جدیدترین نظرسنجیهای انتخابات آمریکا نشان میدهد که دونالد ترامپ و کامالا هریس در رقابتی تنگاتنگ هستند، اما شماری از تحلیلگران میگویند رئیس جمهوری پیشین بخت بلندتری برای انتخاب مجدد دارد. برای پیدا کردن جواب بگذارید نگاهی بکنیم به تازهترین نظرسنجیها.
در انتخابات آمریکا، کسی به کاخ سفید راه پیدا میکند که بتواند بیشترین آرای کالج انتخاباتی را از آن خود کند. از حالا به یقین میتوان گفت که ۴۳ ایالت این کشور و شهر واشنگتن قرار است به کدام نامزد رای دهند. مثلا کالیفرنیا مشخص است که پشت نامزد دموکرات قرار میگیرد و تگزاس هم پشت نامزد جمهوریخواه. هر کدام از این ایالتها هم بسته به جمعیتی که دارند در کالج انتخاباتی حق رای دارند. برای همین تعداد آرای آنها با هم فرق میکند.
اما رای دهندگان در جورجیا، کارولینای شمالی، پنسیلوانیا، میشیگان، ویسکانسین، آریزونا و نوادا خیلی مشخص نیست که به قطع و یقین میخواهند کدام نامزد را انتخاب کنند. نظرسنجیها یکی بعد از دیگری نشان میدهند که رقابت در این ایالتها شانه به شانه پیش میرود. در چند انتخابات گذشته هم این ایالتها گاهی به نامزد جمهوریخواه رای دادهاند و گاه به نامزد دموکرات.
در کالج انتخاباتی آمریکا هر ایالت به اندازه تعداد نمایندگانش در مجلس نمایندگان آمریکا به علاوه تعداد سناتورهایش حق رای دارد. تعداد نمایندگان بسته به تعداد جمعیت تقسیم شده و در مجلس سنا هم هر ایالت دو سناتور دارد. مجلس نمایندگان آمریکا ۴۳۵ نماینده دارد و سنای آمریکا هم صد سناتور. شهر واشنگتن، پایتخت آمریکا، که نه نمایندهای در مجلس دارد و نه سناتوری در سنا، در کالج انتخاباتی سه حق رای دارد. به این ترتیب عدد کل کالج انتخاباتی به ۵۳۸ میرسد. نامزدی در انتخابات آمریکا پیروز است که بتواند ۲۷۰ رای از کالج انتخاباتی بگیرد.
روزنامه واشنگتن پست در روز دوشنبه نتیجه نظرسنجیاش را منتشر کرده که نشان میدهد در این ایالتها ۴۹ درصد از کسانی که احتمالا تا روز پنجم نوامبر رای خواهند داد از حامیان کامالا هریس هستند و ۴۸ درصدشان از حامیان دونالد ترامپ.
روزنامه نیویورک تایمز، اما معدل چند نظرسنجی را با هم سنجیده و نتیجه گرفته که وضع آقای ترامپ در ایالتهای کلیدی بهتر است. مثلا در جورجیا و آریزونا رئیس جمهوری پیشین پیشتاز است و در ایالت ویسکانسین بخت معاون ریاست جمهوری کنونی آمریکا بالاتر است. در چهار ایالت دیگر هم رقابت شانهبهشانه است.
نکته دیگری که در مقاله نیویورک تایمز به آن اشاره شده این است که بیشتر نظرسنجیهای اخیر نشان میدهد وضع آقای ترامپ در ماههای اخیر بهتر شده است. مثلا در نوادا، ویسکانسین، پنسیلوانیا و میشیگان اقبال به او بیشتر شده است.
ایبیسی نیوز، که مالک یکی از مشهورترین وبسایتهای تحلیل نظرسنجیهاست، در همین چند روز بخت آقای ترامپ را برای پیروزی بیشتر دانسته. در وبسایت فایوترتیایت (۵۳۸)، نوشته شده که حالا آقای ترامپ ۵۲ به صد بخت پیروزی در انتخابات را دارد. همین وبسایت دو هفته پیش بخت خانم هریس برای پیروزی را ۵۸ به صد اعلام کرده بود. نکته جالب توجه این است که این وبسایت نوشته نه آن ۵۸ از صد نشانی از پیروزی دموکراتها بود و نه این ۵۲ از صد حاکی از پیروزی آقای ترامپ است برای اینکه هر کدام از این احتمالات تنها کمی از «شیر یا خط» کردن بیشتر به نفع یکی از نامزدها هستند. به عبارت دیگر نظر این گروه هم این است که رقابت نزدیک است و پیشبینی سخت.
در همه این نظرسنجیها تعداد کمی هم هستند که میگویند هنوز تصمیم نگرفتهاند در انتخابات پیشرو میخواهند به کدام نامزد رای دهند. مثلا بگذارید به همان نظرسنجی واشنگتنپست رجوع کنیم. در میان کسانی که در هفت ایالت کلیدی گفتهاند در انتخابات شرکت میکنند چهاردرصد اعلام کردهاند که به هیچکدام از این دو نامزد رای نمیدهند یا اینکه هنوز تصمیمی برای شرکت در انتخابات نگرفتهاند. چهاردرصد از اختلاف دو نامزد - که یک درصد بود - بسیار بالاتر است.
آیا بعد از ماهها تبلیغات و کارزارهای انتخاباتی ریز و درشت در این ایالتهای کلیدی ممکن است کسانی باشند که هنوز تصمیم نگرفته باشند به کدام نامزد میخواهند رای دهند؟ یکی از مشهورترین استادان علوم سیاسی در آمریکا میگوید: «باور نمیکنم.»
لری ساباتو استاد و مدیر مرکز سیاست در دانشگاه ویرجینیا است. او در گفتوگویی با بیبیسی فارسی میگوید تعداد کسانی که واقعا تصمیم نگرفتهاند در انتخابات به چه کسی رای میدهند بسیار کم است. البته «کسانی هستند که نظرشان را به شما نمیگویند.» آقای ساباتو میگوید: «احتمالا میخواهند خودشان را در مقابله با دوستان و خانوادهشان قرار ندهند. برای همین میگویند که هنوز تصمیم قطعی نگرفتهاند. راه آسان در رفتن از زیر ماجرا این است که بگویند، من نکات مثبت و منفی هر دو طرف را در نظر دارم.».
اما آیا این حرفها به خورد کسی مثل آقای ساباتو میرود؟ «من شصت سال است که دور و بر سیاست هستم. این حرفها مسخره است.»
تجربه انتخابات سال ۲۰۱۶ نشان میدهد بسیاری از کسانی که رای خود را از خانواده، دوستان، خبرنگاران و ماموران نظرسنجیها پنهان میکنند، رایشان را احتمالا به سود آقای ترامپ به صندوق میاندازند.
«رای دادن به دونالد ترامپ یک جور داغ اجتماعی به همراه دارد»، اما در عوض «رای دادن به دموکراتها و به کامالا هریس، امتیازی در جامعه به حساب میآید. برای همین آدمهای بیشتری ممکن است [به نادرست]به شما بگویند به او رای میدهند.»
قابل فهم است. نه؟ مثلا تصور کنید کسی - به غلط - معتقد باشد که زنان توانایی مدیریت کشور را در سطح ریاست جمهوری ندارند. احتمال اینکه این فرد بخواهد در این دوره و زمانه این حرف را جلوی خانواده و دوستانش بگوید خیلی کم است. یا مثلا کسی معتقد باشد که خانم هریس به دلیل سیاهپوست بودن از امتیازات ویژهای برخوردار بوده و تا همین حد هم که بالا آمده به دلیل رانتهای اجتماعی بوده است. آیا این فرد به راحتی در محیط کاری و جمع دوستان حاضر است چنین چیزی را بگوید؟ در آمریکا - دست کم به دلیل قوانین حمایتی از اقلیتهای نژادی، جنسی و جنسیتی - این میزان از راحتی در بیان نظرات چندان راحت نیست.
آقای ساباتو از این وضعیت این طور نتیجه میگیرد که اوضاع از آنچه نظرسنجیها نشان میدهند بیشتر به نفع آقای ترامپ است: «من وقتی به نظرسنجیها نگاه میکنم به نظرم یک یا حتی دو درصد حمایت از ترامپ در آنها پنهان است.»
منبع: بیبیسی