زیسان: برخی میگویند سن فقط یک عدد است. به نظر میرسد که این جمله چندان بیراه نیست، زیرا شواهد علمی صحت آن را تایید میکند.
به گزارش زیسان به نقل از نیویورک پست و طبق پژوهش اخیر دانشکده پزشکی دانشگاه استنفورد، تعداد شمعهایی که روی کیک تولدتان میگذارید ربطی به سن بیولوژیک ندارد.
مایکل اسنایدر، محقق ارشد، و گروهش چهار روند افزایش سن و بلوغ سنی در نواحی گوناگون بدن را شناسایی کردند: سوختوساز (متابولیک)، ایمنی، کبدی، و نفروتیک که مربوط به کلیهها است.
اسنایدر در گزارشی در ژانویه ۲۰۲۰ نوشت: «پژوهش ما با مطالعه طیف وسیعی از مولکولها و گرفتن نمونههای متعدد در طول سالها از هر شرکتکننده انجام شد و تصویری جامع از روند پیری به ما نشان داد. بر این مبنا، توانستیم الگوهای روشنی از تجربه پیری افراد را در سطح مولکولی ببینیم و البته تفاوتهای بسیار کمی بین افراد نیز وجود دارد.»
تحلیلگران این پژوهش ۴۳ مرد و زن سالم را در محدوده سنی ۳۴ تا ۶۸ بهمدت دو سال بهدقت مشاهده علمی کردند.
محققان نمونههایی از مدفوع، خون، مواد ژنتیکی، میکروبها، پروتئینها، و دیگر محصولات جانبی فرایندهای سوختوساز (متابولیک) را در طول حداقل پنج بررسی سلامت ردیابی کردند. آنها همچنین سطوح مولکولهای بیولوژیکی را در این مدت بررسی کردند.
این متخصصان از طریق بررسیهای گسترده نمونهها، ۶۰۸ مولکول را کشف کردند که برای پیشبینی آنچه ممکن است به مشکلات سلامت مرتبط با افزایش سن کمک کند، میتوان از آنها استفاده کرد. سپس، نشانگرهای زیستی را در چهار درجه (کلاس) سنی دستهبندی کردند.
افرادی که در گروه سنی متابولیک قرار دارند، بهعلت پیری سریع سوختوساز (متابولیسم)، احتمال بیشتری برای ابتلا به بیماریهای قلبی و چاقی و دیابت نوع ۲ دارند. با وجود اینکه این افراد در معرض خطر بیشتری از لحاظ ابتلا به بیماریهای مرتبط با وزن قرار دارد، هنوز هم احتمال دارد که سیستم ایمنی قویتری نسبت به افراد جوانتر داشته باشند.
گروه سنی ایمنی به افرادی اطلاق میشود که سیستم ایمنی بدنشان زودتر از بقیه بدن پیر میشود. بالا رفتن سن سیستم ایمنی در این افراد باعث التهاب در سراسر بدنشان میشود و خطر ابتلا به بیماریهای خودایمنی مانند آرتریت روماتوئید و دیابت نوع یک را افزایش میدهد.
این افراد مستعد افزایش سن سریع در کبد هستند، عضوی حیاتی که مسئول زدودن مواد سمی مانند الکل و مواد مخدر از خون است. پیری سریع کبد در نهایت به عملکرد درست این عضو لطمه میزند و آن را مستعد ابتلا به سیروز و بیماریهای کبد چرب غیرالکلی میکند.
نوع نفروتیک سن به کلیهها مربوط میشود که مواد زائد خون را برای تولید ادرار فیلتر میکنند. کلیهها مایعات بدن را نیز متعادل و به تنظیم فشار خون کمک میکنند. افرادی که دچار پیری سریع کلیهاند در آینده دچار فشار خون بالا و نارسایی کلیه خواهند شد.
اسنایدر میگوید: «بهتر است کلیشههای رایج درباره تلخی افزایش سن را کنار بگذاریم، زیرا اعداد و سالها نشاندهنده پیر شدن نیستند.
این پژوهش به افراد فرصت میدهد تا شیوه زندگیشان را بهبود بخشند. با کاهش وزن، کنار گذاشتن سیگار و الکل، و مدیریت فشار خون و سطح گلوکز میتوان از بیماری- پیش از اینکه خیلی دیر شود- جلوگیری کرد.»
او در ادامه خاطرنشان کرد: «میزان پیری بدن افرادی که روشهای زندگی سالمتری دارند در نهایت کاهش خواهد یافت.»