پشت‌پرده نبردن توپ طلا از سوی وینیسیوس

از نتیجه نهایی مراسم توپ طلای ۲۰۲۴ چه ‏خوشمان بیاید و چه از آن خشمگین شده باشیم در این هیچ شکی ‏وجود ندارد که این یکی از جنجالی‌ترین دوره‌های بالون دُر بود. توپ ‏طلایی که با اتهام‌هایی مثل تقلب، دشمنی و لجبازی با رئال مادرید یا ‏بازی یوفا با فلورنتینو پرز و مجازات او برای دنبال کردن سوپرلیگ ‏مواجه شده است. حتی برخی فرانس فوتبال و توپ طلا را به ‏نژادپرستی متهم کرده و علت نرسیدن جایزه به وینیسیوس را رنگ ‏پوست او می‌دانند. ‏

سوال میلیون دلاری این است: چرا وینیسیوس جونیور به توپ طلا ‏نرسید؟ در وهله اول باید پذیرفت که علت این همه جنجال فضای ‏رسانه‌ای است که از پیش به راه افتاده بود. فضا آنقدر سنگین بود که ‏باشگاه رئال مادرید و خود وینیسیوس هم مطمئن شده بودند که ‏توپ طلا از آن او است. نادرست شدن ناگهانی این پیش‌بینی بود که ‏توپ طلای ۲۰۲۴ را تا این حد جنجالی کرد. ‏

حتما فراموش نکرده‌اید که از چند روز پیش از بیست و هشتم اکتبر ‏چه تعداد خبر و تیتر در رسانه‌های مختلف درباره توپ طلای ‏وینیسیوس کار شده بود. رئال آماده بود تا با تیمی کامل به پاریس ‏برود و در زمان بازگشت وینی و رئالی‌ها چندین برنامه مفصل برای ‏جشن و پایکوبی در مادرید تدارک دیده بود. ‏

با این حال فرانس فوتبال مدعی است که تا دیروز هیچکس، مطلقا ‏هیچکس از نتیجه توپ طلا مطلع نبود. این ادعایی است که رودری ‏دیشب تایید کرد و در مصاحبه روی فرش قرمز گفت تا همان لحظه ‏نمی‌داند توپ طلا به چه کسی می‌رسد. ‏

‏*توپ طلا، جایزه‌ای سوبژکتیو است

اولین و واضح‌ترین دلیل برای اینکه بر خلاف همه پیش‌بینی‌ها توپ ‏طلا به وینیسیوس نرسید این است: توپ طلا نه جایزه‌ای آبژکتیو بلکه ‏سوبژکتیو است. یعنی هیچ معیار عینی برای انتخاب برنده وجود ‏ندارد. فرانتس فوتبال از آغاز توپ طلا انتخاب برنده را به روزنامه‌نگاران ‏واگذار کرده است: انسان‌ها. وقتی انسان‌ها بخواهند تصمیم بگیرند، ‏دیگر نمی‌توانیم منتظر معیار‌های عینی و ابژکتیو باشیم. اینجا ذهن ‏آدمی است که با همه سلایق، پیش‌داوری‌ها و انگاشته‌هایش ‏تصمیم می‌گیرد. ‏

طبق آیین‌نامه از پیش اعلام شده توپ طلا، روزنامه‌نگارانی منتخب از ‏۱۰۰ کشور دنیا که تیم‌های ملی‌شان در رنکینگ فیفا در ۱۰۰ رتبه اول ‏حضور دارند به نامزد‌ها رای می‌دهند. پیش از این مرحله فرانتس ‏فوتبال لیستی ۳۰ نفره در اختیار این ژورنالیست‌ها می‌گذارد. این ‏فیلتری است که فرانتس فوتبال برای جلوگیری از به هم ریختن توزیع ‏آماری رأی‌ها لازم می‌بیند، اما با این حال، برای اعمال این فیلتر ‏سخت‌گیری بی، چون و چرا وجود ندارد و هر روزنامه‌نگار می‌تواند در ‏برگه رای خود نام هر فوتبالیستی که می‌خواهد را قید کند. ‏

وقتی می‌گوییم معیار آبژکتیو یا عینی، منظور این است که معیار ‏انتخاب برای مثال این باشد: فوتبالیستی که بیشترین گل‌ها را زده، ‏بیشترین جام‌ها را گرفته یا بهترین آمار عملکردی را داشته است. ولی ‏نه، برنده توپ طلا اینطور انتخاب نمی‌شود. روزنامه‌نگاران منتخب ‏آزادند که بر اساس آنچه از فوتبالیست‌های دنیا در ذهن دارند تصمیم ‏بگیرند و ۱۰ نفر اول را به ترتیب در برگه رأی بنویسند. به این ترتیب، ‏معیار انتخاب برنده توپ طلا سوبژکتیو و ذهنی است. ‏

‏*یک عامل مهم: فرپلی یا بازی جوانمردانه

به نظر می‌رسد وینیسیوس از جنجال‌هایی که حول او شکل گرفته ‏بود ضربه خورد. با اینکه وینی حالا یکی از مراجع مبارزه با نژادپرستی ‏در فوتبال است و به این خاطر ستایش می‌شود، اما مبارزه اجتماعی او ‏نباید با فرپلی مدنظر فرانتس فوتبال که در معیار‌های اعلام شده‌اش ‏آمده یکی انگاشته شود. فرانتس فوتبال به صراحت به روزنامه‌نگاران ‏صاحب رأی اعلام می‌کند که منظورش از فرپلی، اخلاق ورزشی و ‏روحیه جوانمردانه است. به عبارت کوتاه‌تر: فرانتس فوتبال برای توپ ‏طلا به دنبال جنتلمن می‌گردد. ‏

وینیسیوس، هر اندازه برای مبارزه اجتماعی او علیه نژادپرستی ارزش ‏قائل باشیم، به عنوان فوتبالیست بیش از آنچه باید با رقبا و ‏هواداران‌شان درگیر می‌شود. به نظر می‌رسد این رفتار او باعث شده ‏برخی از روزنامه‌نگاران رأی‌دهنده علیه وینیسیوس سوگیری ذهنی ‏داشته باشند. بهترین نمونه که امروز مقابل چشم همه قرار گرفت ‏برونو پورزیو است: ژورنالیست اهل السالوادور. او در یک مصاحبه که ‏امروز انجام شد به صراحت گفت به نظرش وینیسیوس در یک سال ‏گذشته نشانه‌های فرپلی را نداشته است. ‏

ونسان گارسیا، سردبیر فرانس فوتبال هم، درباره جنجال‌های انتخاب ‏برنده توپ طلا صحبت کرد و سعی کرد توضیح بدهد که از دید او چه ‏عواملی می‌تواند روی نتیجه نهایی تاثیر داشته باشد. او در متنی که ‏برای نشریه اکیپ فرستاد می‌گوید: "مشخصا وینیسیوس از حضور ‏بلینگام و کارواخال بین ۵ نامزد برتر ضربه خورد. از نظر ریاضی حضور ‏آن‌ها باعث می‌شود از امتیاز‌های وینیسیوس کم بشود". این توضیح ‏سردبیر فرانس فوتبال منطقی به نظر می‌رسد. در انتخابات‌ها هم ‏حضور چند نامزد از یک حزب می‌تواند به اتفاقی منجر شود که به آن ‏شکسته شدن رأی نامزد اصلی گفته می‌شود. ‏

در نهایت، به نظر می‌رسد که نباید به دام تئوری‌های توطئه افتاد. در ‏نهایت فهرست کامل ژورنالیست‌های رای‌دهنده و رای‌های آنها ‏مشخص می‌شود. رودری به این علت توپ طلا برد که روزنامه‌نگاران ‏بیشتری به او رای داده بودند: یا به این علت که از فوتبالش لذت ‏می‌برند، یا به خاطر نتایج و افتخاراتی که او فصل گذشته به دست ‏آورده یا حتی به این خاطر که آنها به صورت ذهنی از رودری بیشتر ‏خوش‌شان می‌آید. ‏

منبع: ورزش سه