آخرین باری که بانک مرکزی انتشار جزئیات آمارهای اقتصادی در بخشهایی نظیر پولی و بانکی را در دستور کار قرار داد، بهمنماه سال گذشته بود و حالا بیش از پنج ماه است که خبری از به روز رسانی آمار مذکور در سایت بانک مرکزی نیست.
نگاهی به خلاصه داراییها و بدهیهای بانک مرکزی در پایان بهمن ماه ۱۴۰۲ نشان از رقم قابل توجه بدهی دولت و بانکها به بانک مرکزی دارد، اعداد و ارقامی که مشخص نیست امروز در چه وضعیت بحرانی قرار دارد.
به بیان دیگر، تا پایان بهمن ماه سال قبل، رقم بدهی دولت سیزدهم به بانک مرکزی به بیش از ۳۰۲ هزار میلیارد تومان رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، نزدیک به ۶۵ درصد افزایش داشت.
این در شرایطی است که در پایان شهریورماه ۱۴۰۰، زمانی که دولت سیزدهم با تشکیل کابینه، کار خود را به صورت رسمی آغاز کرد، حجم بدهی دولت به بانک مرکزی حدود ۱۵۹ هزار میلیارد تومان بود، بنابراین از شروع به کار دولت در مهر ۱۴۰۰ تا قبل از اسفند ۱۴۰۲، رقم بدهی خلق شده توسط دولت وقت به بانک مرکزی، به حدود ۱۴۳ هزار میلیارد تومان رسید.
از سوی دیگر، تا پایان بهمن ۱۴۰۲، رقم بدهی بانکها به بانک مرکزی نیز به بیش از ۶۸۲ هزار میلیارد تومان رسید، رقمی بزرگ که در مقایسه با بهمن ۱۴۰۱، بیش از ۹۸ درصد رشد داشته است.
در این میان، باید توجه داشت که در شروع به کار رسمی دولت سیزدهم در مهرماه ۱۴۰۰، میزان بدهی بانکها به بانک مرکزی به حدود ۱۲۷ هزار میلیارد تومان رسیده بود که نشان از افزایش معنادار ۵۵۵ هزار میلیارد تومانی بدهی بانکها به بانک مرکزی در دوره فعالیت دولت سیزدهم تا پایان بهمن ماه سال قبل دارد.
ارقام مذکور از یک سو بیان گر رشد ۹۰ درصدی بدهی دولت به بانک مرکزی (مهر ۱۴۰۰ تا بهمن ۱۴۰۲) و رشد خیره کننده ۴۳۷ درصدی بدهی بانکها به بانک مرکزی در مدت مذکور است و از سوی دیگر نشان دهنده مجموع بدهی خلق شده دولت و بانکها به بانک مرکزی به میزان ۶۹۸ هزار میلیارد تومان در طول فعالیت دولت قبل از مهرماه ۱۴۰۰ تا پایان بهمن ۱۴۰۲ است، رقمی که اگر با نرخ امروز دلار در مرکز مبادله در نظر بگیریم، بیش از ۱۴ میلیارد دلار برآورد میشود.
اعدادی بزرگ و معنادار که حالا پنج ماه است که خبری از به روزرسانی آنها توسط بانک مرکزی نیست تا حداقل برای افکار عمومی و کارشناسان مشخص شود که دولت چهاردهم با چه میزان بدهی به بانک مرکزی کار خود را آغاز کرده است.
احسان خاندوزی در روزهای پایانی حضور در ساختمان وزارت اقتصاد ترجیح داده است در این باره سکوت کند و صرفا در خصوص رقم موجود در خزانه برای تحویل دولت پزشکیان نامه نگاری کند. رقمی که البته با حواشی همراه شده و برخی از عدم کفایت آن برای دخل و خرج دولت در شروع کارش گلایه و انتقاد دارند. هرچند وزیر اقتصاد از بی انصافیها گلایه دارد و میگوید: موجودی خزانه چقدر باشد، پایین نیست؟
به طور قطع شفافیت در انتشار آمار از مخفی کاری و حبس آمار، پسندیدهتر و برای گرفتن تصمیم درست و برنامه ریزیهای کلان نیز مفیدتر است. به این ترتیب توصیه میشود خاندوزی در مقام وزیر اقتصاد دولت سیزدهم و فرزین در مقام رئیس کل بانک مرکزی دولت سیزدهم، در روزهای منتهی به تشکیل کابینه و تیم اقتصادی دولت چهاردهم، آمارهای مذکور را از حبس خارج کنند.
اقدامی که البته پیشنهاد میشود با انتشار آمار تورم سال گذشته از سوی بانک مرکزی همراه شود تا سرانجام پس از ماهها کشمکش بر سر آمار تورم ۱۴۰۲ حداقل مردم بدانند تورم رسمی سال قبل از لنز بانک مرکزی چند درصد بوده است، چراکه در ماههای اخیر، گمانه زنیهای مختلفی در این باره وجود داشته است. برخی رسانهها از رکوردشکنی ۸۰ ساله تورم گفتند و همتی رئیس کل اسبق بانک مرکزی نیز از تورم ۶۳ درصدی فروردین ۱۴۰۲ نوشت.
منبع: تابناک