زیسان: ولادیمیر پوتین با کسب بیش از ۸۰ درصد آراء در انتخابات ریاست جمهوری روسیه برای شش سال دیگر و برای پنجمین بار در سمت خود ابقا شد.
پیروزی وی واکنشهای مختلفی را به همراه داشته از جمله ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین آقای پوتین را «دیکتاتوری» خواند که «مست قدرت» است و برای ماندن بر قدرت هر «عمل شیطانی» را انجام میدهد.
این انتخابات از سوی برخی از ناظران «نمایشی» خوانده شده بود، زیرا هیچ رقیب جدی یا مخالفی با آقای پوتین رقابت نمیکرد و واشنگتن نیز گفته بود آقای پوتین مخالفان سیاسی خود را یا زندانی کرده یا از حضور در رقابت انتخاباتی علیه خود منع کرده و انتخاباتی آزاد و رقابتی نبوده است.
پوتین شب گذشته در جمع هواداران خود با اعلام پیروزی در انتخابات از شهروندان روسیه تشکر کرد و گفت که «پیروزی او به کشور اجازه میدهد تا پیشرفت کند».
وی همچنین متعهد شد که نیروهای مسلح روسیه را تقویت کند و آنچه را که «عملیات نظامی ویژه» روسیه در اوکراین خواند در اولویت قرار دهد.
پوتین در اظهارات خود از سربازان ارتش این کشور که در جنگ اوکراین حضور دارند هم تشکر کرد و گفت: «آنها هر چه قدر هم برای ترساندن ما، سرکوب ما و مرعوب کردن تلاش کنند، تاریخ نشان داده که هیچ گاه موفق نخواهند شد. آنها چه اکنون و چه در آینده مغلوب خواهند شد».
رئیس جمهور روسیه گفت که پیروزیاش نشان میدهد روسها «متحد هستند و مرعوب نمیشوند.»
وی همچنین به حضور گسترده مخالفان در ظهر آخرین روز رایگیری که به دعوت همسر الکسی ناوالنی انجام گرفته بود نیز واکنش نشان داد و گفت پیش از مرگ آقای ناوالنی در یکی از زندانهای قطب شمال، با یک قرارداد مبادله برای آزادی ناوالنی موافقت کرده بود.
این اولین باری است که پوتین پس از سالها نام ناوالنی را در ملاء عام به زبان میآورد.
ناوالنی که شناختهشدهترین منتقد پوتین بود، به ۱۹ سال زندان اتهام افراطگرایی محکوم شده بود و در ۱۶ فوریه در زندانی در سیبری به طور ناگهانی و به طرز مشکوک و نامشخصی جانباخت و بسیاری از مخالفان پوتین معتقد هستند که وی به قتل رسیده است.
انتخابات ریاستجمهوری در روسیه طی چند دهه اخیر از سوی ناظران و همچنین بخش بزرگی از جامعه جهانی «نه آزاد و نه منصفانه» ارزیابی میشود.
ولادیمیر پوتین که از او به عنوان یک افسر سابق اطلاعاتی (کگب) یاد میشود در سال ۱۹۹۹ در روسیه به قدرت رسید و از آن زمان تاکنون (۲۵ سال گذشته) کلید کرملین را در دست دارد.
بر همین اساس هم نتایج انتخابات که مسکو از آن تحت عنوان «رای قاطع» به ولادیمیر پوتین یاد کرده، از سوی ناظران «کاملا قابل پیشبینی» توصیف شده است؛ به ویژه با توجه به این واقعیت که اکثر منتقدان سرشناس آقای پوتین یا خارج از این کشورند و یا در زندان و گورستاناند.
بسیاری از مقامات کشورهای غربی انتخابات برگزار شده در روسیه را آزاد و عادلانه نمیدانند و نسبت به نحوه برگزاری آن از سوی کرملین انتقاد کردهاند.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین در اولین واکنش به انتخاب مجدد پوتین، وی را «دیکتاتوری» خواند که «مست قدرت» است.
زلنسکی گفت: «هیچ عمل شرارتباری نیست که او برای نگهداشتن قدرتش انجام نداده باشد».
دیوید کامرون، وزیر خارجه بریتانیا نیز در شبکه اجتماعی ایکس نسبت به نحوه برگزاری انتخابات اخیر در روسیه انتقاد کرد و گفت «انتخابات آزاد و عادلانه اینگونه نیست.»
سخنگوی کاخ سفید نیز گفته است «بدیهی است با توجه به اینکه پوتین مخالفان سیاسی را زندانی کرده و دیگران را از نامزدی علیه خود منع کرده است، انتخابات آزاد و عادلانه نبود.»
وزارت خارجه آلمان هم رای گیری در روسیه را «شبه انتخابات» خوانده و گفته است: «حکومت پوتین استبدادی است، او بر سانسور، سرکوب و خشونت متکی است.»
وزارت خارجه لهستان نیز اعلام کرده نحوه برگزاری انتخابات امکان «انتخاب آزاد و دموکراتیک» را از شهروندان روسیه «گرفته بود».
اما همه کشورها منتقد نحوه برگزاری انتخابات روسیه نبودهاند، رسانههای دولتی کره شمالی گزارش کردهاند که کیم جونگ اون، رهبر این کشور با ارسال پیامی، پیروزی آقای پوتین را تبریک گفته است.
سخنگوی وزارت خارجه چین نیز به پوتین تبریک گفته است.
وزارت خارجه چین همچنین اعلام کرده «ما معتقدیم که تحت هدایت استراتژیک شی جین پینگ، رئیس جمهور چین و ولادیمیر پوتین، روابط چین و روسیه به پیش خواهد رفت.»
در حالی که پیش از برگزاری این انتخابات در جوامع غربی همه نسبت به پیروزی آقای پوتین شکی نداشتند، اما سه نامزد دیگر هم در این انتخابات شرکت داشتند.
نیکولای خاریتونوف، ۷۵ ساله و نامزد رسمی حزب کمونیست. حزب او با گذشت بیش از ۳۰ سال از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، همچنان دومین حزب محبوب روسیه است. این حزب حمایت خود را از پایگاه کوچک وفادارانی میگیرد که هنوز در حسرت شوروی بزرگ هستند.
لئونید اسلوتسکی، ۵۶ ساله و رهبر حزب ملیگرای لیبرال دموکرات روسیه. او پیوسته در تلویزیون دولتی روسیه حضور دارد و در آنجا نظرات ضدغربی خود را بیان میکند.
ولادیسلاو داوانکوف، ۴۰ ساله، که نامزد حزب مردم جدید است، که ظاهرا حزبی لیبرال و طرفدار تجارت است.
این سه نامزد، بهرغم موقعیتهای سیاسی بسیار متفاوت، همه به طور کلی از سیاستهای کرملین حمایت میکردند.
طی سه روز رایگیری که از روز جمعه آغاز و تا دیروز ادامه داشت، اسم هیچ فرد مخالف ولادیمیر پوتین در میان برگههای رای وجود نداشت.
مهمترین آنها الکسی ناوالنی بود که حدود یک ماه پیش در زندان جان باخت. مرگی که دول غربی آن را قتل سیاسی و دولتی خواندند و آقای پوتین را به حذف فیزیکی مخالف خود متهم کردند.
همچنین افرادی مانند بوریس نادژدین، سیاستمدار کهنهکار و منتقد جنگ اوکراین، و یکاترینا دونتسووا، خبرنگار سابق تلویزیون هم از منتقدان آقای پوتین بودند که از حضور در انتخابات منع شده بودند.
انتخابات روسیه بدون دردسر هم برگزار نشد؛ در دو روز اول رایگیری که روزهای جمعه و شنبه بود، اعتراضاتی پراکنده، مانند آتش زدن بعضی از مراکز رایگیری یا ریختن رنگ در صندوقها، اتفاق افتاد و گزارش شد که چند نفر به اتهام «خرابکاری و اخلال» بازداشت شدهاند.
به گزارش تاس، خبرگزاری دولتی روسیه، بیشتر حوادث در مراکز رایگیری در مسکو، وورونژ در جنوب روسیه و منطقه قرهچای و چرکس در شمال قفقاز روی داده بود.
یولیا ناوالنایا، همسر الکسی ناوالنی در یک پیام تصویری خواهان تظاهرات در روز انتخابات علیه ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه شده بود.
حامیان ناوالنی از ظهر دیروز در مسکو و دیگر شهرها ناگهان در حوزههای رایگیری حاضر شدند و رای اعتراضی خود را علیه ولادیمیر پوتین به صندوقها ریختند.
گزارشها حاکی از وجود صفهای طولانی در بعضی از حوزههای رایگیری بود و صفهای طولانی دیگری هم در سفارتها و کنسولگریهای روسیه در خارج آن کشور گزارش شد که در برخی شهرها طول صفها نیم کیلومتر بود.
خبرگزاری روسی تاس، چند ساعت پیش از پایان رایگیری گزارش کرده بود که میزان مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری به ۶۷/۵۴ درصد رسیده است.
در صورت صحت این گزارش، انتخابات امسال از دوره پیش در سال ۲۰۱۸، که ۶۷/۵ درصد شرکت کرده بودند، مشارکت بیشتری داشته است.