همهچیز درباره ثروت افسانهای خاندان اسد در سوریه؛ بشار و طایفهاش چقدر دارایی داشتند؟
بسیاری از اعضای خانواده اسد، از جمله پسرعموهای بشار اسد، از طریق قراردادهای دولتی، انحصارها و تجارت غیرقانونی ثروت خود را ساختهاند. ثروت آنها تنها نتیجه سوءمدیریت اقتصادی کشور نیست بلکه ناشی از تجمیع قدرت و ثروت یک دودمان خانوادگی طی چند دهه است.
منطقه المزه در دمشق یکی از مناطق مهم و استراتژیک این شهر است که بهویژه از نظر سیاسی، اجتماعی و امنیتی اهمیت بالایی دارد. این منطقه به دلیل ویژگیهای خاص خود بهعنوان یک مرکز قدرت برای دولت سوریه و خانواده اسد شناخته میشود.
به گزارش «زیسان» به نقل از انتخاب، یکی از مشهورترین خانوادهها که به ثروت حکومت اسد مرتبط است، خانواده مخلوف است که توسط رامی مخلوف، پسرعموی بشار اسد و ثروتمندترین فرد تجاری سوریه هدایت میشود. داستان رامی مخلوف اغلب در بحثهای مربوط به امپراتوری مالی خانواده اسد مورد توجه قرار میگیرد.
رشد ثروت رامی مخلوف با ظهور بشار اسد به قدرت در سال ۲۰۰۰ ارتباط نزدیکی داشت. بعد از آن که بشار رئیسجمهور شد، رامی مخلوف که از قبل روابط نزدیکی با دولت داشت، توانست با استفاده از ارتباطات خانوادگی خود، امپراتوری تجاری بزرگی را بسازد، بهویژه در بخشهایی همچون ارتباطات، ساختمانسازی، بانکداری و منابع طبیعی.
در اینجا توضیحی از ثروت و نفوذ رامی مخلوف آورده شده است:
۱. ارتباطات (Telecommunications):
سوریاتل، شرکت موبایل، یکی از پرسودترین شرکتها در سوریه تحت کنترل رامی مخلوف بود. مخلوف انحصار کاملی بر بخش ارتباطات کشور داشت که باعث شد این شرکت بسیار سودآور باشد. سوریاتل تنها یک منبع درآمدی مهم برای او نبود بلکه ابزاری سیاسی بود که او را به طور مستقیم به نخبگان دولت وصل میکرد و به او کمک میکرد تا قدرت خود را تثبیت کند.
۲. املاک و مستغلات:
امپراتوری تجاری مخلوف شامل املاک و ساختمانسازی نیز بود. او سرمایهگذاریهای قابل توجهی در پروژههای ساختمانی در دمشق و دیگر نقاط سوریه داشت. شرکتهای او در پروژههای ساختمانی پر سود دولتی درگیر بودند، از جمله ساختمانهای جدید، مراکز خرید و آپارتمانهای لوکس.
۳. منابع طبیعی و قراردادهای دولتی:
رژیم اسد به رامی مخلوف قراردادهای پرسود در بخشهایی همچون نفت و گاز داد. شرکتهای او بخش زیادی از منابع طبیعی سوریه را در اختیار داشتند که برای بقا و بقای مالی رژیم حیاتی بودند.
۴. مؤسسات مالی:
رامی همچنین در بانکهای سوریه سهمهای زیادی داشت و از طریق روابط خود توانست دسترسی به سرمایههای خارجی پیدا کند و تحریمهای بینالمللی را دور بزند.
افول و درگیری با بشار اسد
با این حال، در سالهای اخیر رابطه رامی مخلوف با بشار اسد تیره شد. با ادامه جنگ در سوریه، بشار بیشتر تلاش کرد تا کنترل بیشتری بر اقتصاد کشور داشته باشد و برخی از شخصیتها از جمله رامی را از فرصتهای تجاری پرسود کنار بزند. این دو پسرعمو در سال ۲۰۲۰ درگیر مناقشات عمومی شدند، زمانی که دولت سوریه اقدامات علیه ثروت و شرکتهای رامی انجام داد و داراییهای او را مسدود کرد و او را به فساد و فرار مالیاتی متهم کرد.
مخلوف به طور عمومی از خود دفاع کرد و با استفاده از رسانههای اجتماعی و مصاحبهها ادعا کرد که همواره اقداماتش در حمایت از دولت بوده است. با این حال، شبکه مالی خانوادهاش به شدت تحت تاثیر قرار گرفت و بسیاری از داراییهای او مصادره شد.
دیگر پسرعموهای ثروتمند و اعضای خانواده
علاوه بر رامی، سایر اعضای خانواده بشار اسد نیز ثروتهای قابل توجهی دارند، هرچند که معمولاً کمتر در انظار عمومی ظاهر میشوند. این افراد شامل:
۱. ماهر اسد – برادر بشار که کنترل دسته چهارم زرهی ارتش سوریه را در دست دارد، از طریق قراردادهای نظامی، عملیات قاچاق و دیگر فعالیتهای غیرقانونی ثروت زیادی بهدست آورده است. اگرچه ثروت او مانند رامی آشکار نشده است، اما کنترل او بر دستگاههای امنیتی و تجاری سوریه او را به یکی از ثروتمندترین و تاثیرگذارترین افراد کشور تبدیل کرده است.
۲. خانواده شلیش – خانوادهای تأثیرگذار که ارتباط نزدیکی با خانواده اسد دارند و در نیروهای امنیتی فعال هستند. آنها در بخشهای مختلف، از جمله ارتباطات و نفت، فعالیت کردهاند و از ارتباطات خود با دولت سود بردهاند.
۳. خانواده قدور – خانوادهای دیگر که ارتباطاتی با هم خانوادههای اسد و مخلوف دارند و در تجارتهای بزرگ مانند صنعت نظامی فعال هستند و از ارتباطات خود با دولت بهرهبرداری کردهاند.
گزارش "The Economist"
در سال ۲۰۱۱، درست زمانی که جنگ داخلی سوریه آغاز میشد، مجله اکونومیست یک گزارش تحقیقی در مورد نفوذ رامی مخلوف و ثروت انبوه خانواده اسد منتشر کرد. مقاله توضیح داد که چگونه رامی و خانواده اسد امپراتوری مالی خود را ساختهاند و از موقعیت دولتی خود برای کسب سودهای کلان استفاده کردهاند. فعالیتهای تجاری آنها – اگرچه بسیار پرسود بود – معمولاً بهگونهای انجام میشد که نابرابری اقتصادی سوریه را تشدید میکرد، در حالی که رژیم به غنیسازی خود ادامه میداد و مردم سوریه از فقر رنج میبردند.
میزان ثروت اسدها
ارزیابی دقیق داراییهای بشار اسد، خانوادهاش یا افراد مرتبط مانند رامی مخلوف دشوار است به دلیل عدم شفافیت در معاملات مالی در سوریه و نبود دادههای روشن. با این حال، گزارشهای مختلفی براساس منافع تجاری، داراییها و نفوذشان ارقام تقریبی ارائه دادهاند.
داراییهای رامی مخلوف
رامی مخلوف، پسر عموی بشار اسد و یکی از ثروتمندترین افراد سوریه، معمولاً به عنوان ثروتمندترین مرد سوریه قبل از سقوط از قدرتش در نظر گرفته میشد. ثروت او عمدتاً بر پایه انحصار در بخشهای مخابرات، ساختوساز، بانکداری و سایر صنایع کلیدی ساخته شده بود.
اگرچه تعیین یک عدد دقیق دشوار است، ارزیابیهای داراییهای رامی مخلوف قبل از کاهش شدید ثروتش بین ۵ میلیارد تا ۷ میلیارد دلار متغیر بود. شرکت سوریاتل، یک ارائهدهنده اصلی خدمات مخابراتی در سوریه، و سایر کسبوکارهایش مانند چام هلدینگ، یک گروه سرمایهگذاری، منابع اصلی ثروت او بودند.
با این حال، از زمانی که در سال ۲۰۲۰ درگیریهای عمومی با دولت بشار اسد آغاز شد و بسیاری از داراییهایش مصادره شد، داراییهای او به شدت تحت تأثیر قرار گرفت. بسیاری از اموال و کسبوکارهای او مسدود شدند و باور میشود که ثروتش به طور چشمگیری کاهش یافته است، اگرچه هنوز هم گمان میرود که او داراییهای قابل توجهی داشته باشد، هرچند دیگر تحت کنترل عمومی نیستند.
ثروت بشار اسد
برای بشار اسد، اطلاعات دقیقی در مورد ثروت شخصیاش وجود ندارد و بیشتر اطلاعات از طریق گزارشهای غیرمستقیم به دست آمده است. با توجه به نقشی که خانوادهاش در اقتصاد سوریه ایفا میکند و انحصارهایی که توسط دایره نزدیک به اسد کنترل میشود، تخمین زده میشود که بشار اسد خود، همراه با خانوادهاش، مقدار قابل توجهی ثروت کنترل کند. برخی منابع بر این باورند که ثروت شخصی بشار اسد ممکن است بین صدها میلیون دلار تا بیش از یک میلیارد دلار باشد. این ثروت عمدتاً به کنترل بر بخشهای مختلف در سوریه، از جمله مخابرات، انرژی و ساختوساز، مرتبط است که معمولاً از طریق واسطهها یا ارتباطات خانوادگی مدیریت میشود.
ثروت او احتمالاً در داراییهای متعددی سرمایهگذاری شده است و برخی تخمینها اشاره به سرمایهگذاریهای او در خارج از سوریه دارند، به ویژه در کشورهایی مانند روسیه و لبنان.