چرا خبر جعلی مرگ پونام پاندی، هنرپیشه هندی جنجالی شد؟

زی‌سان: یک پست در رسانه‌های اجتماعی در باره خبر درگذشت یک بازیگر سرشناس هندی به علت سرطان رحم و ویدیوی دیگری که گفته است او زنده است باعث بحث و مجادله در مورد جنبه‌های اخلاقی در تبلیغات آنلاین شده است.

روز جمعه، اکانت رسمی پونام پاندی، بازیگر هندی، در اینستاگرام در بیانیه‌ای اعلام کرد که او در سن ۳۲ سالگی پس از «مبارزه شجاعانه با بیماری» درگذشته است.

بسیاری به این پست اعتماد کردند و خبر درگذشت او را رسانه‌های همگانی ظرف چند دقیقه منتشر کردند. شبکه‌های اجتماعی هم به تجلیل او پرداختند.

پاندی در چند فیلم بازی کرده است، اما به دلیل پست‌های جنجالی و ترفند‌های تبلیغاتی‌اش به شخصیتی جنجالی در اینترنت تبدیل شده است.

در سال ۲۰۱۱، او قول داد در صورت قهرمانی تیم کریکت هند در جام جهانی، برهنه شود، اما به این قول عمل نکرد.

پاندی تنها یک روز پس از اعلام «مرگ» خود ویدیویی منتشر کرد و در آن گفت که «خبر درگذشتش را جعل کرده بود» و این پست اینستاگرامی او با ۱.۳ میلیون دنبال‌کننده دارد، بخشی از کمپین رسانه‌های اجتماعی برای گسترش آگاهی در مورد سرطان دهانه رحم بوده است.

پاندی در این ویدیو گفت: «ناگهان همه ما در مورد سرطان دهانه رحم صحبت می‌کنیم، اینطور نیست؟» و افزوده است که به آنچه که انتشار خبر درگذشتش «توانست به دست آورد» افتخار می‌کند.

سرطان دهانه رحم غالبا «قاتل خاموش» نامیده می‌شود، زیرا در مراحل اولیه علائم قابل توجهی نشان نمی‌دهد.

این بیماری، پس از سرطان پستان، دومین سرطان شایع در زنان در هند است و سالانه بیش از ۷۷ هزار نفر بر اثر این بیماری جان خود را از دست می‌دهند.

در عین حال، سرطان رحم از قابل پیشگیری‌ترین انواع سرطان است، زیرا واکسن اچ‌پی‌وی (ویروس پاپیلومای انسانی) از زنان در برابر گونه‌های پرخطر و سرطان‌زای ویروس محافظت می‌کند.

البته به زنان توصیه می‌شود که به طور منظم در برنامه غربالگری سرطان دهانه رحم هم مشارکت کنند، زیرا این واکسن در برابر همه گونه‌های این ویروس ایجاد ایمنی نمی‌کند.

روز پنجشنبه، یک روز قبل از اینکه پاندی مرگ خود را جعل کند، نیرمالا سیتارامان، وزیر دارایی هند، اعلام کرد که دولت در حال اقداماتی برای واکسینه کردن دختران بین ۹ تا ۱۴ سال است، اگرچه جزئیات خاصی در مورد این برنامه ذکر نشده است.

زمان انتشار پست خانم پاندی باعث شد بسیاری از کاربران رسانه‌های اجتماعی حدس بزنند که این پست بخشی از طرح دولت برای تبلیغ واکسن اچ‌پی‌وی بوده است، اما نه دولت و نه خانم پاندی به ارتباط او دو اشاره‌ای نداشته‌اند.

در آخر هفته، بر سر پست اینستاگرامی و ویدیوی او بحثی داغ در مورد روش‌های مجاز برای جلب توجه به موضوعی جدی مانند سرطان دهانه رحم درگرفت.

در حالیکه عده کمی از این تبلیغ رسانه اجتماعی به دلیل «شوکه کردن» مردم و جلب توجه آن‌ها به این بیماری ستایش کردند، بسیاری آن را به دلیل بی‌احساس بودن متن آن نسبت به مبتلایان به این بیماری یا کسانی که اعضای خانواده خود را در اثر این بیماری از دست داده‌اند مورد انتقاد قرار دادند.

یکی از کاربران در ایکس (توییتر سابق) نوشت «مرگ موضوعی برای شوخی نیست» و کاربر دیگری که در کودکی پدرش را به خاطر ابتلای به سرطان از دست داده بود، گفت که این تبلیغ اینترنتی برای او ناراحت کننده بود، زیرا خاطرات سختی را برایش زنده کرد.

برخی نیز از رسانه‌ها به دلیل انتشار خبر مرگ پاندی بدون تایید صحت آن انتقاد کردند.

یکی از کاربران در ایکس نوشت: «مرگ پونام پاندی با مرگ رسانه‌های هندی همراه شد. هیچ تاییدی، هیچ بررسی واقعیت... هیچکدام مهم نبود. او امروز دوباره زنده شده است. نمی‌توانم همین را در مورد حرفه روزنامه‌نگاری بگویم.».

با این حال، برخی از روزنامه‌نگاران از تصمیم خود دفاع کردند و گفتند که این خبر را با استناد به «اکانت رسمی اینستاگرام» این بازیگر منتشر کردند.

آژانس رسانه‌های اجتماعی اشبانگ که مسئول ایجاد این برنامه تبلیغی بوده است از کسانی که این تبلیغ باعث ناراحتی آنان شده است غذرخواهی کرد.

این آژانس در بیانیه‌ای گفت: «اقدامات ما در راستای یک مأموریت منحصر به فرد بود یعنی افزایش آگاهی در مورد سرطان دهانه رحم.»

این موسسه گفت که مادر پاندی با سرطان مبارزه کرده است و او «اهمیت پیشگیری و اهمیت آگاهی را درک می‌کند، به ویژه وقتی واکسنی در دسترس باشد».

اما واکنش‌ها به این کمپین هنوز فروکش نکرده است.

این موضوع باعث شده است تا مردم بپرسند که آیا در کمپین‌هایی از این نوع، اهمیت جلب توجه به پیام مورد نظر می‌تواند نادیده گرفتن معیار‌های اخلاقی را توجیه کند؟

بعضی دیگر پرسیده‌اند که چه کسی مسئول تنظیم ضوابط انتشار این نوع تبلیغات است. رسانه‌ها یا مخاطبان؟