پشت‌پرده مانور‌های چین در اطراف تایوان چیست؟

زی‌سان: در آسمان و دریا‌های اطراف تایوان مانور‌های نظامی چین انجام شدند و تازه‌ترین مانور‌ها نشان دادند که چطور ارتش آزادی‌بخش خلق با کشتی و هواپیما از همه سو جزیره را محاصره می‌کنند.

به گزارش زی‌سان به نقل از بی بی سی؛ این تمرینی است برای این‌که پکن چطور جزیره را، چنان‌که به دفعات وعده داده است، تصرف خواهد کرد.

چین در تنگه تایوان معنای تازه‌ای به وضع عادی داده است و با استواری تمام فشار نظامی را به این جزیره خودمختار افزایش می‌دهد.

این مانور‌ها چه فرقی دارند و چه چیزی به ما می‌گویند؟

دشوار است که بگوییم دقیقاً چه اتفاقی در حال رخ دادن است ولی از آنچه که پکن علنی کرده است می‌توان فهمید که مناطقی که این مانور پوشش دادند چه بسا بزرگترین مناطقی است که تا کنون دیده‌ایم و این شامل بخش بزرگی از تنگه تایوان، کانال باشی (که تایوان را از فیلیپین جدا می‌کند) و بخش‌های بزرگی از اقیانوس آرام در کنار ساحل شرقی تایوان است.

به گفته چی‌اه چونگ، صاحب‌نظر مسایل نظامی تایوان، تمرکز مانور‌های برگزار شده، محاصره کردن جزیره و شبیه‌سازی یک حمله تمام‌عیار بود بدون اینکه سربازی در واقع در جزیره فرود بیایید.

او فکر می‌کند که گنجاندن همه جزیر‌ه‌های دور از ساحل تایوان برنامه چین را برای از میان برداشتن تأسیساتی که می‌توانند علیه ارتش آزادی‌بخش خلق پدافند کنند نشان می‌دهد.

او همچنین فکر می‌کند که این مانور دو روزه آخرین موردی نیست که تایوان امسال تجربه خواهد کرد؛ از همین روست که نام «شمشیر مشترک ۲۰۲۴-الف» را بر خود دارد.

ویدیو‌های منتشر شده نشان می‌دهند که ارتش آزادی‌بخش خلق آماده حمله‌ای فرضی به شهر‌ها و بندر‌های اصلی تایوان می‌شود.

فرماندهی شرقی ارتش آزادی‌بخش خلق ویدیویی را منتشر کرده است که در آن ناوگانی از کشتی‌ها با ذکر عبارات «به پیش»، «محاصره» و «آماده آتش!» به تایوان نزدیک می‌شوند. در نتیجه کل تایوان به رنگ نارنجی در آمده است – که احتمالاً نشانه‌ایست برای تسلط کامل.

چین همچنین ویدیویی از یک سرهنگ ارتش آزادی‌بخش خلق را نشان داد که در آن هدف این مانور‌ها را به زبان سیاسی توضیح می‌دهد.

او می‌گوید: «همان‌طور که می‌بینیم ما دو منطقه مانور در فضای دریایی و هوایی نزدیک بندر شرقی جزیره تدارک دیده‌ایم که هدف‌شان عمدتاً مسدود کردن راه جدایی‌طلبان 'استقلال تایوان' و درهم‌شکستن محدوده آسایش آنهاست.»

ساحل شرقی جزیره میزبان زیرساخت‌های مهم نظامی است و به خاطر نزدیکی‌اش به جزایر جنوبی ژاپن، مسیر تأمین مجدد تدارکات برای متحدان تایوان از جمله آمریکاست.

اما واقعیت ملال‌آورتر از این حرف‌هاست.

از یک جهت، چین ویدیوی گروهی از کشتی‌های گارد ساحلی را منتشر کرده است که در فاصله سه مایل دریایی از جزیره تحت تسلط تایوان موسوم به وو-کیو به آن‌جا نزدیک می‌شوند.

این بریده‌ای کوچک و پرصخره از ساحل فوجیان است؛ تنها ساکنان آن مجموعه‌های پرندگان دریایی و پادگان کوچکی از سربازان تایوانی هستند.

وزارت دفاع تایوان تنها در یک روز در هفته گذشته ۴۹ هواپیما، ۱۹ کشتی نظامی و هفت قایق گارد ساحلی را در نزدیکی آب‌های سرزمینی تایوان ثبت کرده بود.

این کشتی‌ها عمدتاً ناوچه‌ها و گشت‌ناو‌هایی بودند که کوچک‌ترند و ظرفیت حمل سلاح‌های سبک‌تری را دارند.

هیچ نشانه‌ای از کشتی‌های سنگین چینی مثل کشتی‌های تهاجمی دریایی و خاکی یا ناو‌های هواپیمابر در این مانور دیده نشده است.

یک ناوگان حمله واقعی مستلزم کشتی‌های بسیار بزرگ‌تر و در تعداد بسیار بیشتری است.

آخرین باری که یک حمله بزرگ دریایی و خاکی در نزدیکی تایوان رخ داد، در جریان حمله سال ۱۹۴۴ آمریکا به اکیناوا بود.

در این حمله ناوگان آمریکایی حدود ۳۰۰ رزم‌ناو داشت از جمله ۱۱ کشتی هواپیمابر (هواپیمابر‌های بزرگ) و صد‌ها سرباز و کشتی تدارکاتی.

رئیس‌جمهور تازه تایوان به هیچ وجه محبوب پکن نیست

مانور‌های اخیر با انتقادی شدید علیه مردی همراه بود که پکن می‌گوید مسبب تمام این اوضاع است: ویلیام لای، رئیس‌جمهور تازه تایوان.

گلوبال تایمز پیش‌تر از این او را «متکبر» و «بی‌احتیاط» تصویر کرده بود و تلویزیون مرکزی چین در مطلبی نوشت که او «بی‌شک در تاریخ بر ستون شرمساری به میخ کشیده خواهد شد» و به او به دلیل «طرح نظریه دو-ملتی» حمله کرد.

جرمی که ادعا می‌شود رئیس جمهور لای مرتکب شده است سخنرانی تحلیف او است که در آن از کلمه چین برای توصیف چین استفاده کرده بود. پکن می‌گوید آقای لای با این کار تفکر واقعی خودش را نشان داده است که تایوان، چین نیست و اینها دو کشور مختلف‌اند. در نگاه آنها، این اقراریست به ایدئولوژی «جدایی‌خواهانه» او.

به چشم بیرونی‌ها تمام این حرف‌ها بی‌معنی به نظر می‌رسند.

اما پکن و تایپه دهه‌هاست که تعریف‌شان از چین و این‌که آیا تایوان بخشی از چین است ابهام دارد. حتی تسای، رئیس‌جمهور سابق تایوان نیز در اشاره به چین از تعابیر ملایم «آن سوی تنگه» یا «مقامات پکن» استفاده می‌کرد.

عده‌ای از محققان تایوان می‌گویند که چنین ادبیاتی مهم است و آقای لای از خط قرمز خطرناکی عبور کرده است.

عده‌ای دیگر می‌گویند که نفرت پکن از او پیش‌تر شکل گرفته بوده و سخنرانی او تنها توجیه زبانی تازه‌ترین دور از ارعاب را فراهم کرده است.

بسیاری قبول دارند که این وضعیت تغییری در واقعیتی اساسی که شی جین‌پینگ می‌خواهد چین بر تایوان تسلط داشته باشد و مردم تایوان به شدت مخالف آن هستند ایجاد نمی‌کند.

این وضعیت عادی تازه است

ولی هیچ کس در تایوان واقعاً تعجب نکرده است. برای آنها حزب کمونیست چین قابل‌پیش‌بینی است؛ وقتی حزب مترقی پیشروی دموکرات آقای لای برای سومین بار پیاپی در انتخابات ریاست‌جمهوری در اوایل ژانویه پیروز شد و بسیاری منتظر بودند که پکن چه زمانی و چگونه واکنش نشان خواهد داد.

فرض واضح این بود که این واکنش پس از نخستین سخنرانی ریاست‌جمهوری او در مراسم تحلیف رخ می‌دهد. حالا به اینجا رسیده‌ایم که چند روز از تحلیف آقای لای گذشته و پکن به آن واکنش نشان داده است.

نشانه اصلی حاکی از بی‌مقدمه نبودن این ماجرا، آمادگی آن است. هیچ نیروی نظامی حتی ارتش آزادی‌بخش خلق نمی‌تواند مانوری را در این مقیاس ظرف چند روز پیاده کند.

نکته دیگری که درخور توجه است این است که چین به دفعات از خط میانی – مرز غیررسمی که حدود ۵۰ مایل دریایی از دو سوی ساحل فاصله دارد – رد شده است.

اما هنوز از منطقه همجوار که حدود ۲۴ مایلی ساحل تایوان است رد نشده است.

چنین اقدامی افزایش قابل توجه تنش قلمداد خواهد شد و حاکی از این است که پکن به رغم گفتار تهاجمی‌اش هنوز احتیاط به خرج می‌دهد.

در خیابان‌های تایپه واکنش به این مانور بی‌اعتنایی جمعی بوده است. بسیاری به شما خواهند گفت که نگران نیستند. ولی این خیلی هم درست نیست.

زندگی کردن در همسایگی چین مثل زندگی کردن در منطقه‌ای زلزله‌خیز است. تهدید همیشه وجود دارد و مانور‌ها بزرگ‌تر و خطرناک‌تر می‌شوند در نتیجه باید آماده آن باشید ولی زندگی را هم باید ادامه داد.

به رغم روابط خصمانه بین حزب پیشروی دموکرات حاکم در تایوان و مخالفانش- که در پارلمان با هم نزاع داشته‌اند - مانور‌های چین باعث اتحاد همه احزاب شده است.

حزب مخالف «کی‌ام‌تی» که به طور سنتی طرفدار چین تلقی می‌شود خواهان خویشتنداری پکن شده است والان وقت آن نیست که در نظر مردم دوست پکن دیده شوند.

نکته عجیبی هم اینجاست که نشان می‌دهد رهبران حزب کمونیست چین چه فهم اندکی از تایوان و مردمش دارند.

آنها اعلام کرده‌اند که تمرکز عملیات نظامی فقط بر «بازدارندگی و شکست دادن نیرو‌های استقلال» است.

هر بار که چین ارعاب نظامی را شدت می‌دهد، حمایت از حزب پیشرفته دموکرات افزایش پیدا می‌کند و حمایت از حزب کی‌ام‌اتی «دوست چین» تنزل می‌یابد.

شاهد تازه‌تر آن این است: ماه‌ها تعرض نظامی پیش از انتخابات ماه ژانویه باعث شد آقای لی به این منصب برسد.

اگر غرض ارعاب مردم تایوان باشد تا از احزاب و رهبرانی که چین را به چالش می‌کشند روگردان شوند، به نظر می‌رسد تا کنون نتیجه عکس داده است.