زیسان: در جریان سفر محمد بن زاید، رئیس دولت امارات به پکن، دولت چین یکبار دیگر همراهی خود را با مواضع غیرواقعی و ادعاهای واهی ابوظبی درباره جزایز سهگانه اعلام کرد. چین قبلتر در دسامبر ۲۰۲۲ با صدور بیانیه مشترکی با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس خواستار «تلاش برای حلوفصل مسئله این سه جزیره» شده بود.
به گزارش «زیسان»، در بند ۲۶ بیانیه مشترک دولتهای چین و امارات آمده است: «جمهوری خلق چین حمایت خود را از تلاشهای دولت امارات متحده عربی برای دست یابی به راه حل مسالمت آمیز در مسئله جزایر سه گانه ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک از طریق مذاکرات دوجانبه براساس حقوق بین الملل و برپایه مشروعیت بین المللی اعلام میکند.» شایان ذکر است در کنار چین، روسیه نیز پیش از این در بیانیه مشترک با کشورهای عربی نه تنها از مواضع ادعایی امارات حمایت کرده بود بلکه راهکارهای مورد حمایت امارات از جمله «ارجاع به دادگاه بین المللی» را مورد تصدیق قرار داده بود.
پس از انتشار این بیانیه، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران سفیر چین را احضار و نسبت به «حمایت مکرر» پکن از «ادعاهای بیاساس» امارات اعتراض کرد. سفیر چین در تهران صبح روز یکشنبه سیزدهم خرداد توسط محمد علی بک دستیار وزیر و مدیرکل خلیج فارس وزارت امور خارجه احضار و مراتب اعتراض دولت جمهوری اسلامی ایران در خصوص تکرار حمایت دولت چین از ادعاهای بیاساس مندرج در بند ۲۶ بیانیه پایانی نشست مشترک جمهوری خلق چین و امارات متحده عربی به وی ابلاغ و یادداشت اعتراض تسلیم او گردید.
در این دیدار مدیرکل خلیج فارس وزارت امور خارجه با یادآوری روابط ویژه و ممتاز ایران و چین، احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها را به عنوان یکی از اصول شناخته شده و بنیادین در مناسبات بین المللی دانست و بر تعلق ابدی جزایر سه گانه ایرانی در خلیج فارس به جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد و افزود: دولت جمهوری اسلامی ایران هر ادعایی از هر طرفی در این خصوص را مردود و غیر قابل پذیرش میداند.
البته این احضار و ابراز دیپلماتیک گلایه هم چندان مورد توجه طرف چینی قرار نگرفت و ساعاتی پس از انتشار خبر آن، سخنگوی وزارت خارجه چین با توصیف موضع این کشور در این مورد به عنوان «موضعی ثابت»، بار دیگر خواستار «حل اختلافات» ایران و امارات متحده عربی از طریق گفتگو و مشورت شد. مائو نینگ در یک نشست مطبوعاتی در پاسخ به سوالی در مورد اعتراض ایران گفت که موضع پکن تغییر نمیکند و «محتوای مربوطه در بیانیه مشترک چین و امارات متحده عربی با موضع چین مطابقت دارد.»
در تفسیر موضع چین میوان عنوان کرد که مالکیت جزایر متعلق به امارات یا ایران اعلام نشده یا حاکمیت امارات بر جزایر تاییده نشده بلکه موضوع جزایر به عنوان یک اختلاف اعلام و خواستار حل این اختلاف شدهاند. در واقع، اگرچه در بیانیه چین صحبتی از مالکیت امارات بر جزایر نمیشود ولی حق مالکیت و حاکمیت ایران بر جزایر مورد تردید قرار گرفته است.
پروفسور نادر انتصار رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آلاباما آمریکا در گفتگو با تابناک در خصوص اهداف امارات از طرح موضوع جزایر در بیانیههای مشترک با چین و روسیه میگوید: «شورای امنیت سازمان ملل میتواند در هر موضوع که از نظر این شورا امنیت جهانی را تهدید میکند مداخله کرده و قطعنامه صادر کند. اگر روزی موضوع ادعاهای امارات در شورای امنیت سازمان ملل مطرح شود، به احتمال زیاد آمریکا، انگلستان و فرانسه از امارات پشتیبانی خواهند کرد. اگر امارات بتواند روسیه و چین را حداقل به رای دادن ممتنع وادار کند، پروندهای در این زمینه در شورای امنیت گشایش خواهد یافت و از دیوان بین المللی دادگستری تقاضا خواهد شد که به ادعاهای امارات رسیدگی حقوقی بکند. البته ایران مجبور نیست که رای احتمالی در مورد ادعای امارات در دیوان بین المللی دادگستری را به رسمیت بشناسد.»
وی معتقد است: ولی اگر روزی برسد که شورای امنیت و دیوان بین المللی دادگستری بخواهند این موضوع را مورد بررسی قرار دهند، ایران با شکست سنگینی در دیپلماسی خود مواجه خواهد بود. لذا، کوتاه آمدن در این چالشی که امارات مدتها در مقابل ایران قرار داده است جایز نیست. بسنده کردن به احضار سفیر به وزارت خارجه و ابلاغ یادداشت اعتراض به وی دردی را دوا نخواهد کرد.
به گفته انتصار تنها راه عملی برای نقش بر آب کردن اقدامات امارات اعمال حاکمیت کامل بر جزایر سه گانه از سوی ایران است. به گفته وی «آنچه مهم است این است که ایران باید مالکیت خود بر جزایر خلیج فارس را در میدان تقویت کند و طرف مقابل را در یک عمل انجام شده قرار دهد. ایران باید آن سه جزایر را آباد کند.
به شهروندان ایرانی باید امتیازاتی داد که آنها ساکن این جزایر شوند. زیرساختهای اقتصادی این جزایر باید از نو ساخته شوند. یعنی ایران باید حضور دائمی خود (حضور سیاسی، اقتصادی و نظامی) را در این جزایر به حدی برساند که این جزایر به جزء لاینفک ایران تبدیل شوند و در عمل مانند جزایری مانند کیش و قشم بشوند. اگر ایران این کار را نکند به بازنده بازی حقوقی امارات تبدیل میشود و یا مجبور میشود در زمین بازی امارات تا مدتها گیر بیفتد.»