روز عشق ایرانی با روز ولنتاین یا عشق در جهان فقط چند روز فاصله دارد. شما روز ولنتاین را تبریک می‌گویید یا روز سپندارمذگان یا عشاق ایرانی را؟
زی‌سان: روز عشق ایرانی جشن سپندارمذگان یا جشن اسپندگان نامیده می‌شود. این روز یکی از جشن‌های ایران باستان و برای گرامیداشت عشق و دوست داشتن و قدردانی از مقام زن است.
به گزارش زی‌سان، با وجودی‌که تاریخ ایران باستان چنین روزی دارد، اما در سال‌های اخیر نزدیک ۱۴ فوریه، هیاهو و هیجانی برای خرید هدیه برای محبوبان در سراسر ایران دیده می‌شود. خیلی از ما نمی‌دانیم که درست چندروز پس از این شور و هیایو، روز عشق یا سپندارمذگان ایرانی قرار دار که در ایران باستان به عنوان روز عشق شناخته می‌شوده است و برایش جشن‌های مفصل می‌گرفته‌اند.
روز عشق ایرانی دقیقا کی است؟
احتمالا شما هم با این سوال مواجه شده‌اید که چرا برخی سپندارمذگان را ۲۹ بهمن و برخی آن‌را ۵ اسفند می‌دانند؟ با زی‌سان همراه باشید تا پاسخ این سوال را بدهیم.
درواقع روز ۵ اسفند روز عشق در گاهشمار زرتشتی و روز ۲۹ بهمن در گاهشمار خورشیدی است.
برخی از منابع کهن از جمله کتاب ابوریحان این سپندارمزگان را در روز پنجم اسفند در گاهشمار زرتشتی دانسته‌اند. با این‌حال تغییرات مربوط به تقویم ایرانی این روز را عقب انداخته است. با توجه به تغییر ساختار گاهشمار ایرانی در زمان خیام که پس از ابوریحان می‌زیست، و ۳۱ روزه شدن شش‌ماه اول سال در گاهشماری خورشیدی، برخی از منابع تاریخ یاد شده را ۶ روز به عقب آورده‌اند و معتقدند که این روز حالا روز ۲۹ بهمن ماه است.
با این‌حال با توجه به نام روز عشق یعنی «سپندارمذگان»، این جشن به روز اسپند یعنی پنجمین روز ماه از ماه اسفند در گاهشمار زرتشتی اشاره دارد.
بیایید نگاهی کنیم ببینم پژوهشگران درباره این روز چه می‌گویند؟
دکتر محمد نجاری پژوهشگر مطالعات تطبیقی زنان در هنر و ادبیات، با استناد به ابوریحان بیرونی و گُردیزی، تاریخ پنج اسفند را در گاهشمار زرتشتی درست می‌داند و می‌گوید: «بنا به گفتهٔ ابوریحان اسپندارمَذ ایزد موکل بر زمین و ایزدِ پشتیبان و نگاهبان زنان شوهر دوست و پارسا و درستکار بوده و به همین مناسبت این روز، جشن زنان، نامگذاری و مردم برای گرامیداشت زنان، به ایشان کادو می‌دادند و بخشش می‌کردند.»
برخی از افراد نیز مانند فریدون جنیدی (از پژوهندگان فرهنگ و زبان‌های باستانی) گفته‌اند که ۲۹ بهمن تا ۵ اسفند را هفته عشق و مهرورزی بنامیم.
تاریخچه روز عشق ایرانی (سپندارمذگان) چیست؟
فلسفه «روز عشق» این است که در ایران باستان هر ماه را سی روز می‌شمردند و ماه‌ها نام داشتند و هریک از روز‌های ماه نیز یک نام داشتند.
برای مثال روز نخست «روز اهورا مزدا»، روز دوم، «روز بهمن» (تندرستی، اندیشه) که نخستین صفت خداوند است، روز سوم اردیبهشت «بهترین راستی و پاکی» که باز ویژه خداونداست، روز چهارم شهریور «شاهی و فرمانروایی آرمانی» که ویژه خداوند و روز پنجم «سپندار مذ» بوده است.
درواقع، «سپندار مذفر» نام ملی زمین است، یعنی گستراننده، مقدس و فروتن. زمین در فرهنگ ایرانی نماد عشق است، چراکه با فروتنی و گذشت به همه عشق می‌ورزد. زشت و زیبا را به یک چشم می‌نگرد و همه را، چون مادری در دامان پر مهر خود امان می‌دهد. از این روی در فرهنگ باستان اسپندارمذگان نماد عشق در نظر گرفته می‌شود.
در این روز زنان به شوهران خود با مهر هدیه می‌دادند. مردان نیز زنان و دختران را بر تخت شاهی نشانده، به آنها هدیه داده و از آنها فرمانبرداری می‌کردند. برخی نیز روز مادر و زن را به نشانه زایش و مهربانی زمین در این روز می‌دانند.
آداب و رسوم جشن سپندارمذگان در ایران چگونه بوده است؟
روز عشق یا سپندارمذگان بهعنوان یک جشن ایرانی باستانی در دو سطح برگزار می‌شد؛ در معبد و آتشکده و در جمع خانواده. در این روز مردم به معبد و آتشکده می‌رفتند و نماز و نیایش برپا می‌کردند. آنها به ایزد سپندارمذ، ایزد زمین و زنان، قربانی می‌دادند و از او خواستار برکت و سلامتی اعضای خانواده و برکت‌بخشی به زمین‌های کشاورزی در سال آینده می‌شدند.
در خانواده نیز این جشن حول ستایش از زنان و تکریم آنان شکل می‌گرفت. به زنان هدیه می‌دادند و آنان را بزرگ می‌داشتند. لباس جشن می‌پوشیدند و به خانه بزرگان خانواده و به‌ویژه مادربزرگ‌ها سر می‌زدند.
به تازه‌عروس‌هایی که در آن سال ازدواج کرده بودند از طرف خانواده همسر هدیه می‌دادند و همچنین برای تازه‌مادرانی که در آن سال فرزند به دنیا آورده بودند جشن می‌گرفتند.
این جشن‌ها نشان‌دهنده احترام و عشق ایرانیان باستان به زنان و خانواده بوده‌اند. امروزه نیز برخی از ایرانیان این جشن را به یادگار فرهنگ خود برگزار می‌کنند و در این روز که روز عشق نامیده شده به عشق زندگی خود هدیه می‌دهند.
هدیه‌های معمول در این جشن شامل گل، شیرینی، شکلات، زیورآلات، لباس و سایر وسایل مورد نیاز زنان است.
سایر اخبار
غیر قابل انتشار: ۰ | در انتظار بررسی: ۰ | انتشار یافته:
پرطرفدار