اختلاف دلاری مجلس و دولت؛‌ دعوا بر سر چیست؟‌

زی‌سان: پس از کاهش تنش ارزی در کشور و اصلاح قیمت دلار در بازار ارز، حالا معامله‌گران شاهد اختلاف تازه میان مجلس و دولت بر سر چگونگی کنترل بازار هستند.  

به گزارش زی‌سان، ماجرا از آنجا آغاز شد که در پی صعود نرخ دلار تا محدوده ۷۰ هزار تومان،  مجلس شورای اسلامی سیاست‌های ارزی دولت را زیر سوال برد. پس از آن دو جلسه در این زمینه با حضور مقامات اقتصادی دولت و نمایندگان مجلس برگزار شد. 

در جلسه دوم اختلافات دولت و مجلس نمایان‌تر شد و محمد باقر قالیباف، رئیس مجلس برای تغییر سیاست‌های ارزی به دولت اولتیماتوم داد.  

جلسه دوم، با حضور محمدباقر قالیباف رئیس مجلس، سید احسان خاندوزی وزیر اقتصاد و امور دارایی، محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی، سید محمد حسینی معاون پارلمانی رییس جمهور، محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی، سیدشمس الدین حسینی رئیس کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید،  عزت الله اکبری تالارپشتی رئیس کمیسیون صنایع و معادن، محمدحسین حسین زاده بحرینی و محسن زنگنه از کمیسیون اقتصادی مجلس و تعدادی از کارشناسان مرکز پژوهش‌های مجلس برگزار شد.  

قالیباف در این نشست گفت که نمایندگان دولت باید به طور روشن و شفاف رویکرد رو به جلو برای مدیریت بازار ارز ارائه کنند. براساس اظهارات رئیس مجلس، جلسه سومی برای مسائل ارزی کشور برگزار نخواهد شد.  

به گفته قالیباف، در صورتی که مجلس و دولت به جمع‌بندی و اتفاق نظر درباره بازار ارز نرسند، مجلس به تنهایی نتیجه‌گیری می‌کند.

رئیس مجلس اظهار کرد که ناترازی‌ها در قیمت ارز تاثیرگذار است و نمی‌توان نظام یکپارچه اقتصادی را نادیده گرفت که دولت و مجلس باید به این مهم توجه داشته باشند.

قالیباف تاکید کرد که مجلس در عین اختلاف سلیقه و اختلاف دیدگاه با سیاست‌های ارزی دولت همراهی کرده، همه اختیار‌های موجود در قانون دائمی را به رئیس بانک مرکزی دادیم و هر چه ایشان در جلسه سران قوا بیان کردند قبول کردیم، اما شرایط کنونی نشان می‌دهد که هم رویکرد اقتصادی و هم رویکرد مدیریتی در موضوع ارز دچار اشکال است.

رئیس مجلس به تورم کالا‌های اساسی وارداتی با ارز ترجیحی اشاره و اظهار کرد، اصلاح رویکرد‌های اقتصادی ضروری است، به طور روشن و مشخص امروز در سیاست‌های ارزی از نگاه اقتصادی دچار مشکل هستیم و طرح جامعی برای رویکرد اقتصادی در ارز وجود ندارد.

قالیباف به نمایندگان اقتصادی دولت اولتیماتوم داد: «ما رویکرد اقتصادی مان در حوزه مدیریتی را اعلام کردیم و تا روز یکشنبه برای دریافت برنامه دولت منتظر می‌مانیم، اما اگر برنامه و سیاست ارزی دولت ارائه نشود، مجلس جلسه خواهد گذاشت و طرح خود را ارائه می‌کند.»

پاسخ مجلس به قالیباف

پس از این جلسه معاون پارلمانی رئیس جمهور روز گذشته در نامه‌ای خطاب به قالیباف به سخنان او پاسخ داد.  

حسینی در نامه خود از اولتیماتوم قالیباف انتقاد کرد و نوشته است: «قانون جدید بانک مرکزی در خرداد ماه سال جاری، اجرایی خواهد شد. در حال حاضر، بانک مرکزی در چارچوب قانون قبلی در حال فعالیت است و هیچ اختیار جدیدی به این نهاد واگذار نشده است. مهم‌ترین محور قانون جدید، افزایش استقلال بانک مرکزی در سیاستگذاری پولی و ارزی است که با موارد ذکر شده مغایر است.»

او تاکید کرد: «یکی از دلایل اصلی آرامش بازار‌ها پس از اجرای عملیات موفق "وعده صادق" و عدم تحقق برنامه دشمنان برای ایجاد اختلال در بازار ارز و کالا، بسترسازی مناسب ارزی و اقدامات انجام شده در بازار کالا بوده است. دشمنان پس از شکست خوردن در این حوزه با تقویت تحریم‌ها و اقدامات رسانه ای، به دنبال تشدید انتظارات تورمی و اختلال در حوزه‌های اقتصادی بویژه بازار‌های ارز و کالا می‌باشند. امیدواریم مجلس شورای اسلامی با درایت و زمان شناسی مناسب همیشگی، دولت را در تحقق شعار سال یاری نماید».

اما اعتراض دولت به همین جا ختم نشد و امروز روزنامه دولتی ایران در مطلبی از رئیس مجلس انتقاد کرد و نوشت: «سخن رئیس مجلس برای تعیین تکلیف و مقابله عملیاتی با تنش‌های ارزی درحالی مطرح می‌شود که اولاً برنامه جامع ارزی هم‌اکنون درحال اجرا است که کاهش قیمت ارز با وجود شوک‌های سیاسی و امنیتی در یک ماه اخیر در چهارچوب همین برنامه محقق شده است.»

این روزنامه تاکید کرد: «ثانیاً تأکید بر اینکه مجلس خود در زمینه ارز برنامه‌ای خواهد داد، درحالی است که کمتر نشانی از وجود صدایی واحد و برنامه‌ای منسجم در مجلس در این‌باره دیده می‌شود.»

ایران نوشت: «مجلس در قالب وظایف و اختیارات خود می‌تواند برنامه‌های پیشنهادی خود را در این حوزه از طریق تصویب قانون پیگیری کند و حتی در صورت اعتقاد به کاستی‌های مدیریتی، ابزار‌های نظارتی را به‌کار گیرد و سخن از «تعیین تکلیف» جز از مسیر قانونی، اساساً با وظایف اساسی این قوه همخوانی ندارد.»

اختلاف بین دولت مجلس بر سر ارزش پول ملی در حالی است که مشخص نیست مجلس چه پیشنهاد عملی در این رابطه دارد. با این حال برخی نمایندگان انتقادات تندی از عملکرد دولت مطرح می‌کنند.  

مصطفی میرسلیم نماینده تهران در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «وزیر امور اقتصادی و دارایی و رئیس کل بانک مرکزی، اگر نمی‌توانند ارزش پول ملی  را حفظ کنند، امضایشان را از روی اسکناس‌ها بردارند، چون با کاغذ پاره فرقی ندارد.»

آخرین وضعیت بازار ارز 

نرخ ارز در یک هفته گذشته با اصلاح قیمت روبه رو شد و کاهش چشمگیری داشت به طوری که تا محدوده ۶۰ هزار تومان افت کرده است. دلار آمریکا در بازار تهران امروز حدود ۶۰،۶۰۰ تومان قیمت خورد. یورو نیز ۶۴،۲۸۰ تومان ارزشگذاری شد.  

درهم امارات هم امروز تا محدوده ۱۶،۴۵۰ تومان افت قیمت داشت. بازارساز در روز‌های اخیر با تزریق بالای درهم به بازار امارات موفق شده است قیمت ارز در تهران را کنترل کند.  تحلیلگران معتقدند اگر بازارساز تزریق درهم نداشته باشد با توجه به اشباع فروش امکان توقف کاهش یا استراحت در بازار ارز وجود دارد. اما در صورت تزریق بازار ارز به راه کاهش خود ادامه خواهد داد.

کارشناسان می‌گویند توجه به افت قابل توجه نرخ دلار محدوده ۶۰ هزار تومان بسیار کلیدی است و اگر نرخ ارز از این محدوده پایین‌تر برود و تثبیت شود ممکن است اصلاح قیمت ادامه داشته باشد.  

پس از افت تنش‌های منطقه‌ای، تحلیگران چهار دلیل عمده برای کاهش نرخ ارز مطرح می‌کنند که عبارتند از؛ «دلیل اول از دست رفتن حمایت‌های مهم بازار بود. دلیل دوم و سوم را به اولتیماتوم مجلس به بانک مرکزی و تزریق و ارزپاشی بازارساز مرتبط می‌دانستند. دلیل چهارم را هم در سفر وزیر اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی به عربستان.» به عقیده معامله‌گران ارتباط اقتصادی با کشور عربستان، می‌تواند از مشکلی که برای درهم در امارات رخ داده، کم کند.