اف-۲۲ آمریکایی بهتر است یا جنگنده جی-۲۰ چین؟

پیش از مقایسهٔ تکنولوژی‌های پنهان‌کاری دو هواپیما، بهتر است ابتدا نگاهی عمیق‌تر به پیشینه و توسعهٔ هرکدام داشته باشیم. F۲۲ و J۲۰ از لحاظ طراحی تقریباً یکسان هستند، اما ازآنجایی‌که رپتور زوتر معرفی شده است، بررسی را با آن آغاز می‌کنیم.

 هرچند F۲۲ در اصل برای جایگزینی کامل با جنگندهٔ برتری هوایی سابق نیروی هوایی آمریکا یعنی F۱۵ طراحی شده بود، اما هیچ‌گاه در تعداد زیادی تولید نشد. بااین‌حال، پیشرفت‌های تکنولوژیکی که در این هواپیما صورت گرفت، آن را به یکی از توانمندترین جنگنده‌های تاریخ تبدیل کرد. ویژگی اصلی که رپتور را به چنین جنگندهٔ مرگباری تبدیل کرده، قابلیت‌های رادار گریزی باورنکردنی آن است. به گفتهٔ نیروی هوایی آمریکا، این هواپیما زمانی که در حالت حداکثر پنهان‌کاری قرار داشته باشد، سطح مقطع راداری به‌اندازهٔ یک تیله خواهد داشت.

سیستم‌های اویونیک و تسلیحات پیشرفتهٔ رپتور امکان درگیری با اهدافی بسیار فراتر از برد بصری را فراهم کرده که این در کنار چابکی چشمگیر به لطف نسبت رانش به وزن بی‌نظیر بیش از یک‌به‌یک، F۲۲ را به کابوس هر دشمنی تبدیل کرده است. این هواپیما ترکیب بی‌نظیری از پنهان‌کاری، تکنولوژی پیشرفته، قابلیت مانور و قدرت را ارائه می‌کند. بااین‌حال، پنهان‌کاری رپتور یک نقطه‌ضعف کلیدی دارد که البته این مشکل در همهٔ جنگنده‌های رادار گریز به چشم می‌خورد. هنگام باز شدن در‌های محفظه‌های داخلی برای شلیک موشک، سطح مقطع راداری هواپیما بشدت افزایش پیدا می‌کند که می‌تواند موقعیت آن را برای دشمن آشکار کند.

بررسی رادارگریزی J۲۰

J۲۰ که پیشرفته‌ترین جنگندهٔ رادار گریز برتری هوایی چین است، برای به حداقل رساندن سطح مقطع راداری، چندین تکنیک و ویژگی طراحی را باهم ترکیب کرده است. هرچند بدنهٔ J۲۰ چند تفاوت کلیدی مثل کانارد‌های جلویی با رپتور دارد، اما به‌طورکلی، جنگندهٔ چنگدو بسیار شبیه به همتای آمریکایی خود به نظر می‌رسد. ازجملهٔ شباهت‌های J۲۰ به F۲۲ می‌توان به رادار گنبدی دماغه و کاناپی کابین از جنس رسانای الکتریکی برای کاهش امضای راداری (کاناپی شفاف معمولی سطح مقطع راداری هواپیما را افزایش می‌دهد که به آن امضای راداری گفته می‌شود) اشاره کرد.

در این هواپیمای چینی همچنین ورودی‌های موتور‌ها بشدت از رادار پنهان هستند و برای افزایش پنهان‌کاری از محفظه‌های داخلی سلاح و پوشش‌های جاذب رادار استفاده شده است. J۲۰ همچنین از نازل‌های دندانه‌دار موتور، قطعاتی که با فلزات سبک‌تر و مواد جاذب رادار طراحی شده‌اند و بازتابندهٔ راداری قابل جابجایی بهره می‌برد که به بیشتر پنهان کردن جنگنده از رادار‌های دشمن کمک می‌کند. به گفتهٔ تحلیلگران نظامی، قابلیت‌های رادار گریزی J۲۰ فراتر از جنگندهٔ روسی سوخوی SU۵۷ است.

وقتی F۲۲ و J۲۰ را در کنار هم قرار دهیم، تشخیص تفاوت‌های بزرگی که بتواند انتخاب هواپیمای برتر از لحاظ پنهان‌کاری را ممکن کند بسیار دشوار خواهد بود. علاوه بر این، دو جت هنوز باهم درگیر نشده‌اند و شاید یک جنگ نزدیک بین آنها تن‌ها راه برای تعیین جنگندهٔ برتر در قابلیت‌های رادار گریزی باشد. بااین‌حال، تاکنون چندین بار پنهان‌کاری J۲۰ زیر سؤال رفته است خصوصاً در ماه می ۲۰۱۸ زمانی که یکی از فرماندهان نیروی هوایی هند ادعا کرد جنگنده‌های کشورش توانسته‌اند جت چینی را ببینند. وی در یک کنفرانس مطبوعاتی اظهار داشت که جنگنده‌های هندی SU۳۰ MKI می‌توانند J۲۰ را از چندین کیلومتر دورتر شناسایی کنند.

علاوه بر این، به عقیدهٔ تحلیلگران نظامی، کانارد‌های J۲۰ هم روی رادار گریزی آن تأثیر منفی می‌گذارد. به گفتهٔ آنها، چنین سطوحی باعث افزایش سطح مقطع راداری هواپیما می‌شود درحالی‌که F۲۲ این کانارد‌ها را ندارد. شاید به همین دلیل است که چین برنامه‌ای ۸ میلیارد دلاری را برای ارتقاء جنگندهٔ نسل پنجمی خود در نظر گرفته است که قابلیت رادار گریزی آن را بهبود خواهد بخشید. بااین‌وجود، تحلیلگران نظامی معتقدند که F۲۲ رپتور در جنگ‌های نزدیک می‌تواند نسبت به همتای چینی خود برتری داشته باشد، زیرا موشک‌های هوا به هوای بیشتری حمل می‌کند و قدرت مانور بالایی دارد. علاوه بر این، جنگندهٔ آمریکایی از یک توپ داخلی برای درگیر‌های کوتاه برد مجهز است که J۲۰ فاقد آن است.

منبع: پدال