بیوگرافی معاون اول دولت پزشکیان؛ محمدرضا عارف کیست؟

رئیس جمهور با صدور حکمی، دکتر محمدرضا عارف را با توجه به مراتب شایستگی، تجارب ارزنده مدیریتی و اجرایی، به سمت معاون اول منصوب کرد.

محمدرضا عارف فرزند حاج میرزا احمد عارف از چهره‌های سرشناس و مذهبی یزد بود. او متولد ۲۷ آذرماه سال ۱۳۳۰ ، یک سیاستمدار اصلاح‌طلب است که سوابقی همچون معاون اول رئیس‌جمهور در دوره دوم ریاست جمهوری سید محمد خاتمی و نمایندگی مردم را در دهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی، را در کارنامه خود دارد. 

تحصیلات و مسئولیت‌های علمی

محمدرضا عارف در سال ۱۳۴۹ و بعد از اخذ دیپلم ریاضی، با قبولی در رشته مهندسی برق وارد دانشگاه تهران شد. حضور عارف در دانشگاه تهران سبب آشنایی او با جریان‌های مبارز بر ضد رژیم پهلوی شد و همین امر سبب شد تا در سال ۱۳۵۴ توسط کمیته مشترک ضد خراب‌کاری ساواک، دستگیر و برای مدتی راهی زندان شود.

 در همان سال عارف توانست با استفاده از بورس تحصیلی دانشگاه صنعتی اصفهان، راهی آمریکا شود و مدرک کارشناسی ارشد و دکترای خود را از دانشگاه استنفورد اخذ کند. او همچنین بین سال‌های ۱۳۵۴ تا ۱۳۵۹ در انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا و کانادا عضو رسمی بوده و به فعالیت برضد رژیم شاه مشغول بوده است. عارف پس از اخذ مدرک دکترای خود در سال ۱۳۵۹ به ایران بازگشت.

 او از سال ۱۹۸۲ تا ۱۹۹۵ استاد دانشگاه صنعتی اصفهان و از آن زمان تاکنون استاد دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی شریف بوده‌است. در سال‌های دهه ۱۳۶۰ در سمت‌های معاونت‌های دانشجویی، آموزشی و هماهنگی و قائم مقامی وزارت فرهنگ و آموزش عالیمشغول به کار بود. در ۱۳۷۳ به ریاست دانشگاه تهران منصوب شد.

مسئولیت‌ها

محمد رضا عارف پس از بازگشت به ایران از سال ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۰ به عنوان معاون شرکت مخابرات مشغول به فعالیت شد و از ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۲ سرپرست شرکت مخابرات بود. او از سال ۶۲ تا ۶۳ قائم مقام وزارت فرهنگ و آموزش عالی و معاون آموزشی آن را برعهده گرفت. وی همچنین از ۱۳۶۰ تا ۱۳۷۳ استاد دانشکده برق و کامپیوتر دانشگاه صنعتی اصفهان بود تا اینکه در سال ۷۳ و برای مدت ۳ سال به ریاست دانشگاه تهران منصوب شد.

 از سال ۱۳۷۶ تا ۱۳۷۹ و در دولت اول خاتمی، سمت وزارت پست و تلگراف و تلفن را عهده‌دار بود و همچنین بین سال‌های ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۰ پس از ادغام سازمان برنامه و بودجه و سازمان امور اداری و استخدامی، اولین رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور بود. عارف همچنین رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات و رئیس فراکسیون امید در دهمین دوره مجلس شورای اسلامی است. عارف در دوره دوم ریاست جمهوری سید محمد خاتمی (۱۳۸۰ تا ۱۳۸۴)، معاون اول رئیس جمهور بود.

او نیز از سوی رهبر معظم انقلاب به عضویت شورای عالی انقلاب فرهنگی انتخاب شده است. او همچنین از ۲۵ اسفند ۱۳۸۱ عضو حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام بوده است.

حضور در انتخابات

محمد رضا عارف، نخستین حضور خود به عنوان کاندید را در انتخابات دوره هشتم مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۸۶ تجربه کرد که البته از ادامه رقابت‌ها انصراف داد. در ادامه عارف بار دیگر و این بار به عنوان نامزد ریاست جمهوری سال ۱۳۹۲ مطرح کرد. وی جزء ۸ نفری بود که برای یازدهمین دوره ریاست جمهوری، از سوی شورای نگهبان تأیید صلاحیت شد، اما پس از یک ماه مبارزه انتخاباتی و چهار روز پیش از رأی‌گیری، انصراف داد.

عارف مدتی بعد از انتخابات ریاست جمهوری، در دهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی، سرلیست فهرست سی نفره ائتلاف فراگیر اصلاح طلبان: گام دوم در تهران شد و توانست به عنوان نماینده اول تهران، وارد مجلس دهم شود.

رد پیشنهاد وزارت دولت یازدهم

پس از پیروزی حسن روحانی در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، وی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات را به محمدرضا عارف پیشنهاد کرد، اما عارف هیچ‌یک را نپذیرفت.

حسن رسولی، سخنگوی انتخاباتی عارف، در این خصوص، چنین اظهارنظر کرد: ... در عرف اداری نیز پسندیده نیست وقتی کسی نفر دوم یک دولت است، مسئولیت یک وزارتخانه را برعهده گیرد. مانند این است که یک دولت اصولگرا روی کار بیاید و به آقای احمدی‌نژاد که ۸ سال رئیس جمهور بوده، پیشنهاد وزارت راه و شهرسازی را بدهد. اگرچه اشکالی ندارد، ولی عرف آن را نمی‌پذیرد.

خانواده

محمد رضا عارف در زمانی که پیش از انقلاب به عنوان دبیر انجمن اسلامی دانشجویان ایران در آمریکا فعال بود، از طریق انجمن‌های اسلامی دانشجویان در ایران به همسر خود حمیده مروج آشنا می‌شود.

حمیده مروج در آن زمان دانشجوی رشته پزشکی و عضو انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه شیراز بود. حاصل ازدواج محمدرضا عارف و حمیده مروج سه فرزند پسر است.

پسر اول فارغ التحصیل برق از کشور سوئیس، پسر دوم فوق لیساس برق دانشگاه شریف و پسر سوم فارغ التحصیل پزشکی است، عارف سه نوه دارد. در سال ۹۶ «حمیدرضا» پسر عارف در گفتگویی با اشاره جایگاه پدر و مادرش، ژن برتر را عاملی برای موفقیت‌هایش دانست.

 او در این گفتگو گفته است: «بالاخره کسی که به توانایی و نقطه‌ای رسیده است، استعداد‌هایی دارد. این استعداد‌ها به وراثت و ژن ربط دارد. پدر و مادر من هر دو جز شاگرد اول‌های کنکور بودند و این ژن به ما سه برادر منتقل شده است. بالاخره خون می‌رسد و اینطور نیست که کسی همینجوری ادعا کند، اصل و نسب دارم. من افتخار می‌کنم، بالاخره این توانایی‌ها از دو تا خون خوب به من رسیده است»