آرین طباطبایی کیست و چه ارتباطی با افشای اسناد پنتاگون دارد؟

نام آرین طباطبایی در روز‌های اخیر دوباره با موضوعات مرتبط با ایران و آمریکا گره خورده است. دختر سیدجواد طباطبایی، استاد فقید حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران که حالا نامش در برخی رسانه‌ها به عنوان متهم افشای اسناد پنتاگون مطرح شده است.

به گزارش «زی‌سان»، به نقل از رویداد ۲۴، کمتر از یک روز قبل اسکای نیوز عربی به نقل از یک مقام پنتاگون مدعی شد که براساس تحقیقات نهاد‌های اطلاعاتی آمریکا آرین طباطبایی احتمالا اسناد طرح حمله اسرائیل به ایران را افشا کرده است. اما شبکه فاکس‌نیوز از قول طباطبایی این خبر را تکذیب کرد.

این مقام پنتاگون به اسکای نیوز عربی گفته بود که «تحقیقات نهاد‌های اطلاعاتی واشنگتن به این نتیجه منجر شده که یک کارمند ارشد این وزارت‌خانه احتمالا در درز اطلاعات طرح حمله اسرائیل به ایران به نهاد‌هایی در تهران دست داشته است» و «کارمند مظنون به افشای اسناد طرح این حمله فردی ایرانی-آمریکایی به نام آرین طباطبایی است».

جنیفر گریفین، خبرنگار فاکس نیوز، اما این خبر را تکذیب کرده و گفته خودش با آرین طباطبایی صحبت کرده و به گفته او آرین «امروز در پنتاگون سر کار است، او همچنان مجوز امنیتی‌اش را دارد و هیچ تماسی از سوی اف‌بی‌آی، ان‌سی‌آی‌اس یا محققان دی‌آی‌ای با او گرفته نشده بنابراین این خبر غیرمسئولانه است».

این نخستین بار نیست که نام آرین طباطبایی با موضوعاتی حول محور تحولات ایران و موضوعات آمریکا گره می‌خورد. درباره او و زندگی‌اش و خانواده طباطبایی چه می‌دانیم؟

آرین طباطبایی؛ زاده خانواده اصیل ایرانی و دختر سید جواد طباطبایی

آرین میترا طباطبایی متولد دهه ۱۳۵۰ در تبریز است. وی فرزند سید جواد طباطبایی، استاد سابق دانشگاه تهران و فیلسوف ایده پرداز نظریه «ایرانشهر» است. دکتر سیدجواد طباطبایی بعد از آگاهی از بیماری سرطان در سال ۱۳۹۷ به آمریکا رفت و در سال ۱۴۰۱ در آمریکا درگذشت.

طباطبایی دانش‌آموخته کارشناسی مطالعات سیاسی از دانشگاه ایالتی نیویورک در استونی بروک، کارشناسی‌ارشد صلح و امنیت بین‌الملل به‌طور ممتازو دکترای مطالعات جنگ از کینگز کالج لندن است و دوره پسادکترای مطالعات بین‌الملل را در دانشگاه هاروارد گذرانده است. پژوهش‌های وی بیشتر دربارهٔ خاورمیانه، به‌ویژه ایران و جنگ و تروریسم بوده و به دو زبان‌های فارسی و فرانسوی تسلط دارد.

طباطبایی همچنین پژوهشگر پیشین اندیشکده «رند»، مدیر برنامه درسی و استاد معین مطالعات امنیتی در دانشگاه جرج‌تاون، عضو شورای روابط خارجی در آمریکا، عضو هیئت مدیره گروه پژوهشی ایران-اروپا و چند پژوهشگاه دیگر است. او پژوهشگر امور بین‌الملل و عمومی در دانشگاه کلمبیا و مشاور غیرنظامی و بین‌المللی ناتو نیز بوده است.

آرین طباطبایی در سال ۱۳۹۹ به عنوان مشاور ارشد معاونت کنترل تسلیحات و امنیت بین‌الملل وزارت خارجه ایالات متحده آمریکا وارد وزارت خارجه آمریکا شد و با آغاز کار دولت بایدن و شروع مذاکرات با ایران در تیم مذاکره‌کننده آمریکا حضور داشت. اما اختلاف‌نظر‌های او با رابرت مالی باعث شد تا خیلی زود از این تیم کناره بگیرد، اما همچنان در وزارت خارجه آمریکا در اداره کنترل تسلیحات فعالیت داشت. طباطبایی سپس از وزارت خارجه به پنتاگون منتقل شده و اکنون در وزارت دفاع آمریکا مشغول به کار است.

طباطبایی و حمله رسانه‌های سعودی

با انتصاب در وزارت خارجه و وزارت دفاع آمریکا، طباطبایی در فضای مجازی و برخی رسانه‌ها مورد حمله قرار گرفت. نخست در سال ۲۰۲۱ مورد حمله رسانه‌های نزدیک به سعودی و دست راستی قرار گرفت. در مقابل وزارت امور خارجه آمریکا این حملات را محکوم کرد و ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه در توییتی در فوریه ۲۰۲۱ با اشاره به کارزار علیه طباطبایی اعلام کرد که وزارت امور خارجه آزار آنلاین کارکنان خود را قویا محکوم می‌کند.

طباطبایی و اختلاف نظر با رابرت مالی

طباطبایی بهمن ۱۴۰۰ و دو ماه پس از آغاز مذاکرات احیای برجام دولت بایدن با دولت ابراهیم رئیسی در وین، از تیم رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران جدا شد. جدایی‌ای که دلیل آن در مقطع یاد شده اختلافات سیاسی خوانده شد. اختلافاتی که پیش‌تر و پس از طباطبایی به خروج برخی دیگر از تیم مالی منجر شد و در نهایت در اوایل سال ۱۴۰۲ منجر به لغو مجوز امنیتی خود مالی شد و پرونده وی از سوی FBI در حال بررسی است. با بالاگرفتن این بحث در آمریکا، بسیاری از رسانه‌ها به بازنشر و تحلیل این رویداد پرداخته‌اند.

طباطبایی و اتهام ایران اینترنشنال درباره لابی جمهوری اسلامی بودن

حدود یک سال پیش در سپتامبر ۲۰۲۳ ایران اینترنشنال مدعی شد که طباطبایی بخشی از شبکه نفوذ جمهوری اسلامی در پنتاگون است. همزمان با ایران اینترنشنال یک رسانه آمریکایی به نام «سمافور» نیز در گزارش مشترکی با ایران اینترنشنال مدعی شد که «ایمیل‌های افشاشده از چند تحلیل‌گر سیاسی ایرانی تبار در آمریکا نشان می‌دهد که این افراد یعنی آرین طباطبایی، علی واعظ و دینا اسفندیاری عضو شبکه‌ای بوده‌اند که برای جمهوری اسلامی ایران در آمریکا لابی می‌کرده است».

با انتشار این گزارش و تبلیغات گسترده و هماهنگ آن در شبکه‌هایی مثل بی‌بی سی سرانجام دولت آمریکا نیز به این موضوع واکنش نشان داد و ۳۰ سناتور تندرو آمریکایی نیز خواستار تعلیق مجوز آرین طباطبایی شدند.

مدتی پس از این گزارش، وزارت دفاع اعلام کرد که پس از بررسی‌های امنیتی و دفاعی، مشکلی در مورد طباطبایی وجود نداشته و مجوز امنیتی او برای دسترسی به اسناد محرمانه تمدید شده است.

گزارش مشترک «ایران اینترنشنال / سمافور» از «طرح کارشناسان ایران» حرف زده و گفته این افراد در زمان وزارت محمدجواد ظریف در مقام وزیر خارجه ایران، سعی داشتند بر افکار عمومی و همچنین بر صاحب‌نظران و تصمیم‌گیرندگان دولت‌های غربی به نفع جمهوری اسلامی تاثیر بگذارند. واکنش‌ها به این خبر نشان می‌دهد محتوای ایمیل‌ها و مکاتبات صحت داشته، اما در انتشار آنها گزینشی رفتار شده است. وزارت خارجه آمریکا گفته ادعای ارتباط مشاوران ایرانی‌تبارش با شبکه مرتبط با جمهوری اسلامی ایران مربوط به تقریبا یک دهه پیش است و بیشتر این افراد، دیگر برای دولت آمریکا کار نمی‌کنند و بررسی‌های امنیتی در مورد یکی از آنها که همچنان برای وزارت دفاع آمریکا کار می‌کند، مطابق روال انجام شد.

طباطبایی و دیدگاه‌های سیاسی درباره مذاکره با ایران

دیدگاه‌های آرین طباطبایی درباره ایران، براساس آنچه تاکنون در سخنرانی‌ها و مقاله‌های مختلف ابراز کرده به دیدگاه‌های مقام‌های فعلی دولت «جو بایدن» بسیار نزدیک است.

آرین طباطبایی کمتر از دو سال پیش از این در پژوهشی به نام خود تاکید کرده است که که توافق هسته‌ای و عدم مواجههٔ نظامی با ایران، به نفع همه است. او در مقاله‌ای می‌نویسد که حمله نظامی علاوه بر پیامد‌های ویرانگر اقتصادی و سیاسی در ایران و منطقه، برخلاف آنچه که اسرائیل گمان می‌کند، موجب افزایش قدرت جمهوری اسلامی و حرکت آن به سوی ساخت بمب اتمی خواهد شد؛ بنابراین از نظر طباطبایی یک توافق هسته‌ای موجب جلوگیری از جنگی ویرانگر می‌شود و گزینه‌ای مناسب است؛ هم برای ایران و هم اسرائیل به عنوان دو قدرت بزرگ منطقه‌ای.

طباطبایی در مقاله‌ای در نشریه فارن پالیسی قبل از انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا، با این استدلال که اقتصاد ایران شکننده است و مجبور به مذاکره، توافق و امتیاز دادن خواهد شد، خواستار عدم بازگشت سریع کاندیدای برنده ریاست جمهوری آمریکا به توافق هسته‌ای و فشار برای امتیازگیری بیشتر شده بود.

عضویت در سازمانی به نام «ائتلاف تضمین دموکراسی» از دیگر سوابق آرین طباطبایی است. این گروه در سال ۲۰۱۷ توسط مقام‌های سابق وزارت اطلاعات و وزارت خارجه آمریکا برای مقابله با تلاش‌های ادعایی روسیه جهت تضعیف نهاد‌های دموکراتیک در آمریکا و اروپا تشکیل شد. او همچنین مؤلف کتاب «نه فتح، نه شکست» درباره استراتژی امنیت ملی جمهوری اسلامی است که در سال ۲۰۱۹ منتشر شد.

هشدار آرین طباطبایی درباره سازمان مجاهدین خلق

آرین طباطبایی در چند نوشته خودش نسبت به سازمان مجاهدین خلق به دولت آمریکا هشدار داده است. در یکی از این موارد طباطبایی می‌گوید که صدا‌های حامی مجاهدین خلق، درس‌های برخی از فاجعه بارترین اشتباهات سیاست خارجی ایالات متحده در چند دهه گذشته را نادیده می‌گیرند و از واشینگتن می‌خواهند که تاریخ را تکرار کند.

او اضافه می‌کند که مجاهدین خلق یک گروه ناقض حقوق بشر و ضد آمریکایی است و مانند یک فرقه مجرم و منفور نزد مردم ایران دیده می‌شود و حمایت آمریکا از آنها موجب بدبینی مردم ایران به آمریکا می‌شود.