نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری ۸ تیر ۱۴۰۳؛ چه کسی جانشین سید ابراهیم رئیسی می‌شود؟

زی‌سان: اگر شگفتی بزرگ اجماع نامزد‌های اصول‌گرا در فاصله دو روز مانده تا رای‌گیری اتفاق نیافتد، انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم با حضور و رقابت هر ۶ نامزد تایید صلاحیت شده برگزار خواهد شد.  

به گزارش «زی‌سان»، آخرین نظرسنجی‌های رسمی، از عدم توانایی یک نامزد برای کسب ۵۰ به علاوه یک آرا حداقل تا مقطع کنونی -دو روز مانده تا رای‌گیری- حکایت دارد. تمامی شواهد و قراین نیز تا لحظه تنظیم گزارش حاضر از این واقعیت حکایت دارد که امکان دو نامزد شدن انتخابات (پزشکیان – جلیلی یا قالیباف) یا سه نامزدِ شدن انتخابات (پزشکیان- جلیلی یا قالیباف – پورمحمدی) بسیار اندک است.  

آن‌چنان که افراد دارای نفوذ و جایگاه در جبهه اصول‌گرایان روایت می‌کنند، هیچ انصراف در نشست جبهه انقلاب یا همان اصول‌گرایان رخ نداده و ظاهرا انتخابات هشتم تیر با همان ۶ نامزد اصلی تایید صلاحیت شده برگزار می‌شود. حال با فرض این‌که شگفتانه بزرگ یا همان اجماع اصول‌گرایان پیرامون یک نامزد صورت نگیرد، پرسش بزرگ برای افکار عمومی این است که نتیجه انتخابات چه خواهد شد؟ در ادامه گزارش حاضر به بررسی سناریو‌های مختلف در این زمینه پرداخته می‌شود.

سناریوی نخست: پیروزی یک کاندیدا در دور اول (۸ تیر)

تمامی نظرسنجی‌ها به ما می‌گویند هیچ یک از نامزد‌ها توانایی کسب ۵۰ به علاوه یک آرا را ندارند. در بهترین حالت رای ۳۴ درصدی برای مسعود پزشکیان ترسیم شده است. سایر کاندیدا‌ها نیز زیر ۳۰ درصد بوده‌اند. با فرض باقی ماندن قالیباف و جلیلی نیز بسیار بعید به نظر می‌رسد که یکی از این دو نامزد بتواند ۵۰ درصد آرا را کسب کند. به نظر می‌رسد، تنها در شرایطی انتخابات در دور اول به پایان می‌رسد که در یک روز باقی‌مانده (فردا پنج‌شنبه) اصلاح‌طلبان بتوانند یک موج بزرگ در میان جمعیت خاکستری و خاموش ایجاد کنند. این فرضیه بر روی کاغذ محتمل است، اما در عرصه میدانی این اتفاق بسیار بعید خواهد بود.  

سناریوی دوم: رفتن جلیلی و پزشکیان به دور دوم

احتمال دوم این است که سعید جلیلی و پزشکیان به ترتیب بیشترین آرا را در میان ۶ نامزد دیگر کسب کنند. در این بین هیچ تفاوتی ندارد که کدام یک رای بیشتری داشته است؛ چرا که هیچ یک از آنها نتوانسته ۵۰ درصد آرا را کسب کند و در نهایت انتخابات به دور دوم کشیده خواهد شد. در این حالت انتخابات با رقابت دو نامزد یعنی پزشکیان و جلیلی در ۱۵ تیر برگزاری می‌شود و در نهایت یکی از آنها رئیس جدید پاستور خواهند بود.  

سناریوی سوم: رفتن قالیباف و پزشکیان به دور دوم

دیگر سناریوی قابل طرح این است که قالیباف در میان نامزد‌های جریان انقلاب بیشتر از جلیلی رای کسب کند و همراه پزشکیان به دور دوم انتخابات برود. در این حالت نیز اهمیتی ندارد که قالیباف رای بیشتری دارد یا پزشکیان. در دور دوم انتخابات این دو نامزد با هم رقابت می‌کنند و هر شخصی رای بیشتری کسب کند پیروز خواهد شد.  

سناریو چهارم: رفتن جلیلی و قالیباف به دور دوم

قالیباف و جلیلی آرای اول و دوم را کسب می‌کنند و نماینده جبهه اصلاحات با سوم شدن از صحنه دور می‌ماند. این حالت دیگر سناریویی است که برای انتخابات ۸ تیر می‌توان ترسیم کرد. فرض سناریوی حاضر این است که میزان مشارکت زیر ۵۰ درصد خواهد بود و پزشکیان کمتر از ۲۰ درصد آرا را جذب می‌کند. در این شرایط رقابت اصلی میان نامزد‌های اصلی اصول‌گرا یعنی قالیباف و جلیلی خواهد بود. این سناریو با توجه به نتایج نظرسنجی‌ها و موجی استقبال‌های مردمی از میتینگ‌های انتخاباتی پزشکیان تا حدودی بعید به نظر می‌رسد.  

سناریوی پنجم: شگفتانه پورمحمدی، زاکانی یا قاضی‌زاده هاشمی

بر روی کاغذ این احتمال وجود دارد که در روز رای‌گیری یکی از میان مصطفی پورمحمدی، علیرضا زاکانی و یا سید امیرحسین قاضی‌زاده بتوانند با خلق شگفتی رای اول یا دوم را کسب کنند. این احتمال بسیار خوش‌بینانه و در تضاد با تمامی واقعیات موجود در جامعه است. بسیار بعید به نظر می‌رسد که یکی از این سه نامزد بتوانند رای بالای ۵ درصد نیز کسب کنند.  

در دور دوم انتخابات شانس چه کسی برای پیروزی بیشتر است؟  

آن‌چنان که در پنج سناریوی بالا مطرح شد، محتمل‌ترین حالت این است که انتخابات به دور دوم کشیده شود. در ادامه سناریوی محتمل نیز رقابت پزشکیان با یکی از نامزد‌های اصلی جبهه اصلول‌گرایان یعنی قالیباف یا جلیلی خواهد بود.  

در صورتی که جلیلی همراه با پزشکیان به دور دوم بیاید، احتمال دو قطبی شدن انتخابات در جدی‌ترین حالت ممکن وجود دارد. این وضعیت بیشتر می‌تواند به نفع مسعود پزشکیان و اصلاح‌طلبان باشد. چرا که در فضای دو قطبی شده‌ای که فردی همچون جلیلی نمایندگی جبهه مقابل آنها را بر عهده داشته باشد، امکان موج سازی در جامعه برای آنها آسان‌تر است.  

در صورتی که قالیباف رقیب پزشکیان در دور دوم در نظر گرفته شود، احتمالا در دور دوم رقابت میان طرفین به شدت نزدیک خواهد بود. اما باید توجه داشت بر خلاف دور نخست در مناظره پزشکیان از زمان برابر با قالیباف یا جلیلی در جریان مناظره برخوردار است. این رویه دقیقا بر خلاف جریان مناظره‌های دور اول است که اصطلاحا چهار نامزد در برابر یک نامزد موضع می‌گرفتند.  

در مجموع می‌توان در دور دوم انتخابات شانس مسعود پزشکیان برای پیروزی بر نماینده جریان اصول‌گرا را بیشتر ارزیابی کرد.