بر خلاف پیشبینیهای اولیه، امسال سامسون داودا غول نیجریهای - انگلیسی موفق شد ساندو ۲۰۲۴را کسب کند تا دست هادی از جایزه ۶۰۰ هزار دلاری مسابقات کوتاه بماند.
قهرمانی سامسون در میان ایرانیها اعتراضات بسیاری زیادی را به همراه داشت و حتی بسیاری پای مسائل سیاسی را مستر المپیا امسال باز کردند.
با این وجود، علی مغانی، کارشناس مطرح رشته بدنسازی در گفتوگو با ورزش سه به تحلیل مسائل مختلف پرداخت. او به پیشینه و سیاستهای کلی مسترالمپیا، رقابت بین هادی چوپان و سامسون داودا، و جزئیات تأثیرگذار در انتخاب قهرمان این دوره اشاره کرد.
مَسترالمپیا یا مِستر المپیا؟
توضیحاتی که در این رابطه شد یکبار برای همیشه تکلیف تلفظ دقیق این مسابقات را مشخص کرد، مَستر مسابقات پیشکسوتان مِسترالمپیا است و نام دقیق این مسابقات سطح بالای بدنسازی مِسترالمپیا است.
بررسی شرایط کلی سطح مسابقات مسترالمپیا:
در سال ۱۳۶۵ جو ویدر بنیانگذار و پدر این ورزش است تصمیم گرفت مسابقاتی برگزار کند بین بهترینهای بدنسازی، جو ویدر سعی کرد که بهترینها را در یک مسابقه جمع کند، در سالهای ابتدایی تعداد شرکت کنندهها اینقدر زیاد نبود، در یکی از سالها که سرجیو اولیوا قهرمان شد هیچ رقیبی نداشته است، همچنین سرجیو اولیوا یک سال با آرنولد رقابت کرد و این مسابقات نفر سومی نداشت، اما هرچه جلوتر آمد تعداد شرکتکنندهها بیشتر شد و البته آرنولد نقش ویژهای در شکلگیری این مسابقات داشته است.
نحوه ورود به مسابقات مسترالمپیا
دلیل اصلی اینکه مسترالمپیا در این سطح معتبر است ورود سخت به آن است که صرفا با ثبتنام کردن نمیشود وارد شد و حتما باید در یک مسابقه معتبر یا قهرمان شده باشی یا در دوره قبلی مسترالمپیا جزء نفرات برتر بوده باشید.
سطح مسابقات ۲۰۲۴ و پیشبینی اهالی بدنسازی:
در ابتدا رقابت بین هادی چوپان، درک لنسفورد و سامسون داودا پیشبینی میشد و بسیاری سامسون را مدعی سوم این رقابت میدانستند، اما در انتها دیدید که در روز مقدماتی نظرها را جلب کرد، اگر روز مقدماتی را در نظر بگیریم مشخص بود که درک شانسی ندارد و رقابت بین هادی و سامسون بود، الان که ریز آرا مشخص شد، هادی و سامسون در مقدماتی برابر بودند و در روز فینال داوران رای بهتری به سامسون دادند.
سیاستهای مسابقات مسترالمپیا
ما وقتی به گذشته نگاه میکنیم در ۲۲ سال مسترالمپیا فقط ۳ قهرمان داشته است، برای هشت سال پیاپی لی هینی قهرمان میشد، پایان دوره قهرمانی او همراه شد با قهرمانیهای دوریان یتس و بعد از آغاز حکومت ۸ ساله رونی کلمن بود، در آن سالها بودند ورزشکارانی که میتوانستند جای آنها قهرمان شوند، اما در آن زمان تصمیم به این بود که ساندو دست به دست نشود، اما در سالهای اخیر این شرایط تغییر کرده، آنها تمایل دارند که قهرمان را دست به دست کنند و قهرمانان جدیدی داشته باشند، در این مدت اخیر فقط بیگ رمی دوبار پشت هم توانسته مسترالمپیا شود، قرار است که قهرمانهای بیشتری در این رشته حضور داشته باشند.
تفاوت سطح بدن چوپان و سامسون در روز مقدماتی و فینال:
دو فاکتور اهمیت دارد، بدنسازی ورزش لحظهها است و حتی اهمیت دارد که دو ساعت قبل از مسابقه چه چیزی خوردی، چه کاری کردی، هورمون کورتیزون دشمن عضلات است و تک تک این مسائل میتواند تاثیرگذار باشد، حتی یک وعده میتواند تاثیرگذار باشد، به آن لحظه میگویند لحظه بارگیری، یک وعده غذایی میتواند روی کیفیت عضلات تاثیردارد، ما داریم در سطح بدنسازان فوق حرفهای صحبت میکنیم و آنها اشتباهی نمیکنند، نکته دوم تسلط در اجرای فیگور است، وقتی نتوانی نمایشش دهی و داور را قانع کنی قطعا عقب خواهی افتاد، در رابطه با مسابقات ۲۰۲۴ نمیتوان گفت که هادی تغییر منفی داشت، او همان بدن مقدماتی را روی استیج آورد، اما سامسون کمی بهتر شده بود.
تفاوت بدن هادی چوپان نسبت به مسابقات ۲۰۲۳
اگر بخواهیم بدن هادی را با دوره قبلی مسابقات مقایسه کنیم او در این دوره کاتتر آمده بود، اما نسبت به سال گذشته از لحاظ سایزی پیشرفتی نکرده بود، این را هم فراموش نباید کرد که او حالا ۳۷ سال دارد و توقع زیادی است پیشرفت کردن، همین که بتوانی بدنت را حفظ کنی کار بزرگی کردهای.
نمایش هادی چوپان در دورههای مختلف مسترالمپیا
هادی تا همین جا هم استثنایی بوده و از این بهتر امکان نداشته است، وقتی شش بار وارد این مسابقات شوی، یک قهرمانی، دو نایب قهرمانی، دو مقام سومی و همه اینها در شرایطی اتفاق افتاده که در گذشته ورود به این مسابقات آرزوی هر ورزشکار بدنسازی ایران بوده است.
واکنشهای چوپان در فضای مجازی و مسائل تاثیرگذار کنفرانس مطبوعاتی در انتخاب قهرمان
سیاست به این معنی که رایج است در ورزش، در بدنسازی خیلی تاثیری ندارد، اما نفوذ کمپانیها و اسپانسرها در سالهای گذشته وجود داشته و تاثیرگذار بوده، به طور مثال ناصر الصونباطی مصاحبهای داشت که من، چون مسلمان هستم نمیخواهند به من مسترالمپیا بدهند، این صحبتها مال امروز نیست فقط، یا سمیر بنوت اصالت لبنانی داشت، اما در آمریکا بزرگ شده بود و ورزش میکرد، به هرحال یکی از اعضای جامعه بدنسازی آمریکا بود، اینها را میتوانست دخیل دانست، اما صرفا به دلیل اینکه بهخاطر مسائل سیاسی حق هادی را خورده باشند قبول ندارم.
رقابت هادی چوپان و سامسون داودا
هادی چوپان، سامسون را در مسابقات آرنولد کلاسیک هم شکست داده بود، این را باید در نظر گرفت که قد بلند در بدنسازی فاکتور منفی حساب میشود از نگاه خود ورزشکار که باید به وزن بالای ۱۳۰ تا ۱۴۰ کیلوگرم برسد تا بدن پری داشته باشد و کار را سخت میکند، اما مخاطب وقتی این فیزیک را میبیند به چشم میآید، سامسون داودا از سال ۲۰۱۴ مسابقه میدهد و بدنش پله به پله رشد کرده است، در سطح مسابقات مختلفی پیدا کرده و در ۳۲ سالگی به اوج بدن خود رسیده و میتواند به سطح بالاتری برسد، اما خبر خوب برای هادی این میتواند باشد که در مسابقات ۲۰۲۵ همین سه نفر رقبای اصلی خواهند بود، الباقی نفرات فاصله زیادی دارند و در حال حاضر این فاصله جبران کردنی نیست.
تفاوت هادی چوپان و سامسون در سطح عضلات
علاوه بر اینکه جزئیات اهمیت دارد باید یک دید کلی هم وجود داشته باشد، در فیگورهای نمای روبرو (جفت بازو از جلو - زیر بغل از جلو - شکم) هادی چوپان با فاصله از دو نفر دیگر بهتر است، آن چیزی که سال گذشته و امسال باعث شد که دریک و امسال سامسون هادی را پشت سر بگذارد فیگور نمای پشت است که آنجا هادی میتواند مقایسه شود و حتی برتری با رقبایش است.
در بدنسازی بعضی از ورزشکاران این هنر را دارند که بعضی از نقاط ضعف خود را پنهان میکنند، با تیزهوشی در فیگور گرفتن و کنترلی که روی عضلات دارند میتوانند داور را گول بزنند، در سال گذشته این را میتوانم بگویم که حق هادی بود، اما امسال میشود گفت که حق سامسون بود.
رفتار هادی چوپان و شوخیهای جالب روی استیج مسترالمپیا
یکی از کارکردهای بدنسازی در دهههای گذشته این بود که به سینما بازیگر تحویل دهد، خیلی بدنسازهای متعددی داشتیم که در صنعت سینما فعال شدند، یک بخشی از این ورزش است، این طنازیها و جذاب بودن کمک میکند به افزایش محبوبیت، کاری که سال گذشته هادی انجام داد و اعتراضی که به قهرمانی درک داشت اگر کمی سینماییتر بود میتوانست باعث افزایش محبوبیت او شود، اما یک لحظه برگشت به سطح مسابقات آماتوری که جای آن مدل اعتراض روی استیج مسترالمپیا نیست.
اما در این دوره شوخیهایی که با سامسون در کنفرانس مطبوعاتی و روی استیج انجام داد نشان داد که تسلط دارد روی خودش، هادی نشان داد که هر روز حرفهایتر از دیروز است.
برنامه هادی چوپان تا مسترالمپیا ۲۰۲۵
از لحاظ ژنتیکی بدنسازها به دو دسته تقسیم میشوند، بعضی از بدنسازها خشک میآیند بالا و وزن آنها با وزن مسابقه تفاوت چندانی ندارد، اینها بدنسازهایی هستند که در طول سال میتوانند مسابقات بیشتری شرکت کنند، اما بعضی بدنسازها سالی یک بار به بهترین بدن خود میرسند، هادی از آن دسته بدنسازها است که به نظرم بهتر است سالی یک بار مسابقه دهد، فکر میکنم هادی چوپان امسال در مسابقات آرنولد کلاسیک شرکت نکند و تا مسترالمپیا ۲۰۲۵ در مسابقات دیگری شرکت نکند.
رویکرد کلی هادی چوپان و تاثیر آن در تاریخ بدنسازی ایران
هادی چوپان ما را بد عادت کرده است، زمانی ورود به این مسابقات آرزو بود، دوم شدن چوپان در این مسابقات ناکامی نیست و موفقیت بزرگی است، با قهرمانی در سال ۲۰۲۲ سطح توقعات را بالاتر برده است، این برای بدنسازهای ایرانی آرزو بود که در مسترالمپیا شرکت کنند، یادی کنیم از بیتالله عباسپور که راه را باز کرد و اولین ورزشکار ایرانی بود که در این مسابقات حاضر شد، در مسابقات امسال هم بهروز تابانی میتوانست روی استیج باشد که ویزا او صادر نشد.
نفرات برجسته برای آینده بدنسازی ایران
بهروز تابانی در مسابقات حرفهای حریف گردن کلفتی برای ورزشکاران خواهد بود و میتواند در سالهای آینده حرفهای زیادی در این رشته داشته باشد، تعداد بدنسازان در ایران شگفتانگیز است و در سطح آماتور آنقدر استعداد وجود دارد که میتوانند حرفهای زیادی برای گفتن داشته باشند.