آدم فضاییها چه شکلی هستند؟ به نظرتان طرح و پاسخ به این سوال بیمعناست؟ باید به شما بگوییم که نه، چون این سئوال یکی از بزرگترین سئوالهای بیپاسخ بشریت است؛ بشریتی که سالهاست دنبال موجودات بیگانه (alien) یا آدم فضایی میگردد.
به گزارش زیسان، تا امروز تصاویر هالیوودی باعث شدهاند که ما فرازمینیها را موجوداتی شبیه انسان، با دو دست، دو پا و سری بزرگ و چشمهایی بسیار شفاف و بزرگ در ذهنمان تصور کنیم. اما آیا شکل و شمایل موجودات فضایی برگرفته از تخیل انسان است؟ تصوراتی که از ظاهر فرازمینیها وجود دارد تا چه حد صحیح است؟ واقعا موجودات بیگانه، چه شکلی هستند و تا چه اندازه به انسان شباهت دارند؟
قبل از پاسخدادن به این سوال، فرض را بر این میگیریم که این موجودات واقعا وجود دارند؛ نه در شکل هالیوودی آنها، بلکه به عنوان موجودات فرازمینی که میتوانند به جز انسان در این جهان زندگی کنند.
به عقیده برخی از دانشمندان، بهجز کره زمین، در جایی از دریای بیکران هستی، موجودات هوشمندی در حال زندگی هستند. اما فاصله زیاد آنها با ما باعث شده است تا هیچگاه با یکدیگر برخوردی نداشته باشیم. تا این لحظه، هیچ یک از پژوهشها بهطور قطع نتوانسته انداره، رنگ و شکل موجودات فضایی یا فرازمینی محتمل را به طور قطعی حدس بزند.
آنچه امروز بر حسب حدسوگمانها میدانیم، همگی صفاتی هستند که برای این موجودات فضایی میتوان حدس زد و انتظار داشت تا آنها به این روش خلق شده باشند. این صفات باعث شده تا تصور کنیم موجودات فضایی تا حدودی شبیه به ما و به نوعی انساننما باشند.
هنوز نمیدانیم که بیگانگان روی دو پا راه میروند یا چشمهای بزرگ سبز رنگ دارند، اما بر این باور هستیم که نظریهی تکامل ابزار منحصر بهفردی را در اختیار ما میگذارد تا درک بهتری از ظاهر بیگانگان به دست آوریم.
دانشمندان با استفاده از رویکردهای جدید، حدس و گمانهایی درباره شکل و ظاهر موجودات بیگانه زدهاند و آنها را به تصویر کشیدهاند. وقتی میپرسیم که موجودات فرازمینی چه شکلیاند؟ نمادهای هالیوودی متفاوتی در ذهنمان شکل میگیرد، از مهاجمان خونخوار گرفته تا کوچولوهای دوست داشتنی.
اما در واقع، یک موجود فضایی میتواند به هر شکلی باشد؛ هیولای شاخکدار، انساننماهای لاغر و رنگ پریده، موجودات نورانی و.... تا زمانی که به جهان ثابت نشود موجود فضایی وجود دارد و نداند که بیگانگان فضایی چه شکلی هستند، انسانها آزاداند تا تخیلاتشان را بهکار بگیرند.
علوم آینده هنوز نخستین بخش از اطلاعات خودش را هم در مورد آناتومی موجودات فرازمینی کسب نکرده است. ما نمیدانیم هنگام رویارویی انسان و موجودات فضایی، با چه چهرههایی روبهرو خواهیم شد. به جز بشقاب پرندههایی که گاهوبیگاه دیده میشوند، دو حالت وجود دارد:
یا در سفرهای خود به سیارههای همسایه از نزدیک با این موجودات برخورد خواهیم کرد و یا در نهایت تماسهای فراسیارهای با موجوداتی خواهیم داشت که در سیاراتی بسیار دور ساکن هستند. مورد سوم هم این است: هیچ فرازمینی وجود ندارد و همگی ساخته ذهن ما بوده است.
با اینحال انسان دوست دارد فرازمینیها را هم مثل خیلی از چیزهای دیگر تصور کند. دیدگاهها و عقاید در رابطه با شکل و شمایل این موجودات بسیار متنوع و متغیر است.
دانشمندان، برخلاف همه دیدگاههای علمی-تخیلی موجود، تلاش دارند تا نظریاتشان را برحسب سرنخهای زیست محیطی و بیولوژیکی ارائه دهند.
مثلا اینکه بهگفتهی نیل دیگراس تایسون (Neil deGrasse Tyson)، متخصص فیزیک نجومی آمریکایی، موجودات فضایی نیز ممکن است همانند ما از مواد شیمیایی مثل هلیوم، کربن و اکسیژن ساخته شده باشند، اما این بدان معنا نخواهد بود که حتما شکل ظاهری آنها هم شبیه به ما انسانهاست.
یکیدیگر از محققان دانشگاه آکسفورد هم در این خصوص گفته: «ما هنوز نمیتوانیم بگوییم که فرازمینیها نیز مثل انسان روی دو پا راه میروند یا دارای چشمان بزرگ سبز رنگ هستند. اما ما باور داریم بنا به نظریه فرگشت موجودات فضایی نیز به مانند انسان فرآیندی مشابه را طی کردهاند».
به گفته او این احتمال هست که موجودات فضایی ترکیب و سیستم بدن متفاوتی با ما داشته باشند برای مثال ساختار بدن آنها بر پایه سلیکون ساخته شده باشد، DNA نداشته باشند و حتی نیتروژن تنفس میکنند!
او تاکید کرده که «ما نمیدانیم آیا انسان تنها موجود هوشمند بر سیاره زمین است یا خیر، اما قدم بزرگی برای پاسخ به این پرسش برداشتهایم که اگر انسان تنها ساکن هوشمند در عالم نباشد، بسیار شبیه به ما خواهند بود.»
در این میان چند نظریه درباره شکل آدم فضاییها وجود دارد. این نظریهها هیچ کدام اثبات شده نیستند، اما دانستنشان میتواند به ما کمک کند. آنها را با هم مرور کنیم:
دکتر مگی اِدریِن پیکوک (maggie adrian peacock) که برای شرکت فضایی آستریوم (Astrium) کار میکند تصورش از بیگانگان فضایی را چنین بیان کرده: موجوداتی شبیه به موجودات دریایی، با درخشش نور بیشتر. آنها از مواد موجود در اتمسفر رشد و تولید مثل دارند، چشمهایشان نوعی لنز دارد تا بتوانند با آن این موجودات دهان خود را برای گرفتن مواد شیمیایی از اتمسفر اطراف را با جزییات بهتری ببینند. سطح زیر بدنشان نارنجی است تا بتوانند استتار کنند.
او نظریهاش را براساس چگونگی آغاز حیات در اقیانوسهای روی زمین مطرح و چنین نتیجه گیری کرده که این موجودات میتوانند با اتمسفر خارجی به همان نحو تعامل برقرار کنند که ارگانیسمهای داخل اقیانوسهای زمین با آب دارند.
شاید این موجودات شبیه به حشرات باشند؛ شاید حشرهای مثل سوسک که یکی از منفورترین موجودات سیاره ماست و احتمالا علتش، پوشش محافظ خارجی ضخیمی است که باعث میشود آنها بتوانند برای مدت طولانی در شرایط سخت (برای مثال جنگ هستهای) دوام بیاورند. این تصویرسازی دیگری از موجودات فرازمینی است که باید بتوانند در شرایط سخت فضا دوام آورند.
سیمون کانوی موریس (Simon Conway Morris) استاد زیستشناسی باستانی تکاملی در دانشگاه کمبریج، معتقد است که بیگانگان فضایی شاید درست شبیه انسان باشند. به این معنا که آنها نه فقط در ظاهر و بیولوژی بلکه در ضعفهای انسانی، چون خشونت، حرص و تمایل به سوء استفاده از منابع دیگران نیز با انسان مشترک هستند.
او همچنین گفته وقتیکه حیاتی در یک کره وجود داشته باشد، شرایط مشابهی با زمین شکل میگیرد و این امر در رابطه با ویژگیای مثل هوشمندی صدق میکند.
براساس آنچه ما درباره حیات در زمین میدانیم این مسئله قابل درک است که چرا بسیاری از دانشمندان از جمله موریس، این ایده را مطرح میکنند که بیگانگان فضایی شبیه انسان هستند. اما این در شرایطی است که قسمت اعظم حیات روی سیاره زمین متشکل از کربن، هیدروژن، نیتروژن، اکسیژن، فسفر و سولفور است. دانشمندان در سال ۲۰۱۰ اورگانیسمهای چندسلولی پیدا کردند که به اکسیژن نیازی ندارند و بر اساس دانش کنونی تا امروز فقط باکتریها این ویژگی را دارند. این امر پرسشهایی را درباره درک ما از حیات و چگونگی وجود آن به دنبال دارد.
فرضیههای علمی امروز نشان میدهد که حیات غیرکربنی میتواند در کیهان وجود داشته باشد و اگر صحت این فرضیه ثابت شود این احتمال هست که حیات فرازمینی هیچ شباهتی به حیات زمینی نداشته باشد.
در برنامه اکتشاف کانادا دکتر لوئیس دارتنل (Lewis dartnell) زیست-اخترشناس دانشگاه کالج لندن، احتمالات معدودی مطرح کرده که براساس آن، موجودات فضایی که از سیارههای دیگر هستند ممکن است شبیه برخی اورگانیسمهای سیاره ما باشد؛ مثلا شبیه به اورگانیسمهای معدودی که در اعماق اقیانوسهای زمین میبینیم یا در دنیاهایی که دارای گرانش سنگین هستند موجودات پرنده بسیار قدرتمند و بزرگتر وجود دارد که از مزایای اتمسفر متراکم و غلیظ آنجا سود میبرند.
در آخر...
با وجود این نظریات، باز هم باید منتظر بمانیم تا یا در برخورد با فرازمینیها، شکل و شمایلشان را ببینم و یا اینکه یک روز بالاخره دانشمندان اعلام کنند که هیچ آدم فضاییای در کار نیست! و همه تصویر ما از آنها صرف یک رویا بوده باشد. نظر شما در این باره چیست؟ به نظرتان اگر آنها وجود داشته باشند چه شکلیاند؟