زیسان: با نزدیک شدن به دومین سالروز حمله نظامی روسیه به اوکراین که در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ (۵ اسفند ۱۴۰۰) آغاز شد، به نظر میرسد اوضاع بر وفق مراد دولت کییف و ولودیمیر زلنسکی نیست. از ابتدای جنگ، غربیها مهمات زیادی شامل توپخانه، موشکهای مختلف از کوتاه برد تا دوربرد، تانک و جنگنده را برای دولت اوکراین ارسال کردهاند، اما این روند اخیرا با مشکلات بزرگی همراه شده است.
به گزارش «زیسان» در جدیدترین تحولات میدانی جنگ اوکراین شاهد هستیم که از یک سو، اروپاییها در تحویل مهمات به اوکراین تاخیر میکنند. از سوی دیگر، آمریکاییها نیز در بحث حمایت نظامی و مالی از اوکراین به شدت منفعل هستند. همزمان با این دو رخداد اخیرا ولودیمیر زلنسکی نیز در بالاترین سطح نظامی کییف تغییر نظامی بزرگی را انجام داده است.
خبرسازترین تحول جدید جنگ روسیه و اوکراین را میتوان جراحی بزرگ رئیسجمهور اوکراین در راس هرم ارتش این کشور دانست. ولودیمیر زلنسکی، در روز پنجشنبه (۱۹ بهمن) والری زالوژنی را از سمت خود به عنوان فرمانده کل نیروهای مسلح اوکراین برکنار و الکساندر سیرسکی را جایگزین او کرد.
به گفته زلنسکی، سیرسکی عملکرد شاخصی در سال ۲۰۲۲ در دفاع از شهر کییف و همچنین در حملات به خارکوف در اواخر همان سال از خود نشان داده است. رستم اومروف، وزیر دفاع اوکراین نیز بعد از اعلام برکنار شدن زالوژنی تاکید کرد اوکراین نیازمند «رویکردهای جدید و استراتژیهای جدید» برای سال ۲۰۲۴ است، چون جنگ در این سال با سال قبل از آن متفاوت است. البته برخی برخی رسانههای اخراج زالوژنی را به عنوان تلاشی از سوی زلنسکی برای کنار گذاشتن یک رقیب سیاسی بالقوه خود تفسیر کردهاند و پیشتر نیز چند رسانه غربی نوشتند که زالوژنی رقیب زلنسکی در زمینه کسب محبوبیت عمومی شده است.
تغییر فرمانده ارشد نظامی اوکراین در شرایطی صورت میگیرد که اروپاییها نسبت به کندی در روند تحویل مهمات نظامی به اوکراین، موضعی به شدت انفعالی را اتخاذ کرداهند. اخیرا رهبران اتحادیه اروپا در نامهای هشدار دادند ارتش اوکراین با چالشهایی جدی از جمله کمبود مهمات به ویژه مهمات توپخانهای مواجه است و خواستار تشدید تلاشهای متحدان غربی برای حمایت تسلیحاتی از کییف شدند. در سطحی دیگر، مسئولان اوکراینی دائما تاکید دارند که تحویل مهمات از سوی اروپاییها به سختی صورت میگیرد که همین امر موجب تضعیف آنها در جبهه جنگ با روسیه شده است.
در پاسخ به ادعاهای مسئولان دولت کییف، اخیرا «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا اعلام کرد: «نیروهای مسلح ما ذخایر خود را خالی کردند تا مهماتی را که در انبارهایشان داشتند به شما بدهند. نیروهای مسلح ما پر کردن انبارهای خود را به تعویق میاندازند تا ابتدا انبارهای شما را پر کنند.» این موضع بورل به وضوح نشان میدهد که اروپاییها چندان انگیزهای برای افزایش کمکهای نظامی خود به اوکراین ندارند.
همزمان با تاکید اروپا بر همهجانبه بودن حمایت از اوکراین، موضوع کمک نظامی و مالی آمریکا به اوکراین در کنار موضوع حمایت از اسرائیل به بزرگترین چالش سیاسی در صحنه داخلی آمریکا تبدیل شده است. جمهوریخواهان کنگره به شدت مخالف درخواست بایدن برای تصویب بودجه لازم به منظور کمک به اوکراین هستند. ظاهرا آنها از این ابزار میخواهند برای اعمال فشار بر بایدن و شکست در انتخابات ماه نوامبر بهره بگیرند. در واقع جمهوریخواهان قصد دارند الویت بودجه پس از بحران اخیر تگزاس به سمت امنیت مرزی و سپس حمایت از اسرائیل سوق پیدا کند.
همین امر نگرانی شدید دموکراتها را در پی داشته است. به گونهای که اخیرا «چاک شومر» رئیس اکثریت مجلس سنای آمریکا تاکید میکند، اگر جمهوریخواهان کنگره از لایحه مجلس سنا برای حمایت از اوکراین حمایت نکنند و منتظر بازگشت دونالد ترامپ بمانند، اوکراین احتمالا محو شود.
تلاش جمهوری خواهان برای حذف اوکراین از ردیف بودجه تخصیص شده از سوی کنگره، مقاومت دولت و دموکراتهای را در پی داشته است. در نتیجه اخیرا دولت جو بایدن تهدید کرد که کاخ سفید، لایحه مستقل جمهوریخواهان مجلس نمایندگان آمریکا را که فقط کمک به رژیم صهیونیستی را شامل میشود و جنگ اوکراین را نادیده میگیرد، وتو خواهد کرد. این رویکرد دولت بایدن در شرایطی بود که مجلس نمایندگان آمریکا قرار بود بستهای به ارزش ۱۷.۶ میلیارد دلار را تصویب کند که به موجب آن کمکهای نظامی به رژیم صهیونیستی ارسال میشود، اما هیچ برنامهای برای کمکهای بیشتر به اوکراین در نظر گرفته نشده است.
در نتیجه امر شاهد هستیم که اخیرا طرح گستردهتر میان گروهی دو حزبی از سناتورها و کاخ سفید مورد مذاکره قرار گرفته که براساس آن کمک به تلآویو را با ارائه ۶۰ میلیارد دلار کمک نظامی به اوکراین، ۱۰ میلیارد دلار کمک بشردوستانه برای سرزمینهای فلسطین و ۲۰ میلیارد دلار بودجه جدید برای امنیت مرزی ایالات متحده که در سنا تضعیف شد، مرتبط میکند. اخیرا نیز چند تن از سفرای ایالات متحده با امضای نامهای از قانونگذاران خواستهاند لایحه ۱۱۸ میلیارد دلاری تامین بودجه برای اوکراین، رژیم صهیونیستی و امنیت مرزی را تصویب کنند و هشدار دادهاند که عدم انجام این کار باعث تضعیف نفوذ دیپلماتیک واشنگتن میشود.