زیسان: اواخر دهه ۶۰ و اوائل دهه ۷۰ آخر هفتهها لینچان (لینچانگ) و لیانگ شانپو یک ایران را به وسعت تمامی شهرهایش تعطیل میکرد. جنگجویان کوهستان عنوان سریالی بود که در این دوران جمعهها از شبکه یک پخش میشد. این سریال ژاپنی که عنوان اصلی آن کرانهی رود (The Water Margin) بود، در اوایل دهه ۷۰ مخاطبان بیشماری داشت.
به گزارش «زیسان»، به جرات میتوان سریال جنگجویان کوهستان که در میان مردم به لیانگ شانپو شناخته میشد را یکی از نوستالژیکترین خاطرات جمعی ایرانیان در عصر رهایی از جنگ ۸ ساله تحمیلی دانست. اگر سریال جومونگ که در دهه ۸۰ پخش شد برای ایرانیان یک خاطره به یاد ماندنی ثبت کرد، در اواخر دهه ۶۰ و اوایل دهه ۷۰ این سریال جنگجویان کوهستان بود که علاقه ایرانیان به ژانر سریالهای خارجی را بنیان نهاد.
پخش سریال جنگجویان کوهستان در آخر هفتهها در اواخر دهه ۶۰ و اوایل دهه ۷۰ در شرایطی بود که تلویزیون دو شبکه بیشتر نداشت و در اکثریت خانهها تلویزیونها سیاه و سفید بودند. لیانگ شانپو، اسم رمزی بود که اکثریت قریب به اتفاق جامعه تا آخر هفته در انتظارش بودند. لینچان، در کوچه و برزنهای جایجای ایران عاملی برای گردهم آمدنها دستهجمعی و میهمانی رفتنها بود. در آن دوران حتی برخی خانهها هنوز تلویزیون نداشتند، اما لینچان قابل چشمپوشی نبود؛ آنها هر آخر هفته خود را به خانه یک خویشاوند یا دوست میرساندند تا سریال را ببینند.
شاید بسیاری از متولدان نیمه دوم دهه ۵۰ و دهه شصتیها خاطراتی فراموش نشدنی از این سریال دارند. لینچان، تایسان پرنده، کائو چیو، سونگ کیان، ژنرال هو و... اسامی نوستالژیکی برای متولدان این مقطع هستند که هیچگاه فراموش نخواهند شد. لینچان و لیانگ شانپو، هر هفته کودکان خردسال بسیاری را با شمشیرهای پلاستیکی و چوبی به کف محلات خاکی میکشاند و چه درگیریهای کودکانهای که با نام قهرمانان این سریال اتفاق نمیافتاد. چه دعاهایی که پدرمان و مادران آن دوران برای پیروزی و موفقیت لیانگ شانپوییها نمیکردند.
یک دهه بعد همین کودکان خردسال و شاید نوجوان؛ خاطرات نوستالژیک خود را در سریال جومونگ یافتند. سریالی که یادآورد همان ژانر لینچان و جنگجویان کوهستانی بود. داستانی از آسیای شرقی قدیم و با ژانری اکشن (جنگی) همانند همان سریال محبوب سابق. به جرات میتوان سریال جنگجویان کوهستان را بانی محبوبیت سریالهای جنوب شرق آسیا در ایران دانست.
سریال جنگجویان کوهستان بر اساس رمان قرن چهاردهمی کرانه رود یا قانونشکنان مرداب ساخته شد. این رمان یکی از چهار رمان برتر کلاسیک بزرگ ادبیات چینی نیز است. این رمان که به دو نویسنده به نامهای «شی نا» یا «نو لو گوانژونگ» نسبت داده میشود به جزئیات محاکمهها و مصیبتهای ۱۰۸ قانون شکن در اواسط سلسله سونگ میپردازد. محوریت رمان راهزنی است به نام سونگ.
داستان این رمان در مورد سوء استفادههای یک گروه ۱۰۵ مرد و ۳ زن به نمایندگی از تمام طبقات جامعه چین است که تحت رهبری سونگ جیانگ علیه ظلم یک مقام فاسد و ناعادل در سلسله سونگ قیام کردند. سرانجام پس از شکست دادن نیروهای امپراتوری که برای سرکوب آنها فرستاده شده بودند، از عفو عمومی برخوردار شدند و از آنها دعوت شد تا شرکت خود را در ارتش شاهنشاهی تشکیل دهند. آنها سپس برای حمله به فانگ لا در جنوب که خود را امپراتور اعلام کرده بود فرستاده شدند و پایان غم انگیزی داشتند.
بر اساس همین رمان، سریال جنگجویان کوهستان داستان داستان، گروهی متشکل از ۱۰۸ قانون شکن به رهبری لینچان را به تصویر میکشد که در دره لیانگشانپو، علیه دولت شورش میکنند. لینچان، فرمانده قدرتمند گارد امپراتوری از سوی کائو چیوی تشنه قدرت به توطئه علیه امپراتور متهم و به مرگ محکوم میشود. در هنگام اجرای فرمان، قاضی سونگ کیانگ با غیرقانونی اعلام کردن اعدام حکم به تبعید لینچان میدهد. در طول راه افراد مختلفی از جمله هو سننیان که زنی است در لباس مردان سعی در آزاد کردن او میکنند، ولی لینچان اصرار به اجرای حکم دارد و به تبعیدگاه میرود.
از سوی دیگر کائو چیو که از دخالت سونگ کیانگ و زنده ماندن لینچان خشمگین است و او را سدی در برابر اجرای خواستههای پلید خود میداند، ابتدا با پاپوش دوختن برای قاضی موجبات زندانی شدن او را فراهم آورده و سپس کسانی را برای کشتن لینچان میفرستد، اما لینچان موفق به فرار شده و به محلی کوهستانی و دور افتاده به نام لیانگشان میرود. دسترسی به لیانگشان پو عملاً غیرممکن است، زیرا گرداگرد آن را مرداب فرا گرفته و پناهگاهی امن را برای فراریان و ناراضیان پدیدآورده است.
ساکنان لیانگ شان پو که آوازه دلاوریهای لینچان را شنیدهاند او را به ریاست گروه خود برمیگزینند و هم پیمان میشوند تا با ظلم و فساد کائو چیو و اطرافیانش مبارزه کنند. به مرور زمان افراد بیشتری از جمله سونگ کیانگ که به کمک لینچان و گروهش از زندان رهایی یافته و هو سننیان که اولین و تنها زن پذیرفته شده در گروه میباشد به آنان اضافه شده و ۱۰۸ ستاره را تشکیل میدهند که قدرت و قابلیتهای فوقالعادهای دارند. زمان مبارزه نهایی با کائو چیو که با تضعیف امپراتور هوئیتزونگ از سلسله سونگ سعی در نابود کردن دودمان او و شروع سلسله کائو را دارد فرا میرسد.
سریال جنگجویان کوهستان به کارگردانی ایچیرو میاکاوا در دو فصل ۱۳ قسمتی ساخته شد. سیزده قسمت اول این سریال ۲۶ قسمتی را شبکه تلویزیونی نیپون یا به اختصار ان اچ کی تولید کرد و از سال ۱۹۷۳ تا ۱۹۷۴ از همین شبکه در ژاپن پخش شد. سیزده قسمت بعدی را شبکه BBC تولید کرد. ۱۰ قسمت اول فصل نخست از ۲۱ سپتامبر ۱۹۷۶ تا ۲۳ نوامبر ۱۹۷۶ در بی بی سی نمایش داده شد.
سه قسمت پایانی درست قبل از سری ۲ از ۲۰ سپتامبر ۱۹۷۷ تا ۴ اکتبر ۱۹۷۷ نمایش داده شد. فصل دوم سریال نیز از ۱۱ اکتبر ۱۹۷۷ تا ۳ ژانویه ۱۹۷۸ در بیبیسی پخش شد.
لینچان و جومونگ دو شخصیت سینمایی فراموش نشدنی در ذهن ایرانیان هستند که شاید پخش چندین باره سریالهای آنها باز هم مردم را پای تلویزیون بکشاند. اما شاید پرسش مهم این باشد که چرا اینقدر این سریالها (افسانه جومونگ و جنگجویان کوهستان) برای ایرانیان جذاب هستند؟
در سطح ابتدایی باید توجه داشت که روحیات جمعی ایرانیان که با فرهنگ رشادت و پهلوانی از دیرهنگام گره خودره است، به شدت مستعد پذیرش قهرمانان تاریخی است. ایرانیانی که از بطن تولد با اسطورههایی همانند رستم، اسفندیار، کاوه آهنگر، سیاوش و آرش کمانگیر رشد پیدا کردهاند، زمینه لازم را برای استقبال از قهرمانان افسانهای داشته و دارند.
افزون بر این فرهنگ آسیایی سریالهای کرهای و ژاپنی به مراتب همذاتپنداری بیشتری را در میان ایرانیان به نسبت سریالهای تاریخی غربی ایجاد میکند. لینچان یک قلدر و راهزن بود که به مردانگی و شجاعت شناخته میشد؛ همانند داش آکل ایرانیان. جومونگ نیز امپراطوری افسانهای بود که یک ملت را پایهگذاری کرد؛ همانند کوروش بزرگ برای ایرانیان.