپوش تا رهبر جنگی
زلنسکی پیش از ورود به سیاست، بازیگر و کمدینی محبوب بود که معمولاً با کتوشلوارهای شیک در مراسمها و برنامههای تلویزیونی ظاهر میشد. پس از پیروزی در انتخابات ۲۰۱۹، او نیز مانند سایر رهبران سیاسی با پوشش رسمی در نشستها و دیدارهای بینالمللی حاضر میشد.
اما با آغاز تهاجم تمامعیار روسیه در سال ۲۰۲۲، همه چیز تغییر کرد. زلنسکی بهطور آگاهانه «کتوشلوار» را کنار گذاشت و تیشرت، سوییشرت و شلوارهای ساده و کاربردی را جایگزین کرد. این تغییر بهقدری پررنگ بود که رسانهها آن را «یونیفورم جنگی» او نامیدند.
پیام نمادین لباس زلنسکی
۱. اعلام «زمان جنگ»
کتوشلوار در عرف سیاسی نشانهی ثبات و عادی بودن است. زلنسکی با پوشیدن لباسهای غیررسمی نشان میدهد که اوکراین در شرایط استثنایی قرار دارد و هیچ چیز عادی نیست. این پیام در هر دیدار دیپلماتیک تکرار میشود: «جنگ ادامه دارد.»
۲. همبستگی با مردم و ارتش
وقتی رئیسجمهور لباسی مشابه سربازان و داوطلبان بر تن میکند، بهطور ناخودآگاه حس همبستگی را تقویت مینماید. او خود را نه بالاتر از مردم، بلکه در کنار آنان نشان میدهد. همین موضوع باعث شده تصویر زلنسکی بهعنوان «رهبر خط مقدم» در رسانهها تثبیت شود.
۳. برندسازی سیاسی
پوشش یکنواخت زلنسکی، تبدیل به یک برند شخصی شده است. کافی است تصویری از یک تیشرت زیتونی ساده منتشر شود تا افکار عمومی بلافاصله او را به یاد بیاورند. این «سادهپوشی نمادین» به ابزاری قدرتمند در دیپلماسی عمومی بدل شده است.
۴. ملاحظات امنیتی و عملی
لباسهای ساده و راحت، آزادی حرکت بیشتری به او میدهند. چه در بازدید از خطوط مقدم و چه در سفرهای ناگهانی به پایتختهای اروپایی، این پوشش هم کارآمدتر است و هم تطبیقپذیرتر.
جنجالهای سیاسی و رسانهای برای زلنسکی
حضور در کنگره آمریکا (دسامبر ۲۰۲۲)
زمانی که زلنسکی با تیشرت زیتونی و شلوار کارگو در کنگره آمریکا سخنرانی کرد، بسیاری از نمایندگان و رسانهها این اقدام را نشانهی جسارت و صداقت دانستند. با این حال، منتقدان محافظهکار او را به «بیاحترامی به نهادهای رسمی» متهم کردند.
پرسش جنجالی در واشینگتن (فوریه ۲۰۲۵)
در حاشیه دیداری در کاخ سفید، خبرنگاری آمریکایی به زلنسکی گفت: «چرا کتوشلوار نمیپوشید؟» این سؤال بهسرعت به یکی از داغترین بحثها در شبکههای اجتماعی تبدیل شد. بسیاری از تحلیلگران پاسخ دادند که همین نپوشیدن کتوشلوار، پیام اصلی زلنسکی است: «جنگ هنوز تمام نشده است.»
دیدار با ترامپ و کت مشکی (اوت ۲۰۲۵)
برای نخستین بار پس از مدتها، زلنسکی در دیدار با دونالد ترامپ کت مشکی بر تن داشت، اما بدون کراوات و به سبکی مینیمال. این حرکت، دوگانهای از واکنشها را ایجاد کرد: عدهای آن را عقبنشینی از استراتژی تصویری دانستند و برخی دیگر آن را نشانهای از انعطاف دیپلماتیک در شرایط خاص قلمداد کردند.
لباس زلنسکی در نگاه فرهنگی و اجتماعی
پوشش رئیسجمهور اوکراین تنها به حوزهی سیاست محدود نمانده است.
تیشرتها و سوییشرتهای مشابه در بازار مد اوکراین و حتی کشورهای دیگر محبوب شدند.
برخی برندها مجموعههایی الهامگرفته از «استایل زلنسکی» طراحی کردند.
فروش اقلامی با رنگ زیتونی در سالهای اخیر بهشدت افزایش یافت، بهطوری که بعضی رسانهها از «Sold out شدن تیشرتهای ساده زیتونی» خبر دادند.
این موضوع نشان میدهد که لباس، علاوه بر پیام سیاسی، تبدیل به یک پدیده فرهنگی شده است.
چرا زلنسکی همچنان به کتوشلوار بازنمیگردد؟
خود او بارها گفته است که «روز پیروزی» همان روزی خواهد بود که دوباره کتوشلوار رسمی بر تن کند. تا زمانی که جنگ ادامه دارد، او به لباس جنگی خود وفادار میماند.
در واقع، بازگشت به کتوشلوار میتواند این پیام را القا کند که شرایط عادی شده یا جنگ به پایان رسیده است. از نگاه تیم زلنسکی، چنین پیامی در حال حاضر به ضرر اوکراین خواهد بود.
پوشش زلنسکی تنها یک انتخاب شخصی نیست، بلکه بخشی از استراتژی ارتباطی و سیاسی اوکراین در دوران جنگ است.
این پوشش یادآوری میکند که کشورش در بحران است.
همبستگی او با مردم و سربازان را برجسته میسازد.
به او یک برند سیاسی قدرتمند داده است.
در عین حال، همین استراتژی بارها باعث جنجال و بحثهای گسترده در جهان شده است. چه در صحن کنگره، چه در محوطه کاخ سفید و چه در دیدار با رهبران جهانی، «لباس» زلنسکی به همان اندازه «سخنانش» پیام دارد.
او عملاً نشان داده است که در سیاست امروز، حتی یک تیشرت ساده هم میتواند بهاندازه یک سخنرانی رسمی، جهان را تحتتأثیر قرار دهد.