باما نوشت: جانبازان میتوانند تا سقف ۳۵ هزار یورو خودرو وارد کنند. همین اختلاف سقف قیمت در کنار مسائل دیگر مانند معافیتهای مالی، سبب شده حواله خودروهای جانبازان از جذابیت و قیمت بسیار بالاتری نسبت به حواله خودروهای وارداتی عموم شهروندان برخوردار باشد. قطعا حواله بنز و بیامو قیمت بسیار بیشتری نیز خواهد داشت.
با توجه به اینکه مهلت ثبتنام و ویرایش خودروهای وارداتی جانبازان هنوز به پایان نرسیده، به نظر میرسد در هفته آینده قیمتهای جدید و شاید بالاتری برای حواله مدلهای جدید، بهخصوص بنز و بیامو، آگهی شوند. تا قبل از ورود خودروهای بنز و بیامو به لیست خودروهای وارداتی مجاز جانبازان، سقف قیمت حواله خودروهای وارداتی (مخصوص جانبازان) چهارمیلیارد تومان بود. حالا، اما کف قیمت مدلهای لوکس حداقل یکمیلیارد تومان بالاتر از این سقف است. برخی مالکان این حوالهها حتی اقدام به برگزاری مزایده مجازی کردهاند و میگویند حواله خود را به بالاترین قیمت پیشنهادی میفروشند. به عنوان مثال، قیمت پایه حواله یک دستگاه بنز A۱۸۰ مخصوص جانبازان، پنجمیلیارد تومان لحاظ شده، اما مالک آن گفته که حواله خود را به بالاترین قیمت پیشنهادی میفروشد.
با توجه به لوکس بودن این خودروها و تعداد کمشان، به نظر میرسد قیمت آنها در بازار آزاد بسیار بالا خواهد بود و این موضوع میتواند سبب ارائه پیشنهادهای قیمتی بالاتری نسبت به قیمت پایه شود.
اسفند ۱۴۰۲: براساس گزارش دنیای اقتصاد، بازار حواله خودروهای خاص وارداتی آنقدر داغ است که برخی برای فروش حواله خود بهنوعی مزایده گذاشتهاند. به عنوان مثال، در یکی از آگهیها، قیمت پایه حواله یک خودروی وارداتی ۳۰ هزار یورویی، دو میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان لحاظ شده و مالک آن عنوان کرده که حواله را به بالاترین قیمت پیشنهادی میفروشد. در یکی دیگر از این آگهیها، برای حواله یک خودروی مدل ۲۰۲۴ مخصوص جانبازان، قیمت سهمیلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان پیشنهاد شده است. مالک این حواله میگوید مجاز به واردات خودرو تا سقف ۲۵ هزار یورو است. وی این را هم گفته که خریدار حواله میتواند خودروی دلخواه خود را (تا سقف ۲۵ هزار دلار) انتخاب کند. در آگهی دیگری، قیمت حواله یک خودروی وارداتی تا سقف ۳۰ هزار یورو، چهارمیلیارد تومان پیشنهاد شده است.
در یک آگهی دیگر، قیمت دومیلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان برای حواله خودروی مخصوص جانبازان پیشنهاد شده است. مالک این حواله در شرح آگهی خود نوشته که سقف قیمتی حواله موردنظر ۲۵ هزار یورو است. وی این را هم گفته که خودروی انتخابی مخصوص این حواله، تویوتای فرانتلندر مدل ۲۰۲۳ است. وی البته تاکید کرده که امکان تغییر خودرو در مراحل بعد وجود دارد. در آگهی دیگری، اما قیمت دومیلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان برای حواله خودروی مخصوص جانبازان با سقف قیمت ۲۵ هزار یورو پیشنهاد شده است. مالک این حواله میگوید که خودروی موردنظر از هزینههای گمرکی و مالیاتی و شمارهگذاری معاف است، ضمن آنکه واردات آن با ارز دولتی انجام میشود.
با توجه به مشخصات موجود در آگهیهای منتخب، خودروهای وارداتی موردنظر با حداقل هزینه ممکن وارد کشور میشوند و علت اینکه قیمتهای هنگفتی برای حواله آنها پیشنهاد میشود این است که در بازار آزاد قیمتهایی بسیار بالاتر - شاید دو تا سه برابر قیمت حواله - خواهند داشت. این قیمتهای هنگفت البته مخصوص خودروهای وارداتی خاص است و حوالههای مربوط به خودروهایی که شهروندان عادی میتوانند وارد کنند، قیمتهایی به مراتب کمتر دارند.
در برخی آگهیها نیز مدل خودرویی که حواله آن به فروش گذاشته شده، مشخص نیست. این حوالهها معمولا مربوط به افرادی است که در فروش اسفند ماه پارسال با بلوکه کردن ۵۰۰ میلیون تومان، ثبتنام کرده و امتیاز واردات یک دستگاه خودرو را در جیب دارند؛ بنابراین کسی که این حواله را بخرد، میتواند یکی از خودروهای وارداتی فعلی یا آینده را تحویل بگیرد. در یکی از این آگهیها، قیمت حواله خودروی نامعلوم، یکمیلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان پیشنهاد شده است.
بهمن ۱۴۰۲: در اواسط تابستان ۱۴۰۲ آیین نامه واردات خودرو جانبازان از سوی هیات وزیرات، تصویب شد. اما از نظر بنیاد شهید، این آیین نامه دارای اشکالاتی بود و به همین دلیل نیز پیشنهاد اصلاح آن در تاریخ ۱۴۰۲/۰۹/۲۱ به هیات دولت ارسال گردید و نهایتا در تاریخ ۱۴۰۲/۱۱/۱۱ نیز اصلاحیه آن از سوی دولت، به تصویب رسید.
در این اصلاحیه، چندین نکته مختلف وجود دارد که مهمترین آنها، حذف ماده ۲۰ است. همانطور که میدانید، ماده ۲۰ درباره «ممنوعیت خریدوفروش خودرو جانبازان به مدت پنج سال بود» ولی با حذف این ماده، میتوان چنین برداشت کرد که معامله خودروهای جانبازان، دیگر منع قانونی ندارد.
بهمن ۱۴۰۲: خودروهایی که بین ۱.۵ تا ۳ میلیارد تومان باید وارد بازار ایران میشدند، با ارقام نجومی بین ۳.۵ تا ۷ میلیارد تومان وارد بازار ایران میشوند و این روند نه تنها کمکی به ساماندهی بازار خودرو نخواهد کرد بلکه باعث افزایش عجیب قیمتها نیز در بازار خواهد شد، افزایش قیمتی که امید به اندکی ساماندهی را از بین میبرد. البته که هر بار به روند مقایسه قیمتها بین خودروها در ایران و کشورهای همسایه نیز دامن میزند.
حقیقت این است که مجروحان و جانبازان جنگی در همه کشورها به عنوان قهرمانان ملی تلقی میشوند. به پاس شجاعت این افراد، امتیازهای ویژهای به آنها تعلق میگیرد. جانبازان و ایثارگران در کشور ما نیز امتیازهایی دارند. هر ساله با بررسی مشخصات این افراد و معرفی آنها از سوی نهادهای ذیربط، سهمیه خودرویی برای این دسته از قهرمانان ملی در نظر گرفته میشود. اما مساله این است که در روند اعطای این امتیازات روند قانونی درست تدوین و اجرایی نمیشود و اعطای تسهیلات نیز با حاشیههایی همراه خواهد شد، حاشیههایی که اکنون نیز مساله واردات خودرو توسط جانبازان را شامل شده است.
از روز چهارشنبه، چهارم بهمنماه ۱۴۰۲، ثبتنام خودروهای وارداتی برای جانبازان واجد شرایط در سامانه آغاز شده و این افراد تا ۹ روز پس از تاریخ اعلام شده، طبق زمانبندی اعلامشده، میتوانند خودروی مورد نظر خود را انتخاب کنند، اما ثبتنام اولیه و انتخاب خودرو در این سامانه به معنی واردات قطعی نیست و مراحل بعدی توسط مسئولان مربوطه، اطلاعرسانی میشود.
نکته، اما اینجاست هنوز که نه وضعیت حواله و نه خودرو مشخص نشده، پای حواله خودروهای وارداتی جانبازان به آگهیها با قیمتهای عجیب و غریب باز شده است. به عنوان مثال حواله خودروی وارداتی تویوتا راوفور به قیمت ۳.۵ میلیارد تومان در بازار به فروش میرسد. فرد دیگری حواله ۳۰ هزار یورویی واردات خودرو را به قیمت ۴ میلیارد تومان آگهی کرده است. البته حوالههای ۴ میلیارد تومانی مربوط به خودروهای ۳۵ هزار دلاری است و خودروهای ۲۵ هزار و ۳۰ هزار دلاری حواله هایشان بین ۲ الی ۳ میلیارد تومان قیمتگذاری شده است.
ممنوعیت خرید و فروش خودروهای جانبازان
مرداد ۱۴۰۲: آییننامه واردات خودرو جانبازان در تاریخ ۱۴۰۲/۰۵/۱۸ به تصویب هیات دولت رسید. نکته جالب توجه در متن آیین نامه، ممنوعیت خرید و فروش خودروهای جانبازان است.
در ماده ۲۰ آیین نامه، چنین آمده است:
«مشمولین واردات خودرو به مدت پنج سال حق فروش، رسمی عادی یا وکالتی خودروی وارداتی را ندارند و مراجع ذیربط از جمله دفاتر ثبت اسناد. رسمی و فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران مکلفند اقدامات قانونی لازم از جمله عدم تعویض پلاک جهت جلوگیری از این موضوع و توقیف خودرو را انجام دهد و مسئولیت تخطی از آن به عهده فروشنده است.»