جولان «قاتل سریالی کودکان» در شهر!

زی‌سان: «دختر پنج ساله تبریزی بر اثر حمله سگ‌های ولگرد از ناحیه صورت آسیب دید.» این عنوان خبری بود که شامگاه دیروز جمعه از سوی رسانه‌ها منتشر شد تا بار دیگر نگاه‌ها به سوی مساله تاخت و تاز سگ‌های ولگرد در محیط‌های شهری معطوف شود.

به گزارش «زی‌سان»، دختر ۵ ساله تبریزی در اثر حمله سگ‌های ولگرد از ناحیه صورت آسیب دیده و شاید خطری جدی در آینده نزدیک او را تهدید کند. چرا که در همین خرداد ماه ۴ کودک معصوم در اثر حمله سگ‌های ولگرد جان باخته‌اند. این چهار کودک در شهر‌های نکا، دزفول، همدان و باسمنج قربانی حملات سگ‌های ولگرد شدند تا بیش از هر زمان دیگری توجهات به سوی ضرورت رسیدگی به این مساله مود توجه واقع شود. 

هر چند آمار دقیق از کودک‌کشی سگ‌ها در ایران در دسترس نیست، اما فقط در خردادماه سال جاری ۴ کودک در اثر حمله سگ‌های ولگرد جان باخته‌اند. مطالعات جهانی نیز نشان می‌دهد که ۵۰ درصد کشته‌شدگان بیماری هاری در جهان کودکان هستند. 

شایان ذکر است آمار سگ گزیدگی در ایران سیرصعودی دارد و از ۳۷۰ هزار مورد حیوان گزیدگی در سال ۱۴۰۲، ۷۵ درصد آن مربوط به سگ‌گزیدگی است. یعنی به طور متوسط هر روز در کشور بیش از ۷۰۰ نفر مورد حمله سگ‌ها قرار می‌گیرند.

مرگ دردناک ۴ کودک در خرداد ماه؛ از ضحی تا ابوالفضل

پنجم خرداد ماه بود که دختر ۹ ساله‌ای به نام ضحی برای برداشتن وسیله‌ای از داخل ماشین پدرش در شهرستان نکا در استان مازندران، از خانه بیرون رفت. او هنوز در ماشین را باز نکرده بود که ناگهان سگ ولگردی به سمتش هجوم برد و او را گاز گرفت. 

پدر و مادر ضحی، با شنیدن صدای جیغ و گریه‌های او وحشتزده خود را به داخل کوچه رساندند و با دیدند دخترشان که از ناحیه پا، کمر و صورت به‌شدت آسیب دیده بود، وی را به بیمارستان منتقل کردند. هرچند واکسن هاری به دختر بچه تزریق شد، اما ضحی به دلیل جراحاتی که دیده بود دو مرتبه تحت عمل جراحی قرار گرفت.

او در این مدت در بیمارستان بستری بود و خانواده‌اش برای نجات وی دعا می‌کردند، اما بدن دختربچه دچار عفونت شده بود و این مساله جان او را تهدید می‌کرد. در این شرایط تلاش پزشکان برای از بین بردن عفونت ادامه داشت، اما به رغم تلاش آنها، متاسفانه سه‌شنبه هفته گذشته ۲۲ خرداد این دختربچه نکایی جان باخت. 

مرگ دردناک ضحی در حالی رقم خورده است که یک روز پیش از آن، امیرحسین کودک ۵ ساله دزفولی ۳۱ روز پس از حمله سگ ولگرد به وی، جانش را به دلیل ابتلا به هاری از دست داد.

همچنین کودک دیگری به نام ابوالفضل که در روستای ده‌دلیان واقع در همدان زندگی می‌کرد، نیز هفته گذشته بر اثر حمله سگ، جانش را از دست داد تا تعداد قربانیان حمله سگ‌های ولگرد به کودکان در روز‌های اخیر به ۳ نفر برسد.

پیش از این نیز پسری هفت ساله به نام امیرعلی در «باسمنج» بر اثر حمله سگ‌های ولگرد جان باخته بود و یک کودک دیگر در «کندرود» هم که مورد حمله سگ‌ها واقع شده بود با ورود به موقع همسایه‌ها نجات یافته بود.

سگ ولگردی که ۱۶ نفر را راهی بیمارستان کرد

همزمان با رخداد‌های اخیر، دیروز جمعه نیز مدیر روابط عمومی سازمان اورژانس یزد از روانه شدن ۱۶ نفر به بیمارستان توسط یک قلاده سگ ولگرد در شهر‌های اشکذر و زارچ یزد خبر داد. این سگ در مجموع ۱۶ نفر را در شهرستان‌های مذکور گاز گرفته که چهار مصدوم توسط کد‌های امدادی اورژانس به مرکز درمانی منتقل و بقیه خودشان به مراکز درمانی مراجعه کردند. 

هر چند در نهایت این سگ توسط عوامل شهرداری حوالی ساعت ۱۸ دیروز کشته شد، اما مساله سگ‌های ولگرد همچنان به قوت خود باقی است. 

ضرورت تدبیراندیشی در حوزه مقابله با سگ‌های ولگرد

ایران از نظر تعداد مرگ‌ومیر هاری ناشی از سگ‌گزیدگی در رتبه سوم جهان قرار دارد. این وضعیت در شرایطی است که طرح «صیانت از حقوق عامه در مقابل حیوانات مضر و خطرناک» در سال ۱۴۰۱ در مجلس تصویب شده است و از سوی دیگر مطابق دستورالعمل ابلاغی سال ۱۳۸۷ وزارت کشور، شهرداری‌های سراسر کشور موظف به جمع‌آوری سگ‌های ولگرد و بدون صاحب هستند.

با اینکه از تعداد سگ‌های ولگرد در کشور آماری وجود ندارد، اما کارشناس محیط زیست مصطفی نادری می‌گوید بیش از ۲ میلیون قلاده سگ‌های ولگرد در شهر‌ها و حومه آن وجود دارد؛ یعنی به ازای هر ۴۰ نفر یک سگ ولگرد در کشور وجود دارد!

متاسفانه کودک‌کشی توسط سگ‌ها در کشور ما در این چند سال اخیر شدت گرفته است، به طور مثال در تیرماه ۱۴۰۱، با فاصله چهار روز در شهر صنعتی دامشهر قم ۲ کودک چهار ساله و شش ساله توسط حمله سگ‌های ولگرد دریده شدند یا سگ ولگرد دندانش را در خرخره کودک چهار ساله در خراسان جنوبی فرو برد و او را کشت.

این در حالی است که جمعیت سگ‌های ولگرد به خاطر غذا رسانی افراد حامی حیوانات در حال افزایش است، همچنین کم‌کاری ارگان‌های مسئول در جمع‌آوری سگ‌های ولگرد موجب شده که این سگ‌ها تهدید بالقوه حیات وحش کشور محسوب شوند و جان شهروندان را در مناطق روستایی و حاشیه شهر‌ها تهدید کنند.

رئیس گروه بیماری‌های قابل انتقال از حیوان به انسان وزارت بهداشت محمدرضا شیرزادی با اشاره به افزایش آمار حیوان گزیدگی در کشور می‌گوید «تعداد حیوان گزیدگی در سال ۱۴۰۲ به حدود ۳۷۰ هزار نفر رسیده است»، یعنی ۵۰ هزار حیوان گزیدگی بیش‌تر از سال ۱۴۰۱. البته طبق آمار منتشر شده وزارت بهداشت از ۳۷۰ هزار مورد گزش در سال گذشته ۷۵ درصد آن برای سگ‌گزیدگی است. 

در همین حال، به گفته محمد درویش مقام سابق در سازمان محیط زیست ضرر سگ‌های ولگرد تنها مختص به جامعه انسانی نیست، به گونه‌ای که حیات وحش را نیز تحت شعاع قرار داده است، به طوری که «خوی درندگی سگ‌های ولگرد و حمله دسته جمعی آنها از مهم‌ترین عوامل اصلی کاهش یوزپلنگ و دارکوب (حیوانی که باعث حفاظت جنگل می‌شود) است».

البته پژوهشگر محیط زیست مجتبی طباطبایی می‌گوید «مردم نقشی در افزایش جمعیت سگ‌ها ندارند» و هیچ منبع علمی تاثیر غذا رسانی در افزایش جمعیت سگ‌ها را تأیید نمی‌کند. در عین حال استاد دانشگاه حسین آخانی با اشاره به اینکه «سگ‌های ولگرد انسان و حیات وحش را تهدید می‌کند، پس نباید به آنها غذا داد»، می‌گوید که در پارک پردیسان به علت سفره‌های غذایی که برای سگ‌ها گذاشته‌اند، جمعیتشان افزایش یافته است، منجر به کاهش جمعیت خرگوش‌ها و تغییر ساختار و پوشش گیاهی پارک پردیسان شده است.

کارشناسان معتقدند با کنترل جمعیت سگ‌های بدون صاحب و جرم‌انگاری غذارسانی به حیوانات ولگرد و عقیم‌سازی آنها می‌توان تا حدود زیادی مانع از تکثیر زیاد جمعیت سگ‌های ولگرد شد، همچنین در این زمینه برای حضور جدی‌تر شهرداری‌ها و سازمان محیط زیست جهت مقابله با سگ‌های ولگرد باید به یک مطالبه ملی تبدیل شود.