ایران همسایه اتحادیه اروپا می‌شود؟

دولت ارمنستان طرح آغاز روند عضویت در اتحادیه اروپا را تایید و آن را برای تایید به پارلمان این کشور ارسال کرد. قرار است به زودی پارلمان ارمنستان این طرح را بررسی کند.

این طرح از سوی شمار زیادی از احزاب و سازمان‌های سیاسی تهیه شد و بیش از ۶۰ هزار امضای حمایت نیز کسب کرده است.

پیش بینی می‌شود با توجه به فضای ارمنستان، این طرح در پارلمان این کشور تصویب شود.

عضویت ارمنستان در اتحادیه اروپا می‌تواند چند سال یا ده‌ها سال به طور بیانجامد و هیچ چارچوب زمانی مشخصی ندارد.

عضویت ارمنستان در اتحادیه اروپا نه تنها وضعیت این کشور را دگرگون خواهد کرد بلکه منجر به تغییراتی در وضعیت ایران هم می‌شود.

ارمنستان کشور کوچک با جمعیت ۳ میلیون نفری ارمنی مسیحی در شمال غربی ایران و شرق اروپاست. این کشور از جنوب با ایران، از شرق با جمهوری آذربایجان، از شمال با گرجستان و از غرب با ترکیه هم مرز زمینی است. ارمنستان به دریا راه ندارد و در خشکی محصور است. ارمنستان با ترکیه و اذربایجان رابطه پرتنشی دارد و مرز‌های زمینی با این دو کشور، بسته هستند. ارمنستان همچنین رابطه گرمی هم با همسایه شمالی یعنی گرجستان ندارد. اتحادیه اروپا متشکل از ۲۷ کشور در قاره اروپاست.

ارمنستان با هیچ کدام از کشور‌های عضو اتحادیه اروپا، همسایه نیست. از سال‌ها قبل ترکیه (همسایه غربی ارمنستان) تلاش می‌کند عضو اتحادیه اروپا شود، اما ناکام مانده است. عضویت در اتحادیه اروپا هم در گرجستان، همسایه شمالی ارمنستان به موضوع مناقشه برانگیز و جنجالی تبدیل شده است. دولت جدید و حامی روسیه در گرجستان، پرونده عضویت این کشور در اتحادیه اروپا را متوقف کرد و باعث اعتراضات زیادی در این کشور شد.

خبرگزاری دولتی "ارمن پرس" نوشت بعد از موافقت نهایی درخواست عضویت ارمنستان، اتحادیه اروپا، درخواست عضویت این کشور را بررسی می‌کند.

 دولت ارمنستان گفته است رابطه با اتحادیه اروپا در سال‌های اخیر گسترش یافته است. اتحادیه اروپا به ارمنستان به ویژه در زمینه امنیتی کمک کرده است که از جمله می‌توان به اعزام ناظران امنیتی به ارمنستان اشاره کرد.

نخست وزیر ارمنستان (نیکول پاشینیان) هم گفت: این تصمیم به معنی عضویت کشور در اتحادیه اروپا نیست. این موضوع را نمی‌توان نهایی کرد مگر از طریق همه پرسی (رفراندوم).

پاشینیان ادامه داد: بعد از تصویب طرح، ارمنستان باید با کمک اتحادیه اروپا، نقشه راه درباره این موضوع ترسیم کند.

وی افزود: از طریق این تصمیم، تاکید می‌کنیم که سیاست خارجی مستقلی داریم که بر منافع مان متمرکز است و در چارچوب سیاست موازنه در سیاست خارجی، قرار دارد. دولت با این طرح مخالف نیست به ویژه که برگرفته از طرح‌هایی است که قبلا آنها را اعلام کردیم.

عصبانیت روسیه

این اتفاق با خشم و عصبانیت روسیه روبه رو شده است.

سخنگوی ریاست فدراسیون روسیه (دمتری بیسکوف) گفت: " آغاز روند عضویت ارمنستان در اتحادیه اروپا، حق حاکمیتی ایروان است، اما برای ارمنستان بهتر است عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا باقی بماند، زیرا غیرممکن است همزمان هم عضو این سازمان باشد و هم اتحادیه اروپا.

وی گفت باید منتظر واکنش اتحادیه اروپا بود. او به وضعیت ترکیه اشاره کرد که سال هاست به دنبال عضویت در اتحادیه اروپاست، اما پاسخ مثبت دریافت نکرده است. 

پیش از این، "ماریا زاخارووا" سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه هم با واکنش منفی به تصمیم ایروان برای عضویت در اتحادیه اروپا گفت "غرب، ارمنستان را تنها ابزاری برای آتش زدن قفقاز می‌داند.

یک مقام ارشد روسی هم عضویت ارمنستان در اتحادیه اروپا را به خرید بلیط کشتی تایتانیک تشبیه کرده است.

در سال‌های اخیر ارمنستان گام به گام از هم پیمان سنتی و قدیمی خود یعنی روسیه دور شده و به اتحادیه اروپا و غرب نزدیک‌تر شده است. اوج اختلاف میان روسیه و ارمنستان بعد از شکست ایروان در جنگ قره باغ از آذربایجان و در گام بعدی از دست دادن کامل منطقه قره باغ است.

ارمنستان دلیل شکست در جنگ قره باغ را توقف حمایت‌های روسیه از خود می‌داند.

برخی تحلیلگران می‌گویند ارمنستان تلاش می‌کند با عضویت در اتحادیه اروپا، برای روسیه جایگزین بیابد و چتر حمایتی جدیدی کسب کند.

در صورت عضویت ارمنستان در اتحادیه اروپا، نه تنها به لحاظ امنیتی و سیاسی، جایگاه این کشور به صورت جهشی ارتقا می‌یابد بلکه از قدرت چانه زنی بالاتری در برابر دو دشمن منطقه‌ای خود یعنی ترکیه و جمهوری اذربایجان پیدا می‌کند.

واکنش اتحادیه اروپا

سخنگوی امور خارجی و امنیت اتحادیه اروپا به خبرگزاری ارمن پرس گفت طرح عضویت ارمنستان در اتحادیه را با مقامات ارمنی بررسی می‌کنیم.

او همچنین گفت اتحادیه اروپا پیش از این تصمیم گرفت ۱۰ میلیون یورو برای دوره ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۷ برای ارمنستان اختصاص دهد.

وی همچنین از آغاز گفت‌و‌گو‌ها برای لغو ویزای شنگن برای شهروندان ارمنستان خبر داد.

سخنگو ادامه داد مذاکرات و مناقشات در ارمنستان درباره عضویت در اتحادیه اروپا، برای اتحادیه، جذابیت دارد و ارزشمند است.

بررسی لغو ویزای شنگن برای شهروندان ارمنستان
 لغو ویزای شنگن برای شهروندان ارمنستان، موضوع گفت‌و‌گو میان مقامات اتحادیه اروپا و ارمنستان خواهد بود.

در صورت موفقیت، این اتفاق نقش مهمی در تقویت روابط میان دو طرف خواهد داشت.

به تازگی وزیران خارجه اتحادیه اروپا به گفت‌و‌گو با ارمنستان درباره لغو ویزای شنگن برای شهروندان این کشور رای مثبت دادند.

دراین چارچوب مقامات ارمنستان باید در مسائل مهمی مانند مدارک سفر، مرز، اداره مهاجرت، پناهندگی، امنیت، اصلاحاتی را انجام بدهند.

منبع: عصر ایران