فیلمی که باربی را در سینما‌های ایتالیا شکست داد

زی‌سان: باربی گرتا گرویگ ممکن است موفق‌ترین فیلمی باشد که تا به حال یک فیلمساز زن کارگردانی کرده و پرفروش‌ترین فیلم سال ۲۰۲۳ شده باشد. اما فیلم دیگری که آن را هم یک زن ساخته است و مستقیماً در مورد تجربه زنانه صحبت می‌کند در سینما‌های ایتالیا باربی را شکست داد.

به گزارش زی‌سان به نقل از بی بی سی؛ «فردایی هم هست» (C'è Ancora Domani)، اثر پائولا کورتلزی، بازیگر، نویسنده و خواننده ۵۰ ساله است که در اروپا به نمایش در آمده است. سال گذشته این فیلم به پدیده‌ای در ایتالیا تبدیل شد و فروش بیشتری از باربی و اوپنهایمر داشت.

این فیلم که تا ماه گذشته نزدیک ۴۰ میلیون دلار در سینما‌ها فروش کرده بود، بزرگترین فیلم این کشور در سال ۲۰۲۳ و موفق‌ترین فیلم یک زن ایتالیایی است.

او می‌گوید: «هیچ‌کس نمی‌توانست موج حضور و برخورد تماشاگران را نسبت به این فیلم پیش‌بینی کند.»

«نزدیک ۳۰ سال است که بازیگر هستم و در ۱۰ سال گذشته فیلمنامه نوشته‌ام و اکنون اولین فیلمم را در ۵۰ سالگی ساخته‌ام. روی پرده رفتن هم‌زمان این فیلم در کنار فیلم بزرگی مانند باربی، که آن هم به تجربیات زنان می‌پردازد، باید چیز خوبی باشد.»

با این حال، بخشی از دلیلی که فیلم «فردایی هم هست» توانسته در ایتالیا با چنین اقبالی مواجه شود، این است که قهرمان زن فیلم، دلیا، (آن هم با بازی کورتلزی) آماج آزار جسمی و عاطفی خشونت‌آمیز شوهرش قرار می‌گیرد. در این فیلم، دلیا یک زن خانه دار و مادر است که در رم پس از جنگ در سال ۱۹۴۶ در فقر زندگی می‌کند، که سالی است که زنان ایتالیایی برای اولین بار توانستند رأی بدهند.

با این حال، داستان فیلم با مخاطبان ایتالیایی معاصر ارتباط نزدیکی برقرار می‌کند. بر اساس آخرین آمار پلیس، در سال ۲۰۲۳، در ایتالیا ۱۲۰ زن به قتل رسیدند، یعنی هر سه روز یک نفر. در این گزارش آمده است که بیش از ۵۰ درصد آنها به دست شریک زندگی یا شریک سابق زندگی‌شان کشته شده‌اند. یک چهارم آنها به دست فرزندانشان کشته شدند - که در ۸۹ درصد از این موارد، پسرشان بوده است.

موضوع زن‌کشی در نوامبر ۲۰۲۳ و چند هفته پس از به روی پرده رفتن فیلم فردایی هم هست، در ایتالیا سر و صدا کرد. اعتراضات گسترده‌ای در اعتراض به قتل جولیا چکتین، دانشجوی ۲۲ ساله برگزار شد، که گفته می‌شود توسط دوست پسر سابقش که در انتظار محاکمه است، به قتل رسیده است.

مراسم خاک‌سپاری او با حضور هزاران نفر برگزار شد و مرگ او باعث اعتراضات گسترده و درخواست برای حمایت بیشتر از زنان شد.

کورتلزی می‌گوید که فیلم او تا حدودی تلاش می‌کند تا ذهنیت فرهنگی را بررسی کند که او می‌گوید «هزاران سال ادامه داشته است».

این به اصطلاح «جنایت‌های عاطفی» در سال ۱۹۸۱ در ایتالیا جرم قلمداد شدند و در ژوئیه سال ۲۰۲۳، که یک سرایدار مدرسه از دستمالی کردن یک دختر مدرسه‌ای ۱۷ ساله تبرئه شد، چون این آزار کمتر از ۱۰ ثانیه طول کشیده بود، قضات رم در سراسر جهان تیتر یک رسانه‌ها شدند. در ایتالیا «دستمالی مختصر» در اینستاگرام و تیک‌تاک ترند شد و با هشتگ #۱۰secondi داغ شد.

کورتلزی توضیح می‌دهد: «موضوع کشتار زنان متأسفانه بسیار بسیار موضوع روز است، به ویژه در ایتالیا.»

«اما زن‌کشی اغلب پایان تراژیک چیزی است که به این شکل آغاز نشده است. آنچه ما نمی‌دانیم پیشینه‌ای است که با یک اقدام خشونت آمیز وحشتناک و در هر ۷۲ ساعت مرگ یک زن در ایتالیا به اوج خود می‌رسد. ما فقط می‌توانیم پیشینه‌ای از خشونت را حدس بزنیم که اغلب قبل از تشدید آن به پلیس حتی گزارش نشده است.»

این کارگردان می‌گوید که موضوع خشونت علیه زنان سال‌ها در فیلمنامه‌نویسی‌اش و همچنین در کارهایش در عرصه تئاتر و سینما به‌عنوان بازیگر وجود داشته است، هرچند خودش می‌گوید که شخصاً آن را تجربه نکرده است.

او توضیح می‌دهد: «می‌خواستم فیلمی امروزی بسازم که در گذشته اتفاق می‌افتد تا مقایسه کنم چه چیزی تغییر کرده و چه چیزی ثابت مانده است.»

«ما اکنون به عنوان زن ممکن است حقوق و تضمین‌های خاصی داشته باشیم، اما چیزی که در جامعه تغییر نکرده این ذهنیت است که عشق را تحریف کرده و آن را به تملک تبدیل می‌کند. به همین دلیل ما به آموزش بهتر نیاز داریم.»

«فردایی هم هست» ممکن است در سال ۱۹۴۶ اتفاق بیفتد و سیاه و سفید فیلمبرداری شده باشد (ادای احترامی به فیلمسازان کلاسیک ایتالیایی آن دوره) و به موضوعی مانند خشونت خانگی بپردازد، اما طنزی کنایه‌آمیز همچنان در داستان جاری است، و فیلمساز معتقد است که این به تماشاگران کمک کرده است با آن ارتباط برقرار کنند.

او می‌گوید: «قبلا که فیلمنامه می‌نوشتم، از همین نوع زبان استفاده می‌کردم. این به خودی خود کمدی نیست، استفاده از زبان طنز برای صحبت در مورد موضوعات بسیار جدی است. من احساس می‌کنم که با استفاده از طنز می‌توانید این موضوعات را آغاز کنید. شما می‌دانید که چه بسا مردم ابراز همدردی کنند و جانب قهرمان شما را بگیرند، بدون اینکه من در زبان سینمایی خود تهاجمی باشم.»

هنگامی که «فردایی هم هست» برای اولین بار در ایتالیا به نمایش درآمد، نشریه سینمایی انگلیسی‌زبان «اسکرین دیلی» آن را «روایتی احساسی از رنج و از خودگذشتگی» نامید و اضافه کرد که کورتلزی «با سبک این نقش را بازی می‌کند».

آلن هانتر منتقد دیلی اسکرین می‌گوید: «گاهی اوقات ... خشونت خانگی به صورت رقصی ناموزون و تکان‌دهنده به نمایش کشیده می‌شود» و می‌افزاید: «لحظات عاطفی اغراق‌شده‌تر گاهی اوقات ... پس‌زمینه‌ای از طنزی عبوس پیدا می‌کنند.»

موفقیت مالی فیلم و دوام آن به پای حمایت‌های افواهی گذاشته می‌شود و این‌که فیلم‌سازان فیلم را به شهر‌های بزرگ و کوچ محلی بردند و به همراه فیلم جلسات پرسش و پاسخ مفصلی برگزار کردند.

کورتلزی ادعا می‌کند که ۴۵ درصد از جمعیت مخاطبان او را در ایتالیا مردان تشکیل می‌دهند که او این موضوع را «خرسندی بزرگ» می‌نامد.

«این فیلم هرگز قرار نبود فیلمی علیه مردان ایتالیایی باشد، این دعوتی است برای همراهی و همگامی در یک مسیر در زندگی. من واقعاً نمی‌خواستم مردان را از تماشای فیلم بازبدارم و فکر کنند که انگشت اتهام را به سمت آنها نشانه رفته‌ام.»

«فکر می‌کنم به دلیل لحن فیلم و نحوه به تصویر کشیده شدن شخصیت‌های مختلف، مردان در واقع با شخصیت‌های زن همذات پنداری می‌کردند، من می‌توانستم این را در نحوه واکنش مردان در طول نمایش فیلم ببینم.»

«بسیاری از مردان احساس می‌کردند که می‌توانند بعد از فیلم در جلسات پرسش و پاسخ صحبت کنند و ماجرا‌های خود را به اشتراک بگذارند، که اغلب آنها واقعاً برایم تکان‌دهنده بودند.»

در پایان، این بازیگر و کارگردان، دختر ۱۱ ساله‌اش را «الهام‌بخش» خود برای فیلم می‌خواند و می‌گوید که می‌توان فیلم را «داستان عشق مادر و دختر» توصیف کرد.

«کل این پروژه به این دلیل اتفاق افتاد که من کتابی درباره حقوق زنان برای دخترم می‌خواندم و او نمی‌توانست باور کند که زمانی بوده است که حقوق ما در قانون ذکر نشده بود؛ بنابراین به ذهنم رسید که باید با نسل‌های جوان صحبت کنیم که باید متوجه شوند که حقوقشان مفروض نیست.»

«فقط به این دلیل که ما به چیزی دست پیدا می‌کنیم، به این معنی نیست که برای همیشه آنجا خواهد ماند. من به نوعی می‌خواستم وظیفه و مسؤولیت را به نسل جوان‌تری بسپارم.»