قیمت طلا در بازار‌های جهانی رکورد زد
در معاملات روز گذشته بازار‌های جهانی، قیمت طلا با عبور از ۳۵۰۸ دلار در هر اونس، رکود تاریخی جدیدی را ثبت کرد. از ابتدای سال جاری میلادی، نرخ این فلز گرانبها بیش از ۳۰ درصد بالاتر رفته است. تقاضای زیاد، وضعیت متغیر و بلاتکلیف اقتصاد جهانی از دلایل افزایش قیمت طلاست.
طلا در شرایط بحران و بی‌ثباتی اقتصادی یک دارایی مطمئن برای سرمایه‌گذاران محسوب می‌شود و قیمت آن از اوایل سال ۲۰۲۵ افزایش یافت، پس از اعلام تعرفه‌های فراگیر دونالد ترامپ که باعث آشفتگی در تجارت جهانی شد.
این احتمال که بانک مرکزی آمریکا نرخ بهره را کاهش دهد یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت طلا است چراکه آن را به سرمایه‌ای جذاب‌تر از سایر دارایی‌ها برای سرمایه‌گذاران تبدیل کرده است.
رئیس بانک مرکزی ایالات متحده در روز‌های اخیر از احتمال کاهش نرخ بهره در ماه کنونی، سپتامبر، خبر داده بود، اقدامی که دونالد ترامپ ماه‌هاست خواستار آن است.
از دیگر دلایل افزایش قیمت طلا، افزایش نگرانی در مورد استقلال بانک مرکزی آمریکاست.
هفته پیش دونالد ترامپ دستور برکناری «فوری» لیزا کوک، عضو هیئت مدیره بانک مرکزی آمریکا (فدرال رزرو) را صادر کرد. این اقدام تقاضا برای خرید طلا را افزایش داد و قیمت بالا رفت.
ترامپ بار‌ها جروم پاول، رئیس بانک مرکزی آمریکا را هدف حملات خود قرار داده است.
آدریان اش، مدیر تحقیقات شرکت بولیون وولت، به بی‌بی‌سی گفت که افزایش قیمت طلا در چند ماه گذشته در واقع به اقدامات رئیس‌جمهور آمریکا و «آنچه او با تجارت جهانی انجام داده است» مربوط می‌شود.
او گفت: «در واقع انتخابات آمریکا در سال گذشته بود که آتش این افزایش قیمت را روشن کرد.»
درن ناتان از هارگریوز لانسداون، شرکت بریتانیایی خدمات مالی، گفت «تلاش‌های ترامپ برای تضعیف استقلال بانک مرکزی» بود که «علاقه به دارایی‌های مطمئن از جمله طلا را دوباره برانگیخت.»
کریستین لاگارد، رئیس بانک مرکزی اروپا، دیروز، دوشنبه اول سپتامبر/ ۱۰ شهریور، هشدار داد که اگر دونالد ترامپ استقلال بانک مرکزی آمریکا را تضعیف کند، «خطری بسیار جدی» برای اقتصاد جهانی خواهد بود.
او گفت اگر بانک مرکزی آمریکا مجبور شود به سیاست‌های آقای ترامپ پاسخ دهد، این امر تأثیر «بسیار نگران‌کننده‌ای» بر ثبات اقتصادی آمریکا و در نتیجه ثبات اقتصادی دیگر نقاط جهان خواهد داشت.
آدریان اش هم گفت: «وقتی قیمت طلا به دلیل علاقه سرمایه‌گذاران افزایش می‌یابد، معمولاً با کاهش خرید از چین و هند، دو بازار بزرگ جواهر، تعدیل می‌شود.».
اما این بار تقاضا برای طلا در چین و هند ادامه یافت، زیرا خریداران جواهر به جای خروج از بازار در هنگام افزایش قیمت طلا، به خرید محصولاتی نظیر شمش یا سکه روی آورده‌اند.
وضعیت بازار سکه در ایران
رکورد جدید قیمت طلا امروز در بازار‌های جهانی در حالی رقم خورد که در بازار ایران وضعیت متفاوت بود.
در روز‌های اخیر قیمت طلا و سکه و در بازار ایران متاثر از جهش قیمت ارز به دلیل آغاز روند فعال شدن مکانیسم ماشه و احتمال بازگشت تحریم‌های بین‌المللی بود.
در معاملات سه شنبه، ۱۱ شهریور/ دوم سپتامبر، قیمت هر سکه طلا به بالای ۹۵ میلیون تومان رسید در حالی‌که دو روز پیش با موج جدید تقاضا، نرخ آن به آستانه ۹۸ میلیون تومان هم رسید.
گزارش‌ها از تهران حاکیست که در معاملات امروز هر گرم طلای ۱۸ عیار، هشت میلیون و ۷۵۵ هزار تومان معامله شده است.
افت قیمت در بازار ارز و سکه در دو روز گذشته متاثر از کاهش نرخ دلار بود که روز یکشنبه در بازار آزاد تا آستانه ۱۰۶ هزار تومان هم پیش رفت؛ دلار آمریکا امروز سه‌شنبه (یازدهم شهریور) بیش از ۱۰۳ هزار و ۵۰۰ تومان معامله شد.
افت قیمت‌ها در بازار‌های طلا و ارز، پس از جهش قیمت عرف معمول بازار است.
معمولا مدتی بعد از آغاز بحران که با هجوم تقاضا همراه است، بازار از تب‌وتاب اولیه می‌افتد.
این بار هم این موج افزایش قیمت، چند روز قبل از آغاز روند رسمی فعال شدن مکانیسم ماشه آغاز شد و بعد از بالا رفتن پی‌درپی قیمت، حالا بازار از جنب‌وجوش افتاده است.
دولت‌های مختلف با روش کم‌وبیش مشابهی به مقابله با افزایش ارز رفته‌اند که عمده ابزار آنها «ارزپاشی» از طریق کارگزاران معتمد بانک مرکزی و سیاست گذاران ارزی بوده است.
در این میان محمدرضا فرزین، رئیس بانک مرکزی ایران، می‌گوید این نهاد هیچ تصمیمی برای بالا بردن نرخ رسمی ارز ندارد: «بانک مرکزی هیچ برنامه‌ای برای افزایش نرخ ارز ۷۰ هزار تومانی ندارد و معتقدیم ما نمی‌توانیم با افزایش نرخ ارز ترجیحی ۲۸ هزار و پانصد تومانی و ۷۰ هزار تومانی مرکز مبادله، تورم را به کالا‌ها و خدمات منتقل کنیم.»
در حالی‌که پیامد‌های بازگشت تحریم‌های بین‌المللی برای اقتصاد ایران غیرقابل انکار است، اتاق بازرگانی ایران سه سناریو برای اقتصاد ایران پیش‌بینی کرده است.
در این سناریوها، در صورت بازگشت تحریم‌ها، در «خوش‌بینانه‌ترین» حالت قیمت دلار به ۱۱۵ هزار تومان و در «بدبینانه‌ترین» حالت ۱۶۵ هزار تومان پیش‌بینی شده است.
