چرا اسکندر مقدونی به روم حمله نکرد؟!

زی‌سان: اسکندر مقدونی امپراتوری عظیمی را فتح کرد که از بالکان تا پاکستان امروزی امتداد داشت. اما اگر پادشاه مقدونی توجه خود را به سمت غرب معطوف می‌کرد، ممکن بود رم را نیز فتح کند و به احتمال زیاد امپراتوری روم را قبل از اینکه حتی فرصتی برای ظهور پیدا کند، شکست می‌داد. پس چرا اسکندر مقدونی برای فتح ایتالیا تلاش نکرد؟ پاسخ می‌تواند این باشد که او قبل از اینکه فرصت این کار را پیدا کند مرد.

به گزارش زی‌سان، پادشاه مقدونیه از سال ۳۳۶ تا سال ۳۲۳ قبل از میلاد حکمرانی کرد در همان سال ۳۲۳ قبل از میلاد بر اثر یک بیماری ناشناخته در بابل در سن ۳۲ سالگی درگذشت. امپراتوری اسکندر اندکی پس از مرگ او از هم پاشید. با این حال، اگر او نمی‌مرد، این امکان وجود داشت که اسکندر رم را هدف قرار می‌داد و با نیرو‌های قابل توجه خود، «شهر ابدی» را شکست می‌داد.

برخی از متون باستانی نشان می‌دهند که اسکندر مقدونی در حال برنامه‌ریزی برای لشکرکشی به غرب بود که شامل فتح بخش‌هایی از ایتالیا و مکان‌های دیگر در امتداد مدیترانه بود. مورخ رومی، «کوئینتوس کورتیوس روفوس»، که در قرن اول پس از میلاد می‌زیست، ادعا کرد که اسکندر مقدونی مجموعه‌ای از فتوحات را برنامه ریزی کرده بود که در صورت موفقیت، امپراتوری او را تا جایی که اکنون تنگه جبل الطارق است گسترش می‌داد. روفوس اشاره کرد که اسکندر قصد داشت ۷۰۰ کشتی برای پشتیبانی از این تهاجم گسترده بسازد. سایر نویسندگان باستان نیز ادعا‌های مشابهی داشتند.

«نیکولاس اُوِرتوم»، دانشیار تاریخ دانشگاه ایالتی واشنگتن، در این راستا گفته است: «رومی‌ها متقاعد شده بودند که اسکندر برای فتح رم تلاش می‌کند، اما برای مورخان مدرن، گفتن این مورد غیر ممکن است». 

«رابین واترفیلد»، محقق مستقل با تخصص تاریخ کلاسیک می‌گوید: «برخی از نویسندگان باستانی ادعا کردند که پس از مرگ اسکندر، منشی او، «یومِنس»، به یکی از ژنرال‌های ارشد اسکندر، «پِردیکا»، برنامه‌ها و نقشه‌هایی را ارائه داد که شامل فتح بخشی از ایتالیا بود». واترفیلد ادامه می‌دهد: «اکنون، برخی از محققان بر این باورند که [این برنامه‌ها و نقشه‌ها]واقعی نیستند، یا توسط یومِنس جعل شده‌اند، یا شاید کل داستان سال‌ها، حتی دهه‌ها بعد مطرح شده باشد». با این حال، «من فکر می‌کنم موازنه شواهد نشانه این است که آن‌ها واقعی هستند.» 

حمله اسکندر به روم چطور پیش می‌رفت؟

در نهایت معلوم نیست اگر اسکندر مقدونی سعی می‌کرد به ایتالیا حمله کند چه اتفاقی می‌افتاد. رومی‌ها به قدری از حمله اسکندر متقاعد شده بودند که «لیوی» مورخ (که در حدود ۵۹ قبل از میلاد تا ۱۷ پس از میلاد زندگی می‌کرد) متنی نوشت که در آن پایان این حمله را با حدس و گمان ترسیم کرده بود. «لیوی» پیش‌بینی کرد که رومی‌ها اسکندر را شکست می‌دادند. لیوی خاطرنشان کرد که عموی اسکندر، اسکندر اول اپیروس، که پادشاهی‌ای به همین نام را اداره می‌کرد، سعی کرد بخشی از ایتالیا را فتح کند، اما در سال ۳۳۱ قبل از میلاد در نبرد کشته شد.

واترفیلد خاطرنشان کرد که شرح نقشه‌های اسکندر نشان می‌دهد که او قبل از ورود به سرزمین اصلی ایتالیا به مکان‌های دیگری در مدیترانه حمله می‌کرد. این امر نشان می‌دهد که نیرو‌های اسکندر بسیار زیاد بوده‌اند، حتی اگر رومی‌ها در مبارزه با او متحدی می‌داشتند. 

واترفیلد ادامه می‌دهد: «اگر او به ایتالیا می‌رسید و با جمهوری روم روبرو می‌شد، تمامی منابع دریای مدیترانه را تحت فرمان خود می‌داشت؛ یک ارتش بزرگی از مزدور‌ها نیز تحت فرماندهی او بودند و خودش فرماندهی تمام مسیر‌های تدارکاتی را بر عهده می‌گرفت. «تن‌ها چیزی که می‌توانست جلوی او را بگیرد، شورش داخلی یا شورش نیرو‌های مقدونی او بود.

«فیلیپ فریمن»، استاد علوم انسانی دانشگاه پپردین کالیفرنیا، گفته که اگر اسکندر به ایتالیا حمله می‌کرد، احتمالاً موفق می‌شد و اشاره کرد که تعدادی از مستعمرات یونانی در ایتالیا وجود داشتند که ممکن بود از حکومت اسکندر حمایت کنند. فریمن در ادامه گفته است: «رومی‌ها سرسخت بودند و می‌توانستند مقاومت کنند، اما هنوز نیروی قدرتمندی که قرن‌های بعد شکل دادند، نبودند. «اگر اسکندر حمله کرده بود، من فکر می‌کنم که امپراتوری رومی وجود نداشت، زیرا قدرت روم در جوانی، به اصطلاح، از بین می‌رفت».