ابعاد و پشت پرده تعطیلی کشور؛ آیا ماجرا گرما است یا کمبود برق؟

زی‌سان: روز یک‌شنبه هفته گذشته برابر با ۲۱ ژوئیه (۳۱ تیر) گرم‌ترین روز ثبت‌شده در تاریخ زمین ثبت شد. سرویس تغییرات اقلیمی کوپرنیک اتحادیه اروپا با انتشار این خبر مدعی شد که دمای هوای کره زمین در این روز به ۱۷.۰۹درجه سانتی‌گراد رسید تا نگرانی‌ها از گرمای هوا در تابستان امسال به اوج برسد. همزمان با سراسر جهان، در ایران نیز نسبت به گرما وضعیت قرمز اعلام شده است.

به گزارش «زی‌سان»، طی بیش از یک هفته گذشته موضوع افزایش بی‌سابقه گرما در کشور به نقل محافل عمومی و خصوصی تبدیل شد و در چمند روز اخیر این بحث به اوج خود رسید. بنابر اعلام‌های رسمی گرمای هوا تا ۲۰ مرداد یعنی حداقل دو هفته آینده ادامه خواهد داشت. 

این روند دو نگرانی جدی را در کشور مطرح کرده است. نگرانی نخست، مدیریت منابع برق در کشور در تابستان گرم امسال است و دیگری، بحث سلامت شهروندان در برابر آسیب‌های ناشی از گرمای بی‌سابقه. همین دو مورد موجب شده که در روز‌های اخیر موضوع تعطیلی ادارات در کشور به طور جدی مورد توجه رسانه‌ها و افکار عمومی قرار بگیرد. 

در چند روز اخیر بسیاری از مردم و فعالان رسانه‌ای کاهش ساعات اداری و تعطیلی رسمی را درخواست کرده‌اند. برخی‌ها دامنه درخواست برای تعطیلی را به ادارات خصوصی نیز بسط داده‌اند. نگرانی‌ها به اندازه‌ای افزایش پیدا کرده که حتی کار به درخواست از مسعود پزشکیان نیز کشیده شده تا با دخالت او روز‌های شنبه و یک‌شنبه تعطیل شوند.

در نتیجه افزایش نگرانی بالاخره بنابر اعلام پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، کلیه مراکز و ادارات دولتی و بانک‌ها در سراسر کشور (به جز مراکز خدمات امدادی و اورژانسی) روز یکشنبه ۷ مرداد ۱۴۰۳ تعطیل شدند. 

موج بی‌سابقه گرما در ایران و جهان

موج گرما، تابستان امسال را جهنم کرده است. گرمایی طاقت‌فرسا که تمام اروپا، آمریکا و کانادا را درنوردیده و ایران را هم گرفتار کرده است. در ایران بنا بر اعلام سازمان هواشناسی، طی پنج‌روز آینده در بیشتر مناطق کشور ازجمله نوار شمالی، استان خراسان شمالی، چهارمحال و بختیاری، سیستان و بلوچستان، لرستان و البرز روند تدریجی افزایش دما تا ۵۰درجه پیش‌بینی می‌شود. 

در جدیدترین تغییرات آب و هوایی در جهان نیز این‌بار بخش‌هایی از جنوب ایتالیا، سیسیل و سایر مناطق مدیترانه، از جمله یونان و جنوب شرقی اسپانیا، یکی از بدترین خشکسالی‌های خود در دهه‌های اخیر را تجربه می‌کنند؛ خشکسالی‌ای که کارشناسان آن را ویرانگر توصیف می‌کنند.

از بد ماجرا گرمای شدید هوا در سال جاری به طور جدی به تهدیدی برای اقلیم کشورمان تبدیل شده است. بنابر گزارش «ایسنا»، طی ۲۰ سال گذشته، بالاترین دمای جهان تنها در پنج شهر در چهار کشور در سراسر خاورمیانه ثبت شده است که این کشور‌ها براساس رتبه‌بندی فوق شامل ایران (هفت بار)، عراق (شش بار)، کویت (پنج بار) و عربستان سعودی (دو بار) می‌شوند.

همچنین، بنا بر پیش‌بینی سازمان هواشناسی، استان تهران طی امروز و دو روز آینده با گرم‌ترین روز‌های خود روبه‌رو خواهد شد. اوج گرما نیز طی روز‌های شنبه و یکشنبه با درجه دمای ۴۱درجه خواهد بود. دمایی که به گفته کارشناسان با رکورد‌شکنی به بحرانی‌ترین حالت می‌رسد و می‌تواند جان بگیرد.

مراسم تحلیف رئیس‌جمهور و تعطیلی تهران

در میانه موج گرمای فراگیر شده در کشور، روز سه‌شنبه (۹ مرداد) مراسم تحلیف رئیس‌جمهور منتخب برگزاری می‌شود. با توجه به تجربیات گذشته شایعاتی مبنی بر احتمال تعطیل شدن پایتخت (تهران) در این روز مطرح شده بود که با پاسخ وزرات کشور در این زمینه نیز همراه شد.

سید مجید میراحمدی معاون امنیتی و انتظامی وزیر کشور در گفتگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری درباره این موضوع گفت: در جلسه شورای امنیت این موضوع مورد بحث و گفتگو قرار گرفت که در نتیجه قرار شد روز سه ۹ مرداد تهران تعطیل نباشد.

آخرین وضعیت تعطیلی و کاهش ساعات کاری ادارات در شهرستان‌ها (مورد عجیب خوزستان)

در نتیجه فراگیر شدن موج گرما در کشور برخی از استان‌های کشور همانند سمنان، کرمان، سیستان و بلوچستان، تهران، خراسان رضوی، قم، البرز، فارس، همدان، آذربایجان غربی، خراسان شمالی و استان مرکزی تصمیماتی را مبنی کاهش ساعات کاری ادارات در امروز شننبه اتخاذ کردند. 

بر خلاف استان‌های مختلف کشور یکی از موارد عجیب عدم تعطیلی استان خوزستان است که البته با انتقاداتی نیز همراه شده است. با توجه به این‌که اختیار تعطیلی ادارات در استان‌های مختلف به استانداران واگذار شده است، عدم تصمیم‌گیری مدیران ارشد استان خوزستان درباره موج گرما و تعطیلی با واکنش‌های منفی همراه شده است.

در روز‌های گذشته برخی با کنایه عنوان کرده بودند که ظاهرا استان خوزستان خنک‌تر از مابقی استان‌های کشور است. چرا که با وجود گرمای شدید در این استان نسبت به سایر استان‌های کشور نه خبری از تعطیلی استان و نه کاهش ساعات ادارای بوده است. با این جود تصمیم اخیر مبنی بر تعطیلی سراسری فردا یک‌شنبه ادارات دولتی را در این استان نیز تعطیل کرد.

آماده‌باش مراکز پزشکی و درمانی

کارکنان مراکز درمانی برخلاف سایر ادارات دولتی نه تنها تعطیل نشدند بلکه در آماده‌باش نیز قرار گرفتند. سعید کریمی معاون درمان وزارت بهداشت، در پیامی به رؤسای دانشگاه و دانشکده‌های علوم پزشکی، از آماده باش کامل مراکز درمانی برای پذیرش بیماران احتمالی خبر داد. وی افزود: هیچ یک از مراکز درمانی مجاز به تعطیلی درمانگاه، اتاق عمل و بخش‌های بستری نیستند.

هشدار نسبت به آثار منفی اشعه ماورای بنفش

موج گرمای فراگیر شده در کشور، این روز‌ها موضوع اثرات منفی تابش اشعه فرابنفش را به بحثی عمومی تبدیل کرده است. بنابر اعلام برخی متخصصان، این روز‌ها شاخص تابش اشعه UV در ساعات ظهر در وضعیت بحرانی و قرمز است؛ اشعه خطرناکی که عامل اصلی سرطان پوست، آب مروارید و پیرپوستی است. بسیاری از مردم نام این اشعه را شنیده‌اند، اما هیچ کس آسیب‌های جبران ناپذیر این نور نامرئی را جدی نمی‌گیرد.

۸۰ درصد علت ابتلای افراد به سرطان پوست تابش اشعه UV است و در مورد آب مروارید که یک بیماری خطرناک چشمی است، سهم این اشعه در بروز این بیماری بین ۸۰ تا ۹۰ درصد است. علاوه بر آن اشعه UV عامل اصلی پیر پوستی است. برای مراقب از سلامتی افراد توضیه شده که تابش اشعه فرابنفش در ساعات ۱۱ صبح تا ۱۷ بعد از ظهر به اوج خود می‌رسد و بنابراین بهتر است مردم در این ساعات از قرار گرفتن زیر نور خورشید پرهیز کنند.

طرح ردپای ناترازی برق در پس پشت ماجرای گرمای طاقت‌فرسای امسال

همزمان با تعطیل شدن کشور در فردا یک‌شنبه و صدور هشدار‌های جدی نسبت به اثرات منفی گرما، برخی‌ها تعطیلی ره دلیل گرما را یک بهانه برای رفع ناترازی برق در کشور اعلام کرده‌اند. از دید آنها به هیچ عنوان علت تعطیل کردن ادارات رسمی و کاهش ساعات کاری، مساله گرما نیست، بلکه ناترازی‌ها برق در سال جاری است که مسئولان را به سمت این تصمیم کشانده است. 

روز چهارشنبه (۳ تیر) مصرف برق در کشور به عدد بی سابقه ۷۹ هزار و ۱۹۸ مگاوات رسید که به معنای شکسته شدن رکورد مصرف برق در کشور بود. این مقدار مصرف ۶ هزار مگاوات نسبت به سال گذشته افزایش مصرف را نشان می‌دهد. به روایت دیگر، مصرف برق رشد بیش از ۸.۸ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته را نشان می‌دهد. 

در نتیجه این وضیعت آخر هفته گذشته، رجبی مشهدی مدیرعامل توانیر نیز اعلام کرد، اگر پاسخگوی نیاز برقی کشور نباشیم، برای تهران درخواست تعطیلی شنبه را مطرح می‌کنیم. او حتی تصریح کرد، اگر لازم باشد ادارات خصوصی نیز تعطیل خواهند شد. 

با این وجود، بسیاری از کاربران فضای مجازی نیز در ماجرای تعطیلی کشور، گرمای هوا را بهانه ارزیابی کردند و گرمازدگی را توجیهی برای موضوع نبود کمبود شدید برق در کشور ارزیابی کردند. آنها تصریح کردند: هر سال وضعیت ناترازی بدتر می‌شود و با توجه به عدم سرمایه‌گذاری در بخش زیرساخت‌ها این مشکل هر سال افزایش پیدا خواهد کرد.