بعد ترور اسماعیل هنیه همه نگران هستند در صورت عدم مدیریت تنش‌ها، این احتمال وجود دارد که خاورمیانه با یک جنگ فراگیر و بزرگ نیز مواجه شود، اما این وضعیت تنها بر روی کاغذ و در یک نگاه بدبینانه قابل طرح هستند. چرا که در وضعیت کنونی هیچ یک از بازیگران درگیر در بحران آمادگی و اراده لازم برای ورود به یک جنگ بزرگ را ندارند.
زی‌سان: رژیم اسرائیل حوالی ساعت ۲ بامداد امروز چهارشنبه (۱۰ مرداد) اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی حماس و وسیم ابو شعبان محافظ او را ترور کرد تا موجی از بهت و نگرانی کل منطقه خاورمیانه را در بر بگیرد. نگرانی این جهت که بعد از این اقدام تروریستی چه خواهد شد؟ تحولات منطقه به چه سمتی پیش خواهد رفت؟
به گزارش «زی‌سان»، اقدام تروریستی تل‌آویو در شرایطی صورت می‌گیرد که همچنان شاهد تداوم جنگ در غزه هستیم و اخیرا نیز نگرانی‌ها پیرامون احتمال حمله رژیم اسرائیل به جنوب لبنان افزایش پیدا کرده است. در چنین فضایی اقدام تروریستی تل‌آویو، همانند یک بمب ساعتی است که می‌تواند منطقه و حتی جهان را به سمت یک منازعه بزرگ سوق دهد.
اکنون پرسش مهم برای همه این است که بعد از اقدام اخیر اسرائیل چه اتفاقاتی رخ می‌دهد؟ آیا منطقه با یک جنگ بزرگ مواجه می‌شود؟ یا برای برخی نیز این پرسش مطرح است که واکنش احتمالی جبهه مقاومت در برابر اقدام تحریک‌آمیز اخیر تل‌آویو چه خواهد بود؟ در پرداختن به این مسائل مهم در ادامه نوشته حاضر چهار نکته مهم پیرامون تحولات آینده ارائه خواهد شد.
۱- وقتی انتقام حتمی است
تحولات چند سال اخیر در منطقه به وضوح موید این نکته است که پاسخ محور مقاومت به اقدام تل‌آویو برای ترور اسماعیل هنیه حتمی خواهد بود. رهبر انقلاب و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز به وضوح بر حتمی بودن انتقام سخت تاکید کرده‌اند.
۲- سطح و گستره انتقام چگونه خواهد بود؟
با وجود حتمی بودن انتقام، مساله مهم این است که محور مقاومت در واکنش به ترور رئیس دفتر سیاسی حماس چه خواهد کرد؟ در پاسخ به این پرسش سه احتمال قابل طرح هستند:
احتمال اول می‌تواند حمله همه جانبه و فراگیر ایران و سایر نیرو‌های محور مقاومت به سرزمین‌های اشغالی باشد. بدین معنا که موجی از حملات همه‌جانیه و گسترده از جهات مختلف علیه رژیم اسرائیل صورت بگیرد که با تمامی عملیات‌های ضداسرائیلی گذشته هم از نظر کمیت و هم از نظر کیفیت متفاوت باشد. انجام چنین حمله‌ای می‌تواند به تشدید تنش‌ها و وقوع جنگ بزرگ منجر شود.
احتمال دوم، تکرار حمله‌ای پهپادی و موشکی همانند عملیات وعده صادق در ۲۵ فروردین ۱۴۰۳ (۱۳ آوریل ۲۰۲۴) است. این واکنش نیز یک گزینه جدی می‌تواند باشد، اما با این تفاوت که احتمالا نقاط نظامی بیشتری مورد هدف قرار می‌گیرند و تلفات سنگین‌تری به اسرائیلی‌ها وارد خواهد شد.
احتمال سوم، انتقام هدفمند متقابل، همزمان با شکایت از تل‌آویو در سازمان ملل است. در این حالت گرفتن انتقام در قالب فرد در برابر فرد می‌تواند صورت بگیرد. بدین معنا که یکی از مقامات ارشد نظامی یا سیاسی تل‌آویو در انتقام ترور اسماعیل هنیه توسط نیر‌های مقاومت هدف قرار بگیرد. همزمان با این اقدام، جمهوری اسلامی ایران می‌تواند از رژیم اسرائیل به دلیل نقض حاکمیت ملی خود در سازمان ملل شکایت کند.
آینده منطقه بعد از ترور اسماعیل هنیه
منطقه خاورمیانه قبل از ترور اسماعیل هنیه بستر تنش‌های بزرگ و مستعد گسترش منازعه بود، اما بعد از ترور رئیس دفتر سیاسی حماس پتانسیل تشدید درگیری در منطقه دو چندان شده است. در صورت عدم مدیریت تنش‌ها، این احتمال وجود دارد که خاورمیانه با یک جنگ فراگیر و بزرگ نیز مواجه شود، اما این وضعیت تنها بر روی کاغذ و در قالب طرح سناریو‌های آینده‌نگرانه قابل طرح هستند. چرا که در وضعیت کنونی هیچ یک از بازیگران درگیر در بحران آمادگی و اراده لازم برای ورود به یک جنگ بزرگ را ندارند.
در سطح منطقه‌ای فارغ از یک جناح تندرو در اسرائیل هیچ بازیگری خواهان گسترش جنگ نیست. همه نسبت به این امر واقف هستند که جنگ بزرگ می‌توند چه تبعات سنگینی را برای تمامی بازیگران داشته باشد. علاوه بر تبعات، ورود به جنگ بزرگ نیازمند صرف هزینه و انرژی زیادی است که هیچ یک از طرفین درگیری شاید حاضر به پرداخت آنها نباشند. بازیگران موثری همانند اعراب و ترکیه نیز در منطقه خاورمیانه به هیچ عنوان از وقوع جنگ فراگیر در منطقه حمایت نمی‌کنند.
در سطح بین‌المللی نیز ایالات متحده آمریکا که در آستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ در ماه نوامبر است به هیچ عنوان از یک جنگ بزرگ در خاورمیانه که در یک سوی آن بزرگ‌ترین متحد منطقه‌ایش یعنی رژیم اسرائیل قرار داشته باشد، حمایت نمی‌کند. آمریکایی‌ها در تحرکات خود طی چند سال اخیر نشان داده‌اند که بیشترین سیاست مهار بحران‌ها از طریق دیپلماتیک را پی‌گیری می‌کنند و خواهان تکرار وقایعی پر هزینه همانند جنگ‌های عراق (۲۰۰۳) و افغانستان (۲۰۰۱) نیستند.
افزون بر این وقوع جنگ در خاورمیانه می‌تواند عاملی برای تضعیف استراتژی نگاه به شرق در سیاست خارجی این ابرقدرت باشد. واشنگتن در عصر جدید سیاست مهار چین را در دستور کار قرار داده و در این راستا از سیاست کاهش هزینه‌های نظامی و مالی در خاورمیانه پیروی می‌کند؛ لذا هر گونه جنگ بزرگ در تضاد کامل با راهبرد کلان سیاست خارجی آمریکا قرار دارد.
علاوه بر آمریکا، کشور چین نیز به عنوان یک قدرت فرامنطقه‌ای از گسترش جنگ بزرگ در خاورمیانه استقبال نمی‌کند. پکن برای اجرای طرح یک کمریند یک جاده خود به صلح و کاهش تنش در خاورمیانه نیاز مبرمی دارد. بر خلاف چینی‌ها، شاید تنها بازیگری که به طور نسبی از وقوع جنگ بزرگ در خاورمیانه در کوتاه مدت چندان ناخرسند نباشد، روس‌ها هستند. کشور روسیه به دلیل درگیر بودن در جنگ اوکراین از هر گونه تنش در سایر مناطق جهان و البته خاورمیانه استقبال خواهند کرد.
سایر اخبار
غیر قابل انتشار: ۰ | در انتظار بررسی: ۰ | انتشار یافته:
پرطرفدار