در یکم آوریل، دستور موقتی که سالها پیش صادر شده بود مبنی بر معافیت آنها از خدمت اجباری سربازی منقضی میشود و حریدیها نسبت به حکم هفته گذشته دادگاه عالی مبنی بر توقف کمک مالی دولت به تعدادی از مؤسسات و مدارس دینیشان خشمگین است.
به نقل از العربی الجدید، حریدیها در اسرائیل سبک زندگی متفاوتی را دنبال میکنند که مبتنی بر تفسیر خاصشان از تورات است، آنها در شهرها یا محلههای خاص زندگی میکنند و خانوادههای آنها معمولاً فرزندان زیادی دارند. سبک زندگی آنها در مقایسه با بقیه افراد جامعه محافظهکارانه است. مردان حریدی اغلب برای تامین هزینه زندگی به زنانشان وابسته هستند تا آنها بتوانند یادگیری تورات را ادامه دهند، حریدیها ارتش را مفسده دین، اخلاق و جامعه میدانند و برخی از آنها ترجیح میدهند در صورت اجبار به خدمت سربازی، از اسرائیل مهاجرت کنند.
در پایان دهه ۱۹۷۰میلادی، حریدیها کمتر از ۶ درصد جمعیت را تشکیل میدادند، اما درصد آنها به دلیل نرخ بالای زاد و ولد دو برابر شد و انتظار میرود که جمعیت آنها تا سال ۲۰۳۰ به حدود ۱۶ درصد جمعیت اسرائیل برسد.
جامعه حریدی به فاصله گرفتن از جهان بیرون به منظور محافظت از اعضای خود در برابر نفوذ ارزشها، ظاهر و سبک زندگی جامعه سکولار شناخته شده است، آنها به جدایی شدید بین جنسیتها معتقدند و از روابط اجتماعی بین زن و مرد اجتناب میکنند، حریدیها همچنین علاقهمند به استفاده از رسانههای خاص خود هستند و اغلب با تلویزیون دشمنی دارند، اما در سالهای اخیر شاهد تحول در حجم استفاده از اینترنت از سوی آنها هستیم که شروع به نفوذ به این جامعه بسته کرده است.
از سال ۲۰۱۹ میلادی تعداد حریدیهایی که سالانه به خدمت سربازی میروند تقریباً ثابت مانده است و در حدود ۱۲۰۰ نفر است و سربازان حریدی معمولاً به یگانهای رزمی نمیپیوندند.
دریافت بودجههای کلان برای مؤسسات مذهبی یهودی امری عادی است، اما این بودجهها در دولت فعلی بنیامین نتانیاهو علیرغم کاهشهایی که در بودجه عمومی مشاهده شد، افزایش یافته است که هدف از آن، جلب رضایت بخشی از نمایندگان حریدیها در کنیست و ائتلاف حاکم است. در حالی که اغلب اسرائیلیها بودجههای اختصاص یافته به حریدیها را باجگیری و زورخواهی میدانند، در همین حال، دیوان عالی قانون پیشنهادی نتانیاهو برای معافیت حریدیمها از خدمت سربازی را تصویب کرد که با مخالفت گستردهای در داخل دولت او و حزب لیکود مواجه شد.
بودجه مؤسسات دینی سالانه بیش از ۱.۷ میلیارد شِکل است و این پول در اختیار مؤسسههایی قرار میگیرد که از آن برای پرداخت کمک هزینه طلاب استفاده میکنند، به طوری که کل بودجه بر تعداد طلاب تقسیم میشود. مؤسسات دینی علاوه بر بودجه دولتی، منابع درآمد خصوصی دیگری از جمله جمع آوری کمکهای مالی دارند، در حالی که دانشجویان آنها از طریق مؤسسه بیمه ملی اعتبارات دیگری دریافت میکنند.
با صدور رای دادگاه عالی مبنی بر کاهش بودجه، وزارت دارایی شروع به بررسی پیامدهای آن در رابطه با بودجه موسسات دینی در مرحله کنونی کرد. حکم دادگاه عالی شامل مؤسساتی میشود که شاگردان آنها بین ۱۸ تا ۲۶ سال سن دارند و در ارتش خدمت نمیکنند.
این موسسات ماهیانه حدود ۱۵۰ میلیون شَکل دریافت میکنند و در صورت عدم تغییر، برآوردها حاکی از آن است که حدود یک سوم این پول پرداخت نمیشود، یعنی حدود ۵۰ میلیون شکل در ماه و تقریباً ۶۰۰ میلیون تا پایان سال جاری. در دوره آتی زمان سربازی حدود ۴ هزار دانشجوی این موسسات فرل خواهد رسید و عدم پیوستن آنها به ارتش به معنای آسیب مالی این موسسات خواهد بود.
با توجه به افزایش تعداد زنان و همچنین مردان شاغل، در دهه گذشته شاهد کاهش نسبی تعداد حریدیهای فقیر، با افزایش میانگین درآمد ماهانه آنها بودیم با این وجود، سطح اجتماعی و اقتصادی جامعه حریدیها در مقایسه با دیگر اقشار پایین است.
علیرغم سختگیریهای این جامعه مذهبی، زنان حریدی نیروی کار این جامعه را تشکیل میدهند که به خانوادهها اجازه میدهد تا از تعداد زیادی فرزند نگهداری کنند و به مردان زیادی در مؤسسات دینی به تحصیل ادامه دهند و به صورت پاره وقت کار کنند یا نکنند. علیرغم موانع بزرگی که بر سر راه تحصیل زنان حریدی وجود دارد و درصد تحصیل کرده در بین آنها پایین است، اما سالهای اخیر شاهد افزایش نسبی علاقه آنها به علوم کامپیوتر و سایر علوم بوده است تا آنها را واجد شرایط کار در زمینههایی کند که درآمد بیشتری به همراه دارد و آنها را قادر میسازد تا شرایط خانواده خود را بهبود بخشند.
در سال ۲۰۲۳ میلادی درصد زنان شاغل در جامعه افراطی حریدی با ۱۵۷ هزار نفر در مقایسه با ۱۴۲ هزار نفر ال قبل از ۸۰ درصد فراتر رفت. بر اساس گزارش موسسه دموکراسی اسرائیل، متوسط درآمد ماهانه خانوادههای حریدی در شش سال گذشته حدود ۱۹ درصد افزایش یافته است، اما میانگین درآمد مردان حریدی امروز کمترین میزان از سال ۲۰۰۳ است.
بسیاری از اسرائیلیها از اینکه حریدیها کمکهای بزرگ دولتی دریافت میکنند، خشمگین هستند، در حالی که در مقایسه با سایر مردم مالیات کمتری میپردازند. بر اساس دادههای اداره مرکزی آمار، خانوارهای اسرائیلی به طور متوسط حدود ۱۳۴۵ شکل در ماه برای هر نفر مالیات میپردازند، مبلغی که شش برابر بیشتر از مبلغی است که خانوادههای حریدی میپردازند، و وقتی صحبت از مالیات بر درآمد میشود، این شکاف به ۹ برابر افزایش مییابد.
در مقابل، خانواده حریدی حدود ۳۷۰۰ شکل در ماه (حدود هزار دلار آمریکا) اعتبارات دولتی دریافت میکند که حدود ۵۲ درصد بیشتر از خانوادههای غیر حریدی اسرائیلی است.
برخی دادهها حاکی از ارتباط نزدیک بین این اعتبارات و حضور آنها در ائتلاف دولتی از یک سو و نرخ بالای زاد و ولد آنها از سوی دیگر است. به عنوان مثال حدود ۱۶۷ هزار و ۵۰۰ طلبه که در موسسات دینی ثبت نام کرده بودند، در دولت قبل کمک هزینه دریافت میکردند و در دولت فعلی که بخشی از آن هستند، درصد افزایش تعداد طلاب دریافت کننده کمک هزینه به ۷.۳ درصد رسید که در مقایسه با سال ۲۰۲۲ (۴.۱ درصد) و سال ۲۰۲۱ (۲.۵ درصد) افزایش قابل توجهی داشته است.
دانشآموزان حریدی در دنیای خود در داخل مدارس زندگی میکنند، زیرا برنامه درسی تحصیلی آنها فاقد بسیاری از دروس اساسی مانند ریاضیات، انگلیسی و علوم کامپیوتر است. اگرچه مدارس آنها بودجههای کلانی را از وزارت آموزش دریافت میکنند، اما اکثریت آنها طرحی را که سالها پیش توسط این وزارت تصویب شده بود مبنی بر درج دروس اجباری به همه مدارس را رد میکنند.
در دهه اخیر، مدارسی پدید آمده اند که آموزش رسمی و حریدی را ترکیب میکنند. بسیاری بر این باورند که ممکن است راه حلی در آینده برای ادغام آنها در جامعه و اقتصاد باشد، اما تنها حدود ۴ درصد از دانش آموزان حریدی در آن تحصیل میکنند، در حالی که احزاب حریدی مدارس خاص خود را مبنایی برای قدرت میدانند که نمیخواهند آن از دست بدهند و به شدت با مسیر آموزش ترکیبی مخالفت میکنند.
محافل شغلی اسرائیل معتقدند که حمایت دولت از مؤسسات آموزشی که واجد شرایط بازار کار یا شهروندی نیستند، چیزی است که در جهان وجود ندارد و قابل قبول نیست چرا که حدود ۸۴ درصد از کودکان حریدی در این مدارس تحصیل میکنند.
بحث سربازی اجباری حریدی در درجه اول به مساله سیاسی و با پیشینه اجتماعی، اقتصادی و دینی تبدیل شده است، رهبری معنوی احزاب حریدی، مانند شاس و یهودیت تورات، ممکن است به آنها اجازه ندهد که در دولت باقی بمانند، در صورتی که نتوانند راه حل قانونی برای سربازی حریدیها بیابند؛ امری که در حال حاضر دست نیافتنی به نظر میرسد و بنی گانتز هضو دولت اضطراری با این پیشنهاد موافقت نخواهد کرد. این پیشنهاد همچنین با مخالفت برخی اعضای حزب لیکود و بخش وسیعی از اسرائیلیها مواجه است تا عواقب آن در حال حاضر مبهم باقی بماند در حالی که ممانعت از تخصیص بودجه به حریدیها و تلاش برای وادار کردن آنها به سربازی اجباری، ممکن است صحنه داخلی اسرائیل را پیچیدهتر کند و بحرانهای بزرگتر و شاید اعتراضات خشونتآمیزی به وجود آورد یا منجر به سقوط دولت و در نتیجه برگزاری انتخابات جدید شود.
منبع: شفقنا