زیسان: اخیرا انتشار یک زیرسویه جدید کرونا ویروس نگرانیها را در میان عموم جامعه و متخصصان حوزه سلامت به همراه دشته است. در این میان، خبر خوشحالکننده این است که جهش جدید در قدرت کشندگی و افزایش شدت بیماری نقشی ندارد و جهش رخ داده پاسخ ایمنی به ویروس را دو برابر کاهش داده، چون ویروس توان فرار از ایمنی را به دست آورده است.
به گزارش «زیسان»، اخیرا چند سویه جدید از ویروس کرونا شناسایی شده و موارد ابتلای زیادی را به خود اختصاص دادهاند. دو زیر سویه جدید با نام EG.۵ که برخی آن را اریس مینامند و BA.۲.۸۶ که به عنوان پیرولا نیز شناخته میشود. علاوه بر این، سویه جدید دیگری به نام XBB.۱.۱۶ در رتبه سوم قرار دارد و ۱۶ درصد از موارد ابتلا را به خود اختصاص میدهد. حالا که در دی ۱۴۰۲ هستیم زیرسویه جدیدی به نام JN ۱ نیز درحال شیوع است.
سویهای نشات گرفته از کرونای اومیکرون (BA.۲.۸۶) که نرخ شیوع نگران کنندهای دارد. در واقع، ویروس «سارس کو ۲» جهش موثر دیگری داشته که به سرعت در حال گسترش است و نگرانیهایی به دنبال داشته است؛ جهشی که موجب پدیدار شدن ویروس کرونای JN.۱ شده که نسخهای تازه و بروز شده از سویه اومیکرون است. پس از شیوع سویه جدید، پرسش مهم این است که آیا مجددا شاهد همهگیر کرونا خواهیم بود و دوباره محدودیتهای اجباری شدن ماسک باز خواهد گشت؟ همچنین، مساله مهم این است که ویروس جدید تا چه اندازه خطرناک بوده و چه علائم رایجی نیز دارد.
بسیاری تصور میکنند که سویه EG.۵ ویژگیهای متفاوت و جدیدی نسبت به کرونای سابق دارد، اما باید گفت این سویه در واقع انشعابی از خانواده امیکرون است و تغییری تدریجی در ویروس را نشان میدهد. بنابر گزارش مجله سلامت کیوان، آنطور که به نظر میرسد خطر این سویه جدید از کرونای قبلی بیشتر نیست و در همان حد است. این سویه جدید که برخی آن را سویه اریس کرونا مینامند در فهرست سویههای مورد بررسی سازمان جهانی بهداشت قرار گرفته است.
پروفسور هو، متخصص میکروبیولوژی و ایمنیشناسی میگوید: این دو سویه جدید در برابر آنتی بادیهای خنثیکننده موجود در سرم افراد آلوده و واکسینهشده اندکی مقاومتر هستند و از نظر بالینی، به نظر نمیرسد که این گونهها علائم متفاوت یا شدیدتری نسبت به ویروسهایی که قبل از آنها آمدهاند، ایجاد کنند. ویروس جدید JN ۱ کرونا به گفته WHO یک زیر سویه جدید است که نسبت به سویههای قبلی بسیار متفاوتتر است و میتواند افرادی که مصونیت از واکسیناسیون قبلی دارند را نیز به صورت جدی درگیر کند.
زیرسویه BA.۲.۸۶ با نام کرونا پیرولا، در ۴ کشور دنیا شناسایی شده است، اما هنوز مشخص نیست که آیا خطر جدی دنیا را با این ویروس جدید تهدید میکند یا خیر. این زیر سویه جدید، با بیش از ۳۰ تغییر ژنتیکی در تاج پروتئینی خود باعث ایجاد نگرانیهایی شده است که برخی احتمال افزایش خطر مرگ و میر در کشورهای آسیب پذیر با این ویروس جدید را دادهاند.
سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده که سویه JN.۱ ماحصل جهش یا جهشهایی در سویه اومیکرون است. جهشهایی که به جهاتی ویروس را خطرناکتر کرده، چون در پروتئین اسپایک ویروس رقم خورده و موجب شده سرایت پذیرتر شود، در نتیجه سریعتر شیوع پیدا کند و مقابله با همه گیری آن دشوارتر است؛ ویژگی که با اتکا به آن، به فاصله کوتاهی از شناسایی این سویه، شاهد شیوع وسیع آن در برخی کشورها از جمله چین، هند، آمریکا و انگلیس هستیم و در نتیجه عجیب نیست که میبینیم سازمان بهداشت جهانی ـ که چندی پیش پایان پاندمی را اعلام کرد ـ در خصوص شیوع این سویه تازه هشدار داده و تاکید کرده که باید مورد توجه همه کشورها قرار گیرد.
هشداری که البته تاکید دارد، خطر این سویه در حال حاضر برای عموم کم است و واکسنهای فعلی همچنان از افراد محافظت میکنند. با این ملاحظه که در نیمکره شمالی در فصول سرد سال قرار داریم که موسم شیوع بیماریهای متنوع تنفسی از جمله آنفلوانزاست و مستقیم و غیرمستقیم در ابتلای افراد به کووید و میزان خطر ابتلا به آن تاثیر دارد.
علائم سویه جدید کرونا تفاوت چندانی با سویههای پیشین ندارد، اما شدت برخی بیشتر یا کمتر است. علائم سویه جدید کرونا EG.۵ به شرح زیر است:
تب و لرز
گلودرد
گوش درد
اسهال و استفراغ
بدن درد
ضعف
ضربان قلب بالا یا تپش قلب
همچنین به گفته متخصصان زیرسویه جدید BA.۲.۸۶ یا پیرولا، ۴ علامت اختصاصی دارد؛ گلودرد، آبریزش بینی، سرفه (خلط دار یا بدون خلط) و سردرد.
با اینکه منابع رسمی، هنوز از شیوع این ویروس در ایران خبری منتشر نکردهاند، اما بسیاری از افراد درحال حاضر در ایران با علائم گوناگونی شبیه به بیماری سرماخوردگی، به مراکز درمانی مراجعه میکنند. نمیتوان به طور قطع اعلام کرد که این ویروس به ایران رسیده یا خیر، اما با توجه سوابق گذشته در این همهگیری، بعید نیست که ویروس به ایران هم رسیده باشد. پس مهمترین کار برای پیشگیری از ابتلا به این ویروس جدید کرونا، رعایت پروتکلهای بهداشتی است. در یک هفته اخیر یعنی از ۲۶ آذر تا ۲ دی ۱۴۰۲، ۱۳۲ بیمار جدید مبتلا به کرونا در کشور شناسایی شده که متاسفانه از این تعداد ۱۰ نفر جان خود را از دست دادهاند.
این تعداد ابتلا به نسبت یک ماه اخیر کاهش چشمگیری داشته و امید است رفته رفته با کاهش مبتلایان مواجه باشیم. طبق گفته یکی از مسئولان اورژانس کشور، سویه جدید کرونا قادر خواهد بود سیستم ایمنی بدن را دور بزند و علائم مشخصی دارد، مثلا فرد مبتلا نسبت به درمان مقاومت شدید دارد. روند بستری بیماران از ابتدای مرداد ۱۴۰۲ درحال افزایش بوده و این سویه در حال گسترش است. وی افزود، سویه جدید عفونتزایی بالاتری دارد و دوره نهفتگی آن کمتر است. افراد بالای ۶۰ سال و کسانی که واکسن کرونا دریافت نکردهاند بیشتر در معرض ابتلا به این ویروس هستند.
براساس اعلام سازمان جهانی بهداشت، واکسنهای فعلی همچنان در برابر بیماریهای شدید و مرگ ناشی از JN.۱ و سایر انواع در گردش ویروس کرونا محافظت ایجاد میکنند. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده (CDC) در اوایل ماه جاری اعلام کرد که این سویه از ویروس کرونا حدود ۱۵ تا ۲۹ درصد موارد در ایالات متحده را تشکیل میدهد.