پیشنهاد مکتوب آمریکا به ایران: چرخش تازه در مسیر توافق هسته‌ای؟
در گزارشی که وبسایت آمریکایی آکسیوس منتشر کرده، آمده است که دولت دونالد ترامپ در جریان دور چهارم مذاکرات هسته‌ای، برای نخستین‌بار یک پیشنهاد مکتوب به ایران ارائه داده است. این پیشنهاد از سوی استیو ویتکاف، فرستاده ویژه کاخ سفید، به طرف ایرانی تحویل داده شده و به گفته منابع مطلع، گامی تازه در روند دیپلماتیک میان دو کشور محسوب می‌شود.
بر اساس این گزارش، دور چهارم مذاکرات در روز یکشنبه، درست یک روز پیش از آغاز سفر دونالد ترامپ به منطقه خاورمیانه برگزار شده و با نوعی امیدواری در هیئت آمریکایی به پایان رسیده است. یکی از منابع آگاه گفته است: «این اولین بار بود که آمریکایی‌ها پیشنهاد مکتوبی ارائه دادند. این نشان می‌دهد گفت‌و‌گو‌ها از مرحله شناسایی اولیه وارد فاز محتوایی شده‌اند.»
آکسیوس در ادامه نوشته است که در دور اول مذاکرات که اوایل آوریل برگزار شد، عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه ایران، سندی مکتوب شامل چند پیشنهاد ایران را به ویتکاف ارائه داد. با این حال، ویتکاف در آن زمان از پذیرش سند خودداری کرد و تأکید داشت که ابتدا باید رابطه‌ای بر پایه اعتماد و تفاهم اولیه شکل بگیرد.
اما در دور سوم گفت‌و‌گو‌ها که در اواخر آوریل برگزار شد، عراقچی سندی به‌روزرسانی‌شده حاوی دیدگاه‌های ایران نسبت به ساختار یک توافق احتمالی ارائه داد. این بار، ویتکاف سند را پذیرفت و به تیم کارشناسی خود ارجاع داد. تیم آمریکایی پس از بررسی دقیق سند، فهرستی از پرسش‌ها و درخواست‌های شفاف‌سازی برای طرف ایرانی تهیه کرد. منابع می‌گویند ایران نیز به این پرسش‌ها پاسخ داد و در عین حال سؤالاتی را مطرح کرد که نشان می‌دهد دو طرف وارد جزئیات فنی شده‌اند.
در پاسخ به این تعاملات، هیئت آمریکایی نیز پیشنهادی تدوین کرد که در آن چارچوب‌هایی برای برنامه هسته‌ای غیرنظامی ایران، همچنین مکانیزم‌های نظارت و راستی‌آزمایی به‌صورت دقیق تشریح شده است. گفته می‌شود ویتکاف از فضای همکاری حاکم بر دور چهارم مذاکرات دلگرم بوده، هرچند که هیچ زمان‌بندی مشخصی برای برگزاری دور پنجم اعلام نشده است.
آکسیوس در پایان تأکید کرده که این تبادل اسناد و پیشنهادها، اگرچه به معنای دستیابی به توافق نهایی نیست، اما می‌تواند زمینه‌ساز مرحله‌ای تعیین‌کننده در آینده مذاکرات باشد. با توجه به اینکه این پیشنهاد درست قبل از سفر منطقه‌ای ترامپ ارائه شده، برخی تحلیلگران آن را اقدامی حساب‌شده برای ارسال پیام به تهران می‌دانند.
