پرونده یک زندانی ایران در محاکم عراق جزو موارد محدود و مستثنی در همکاریهای امنیتی و قضایی دوطرف شده است. ایران و عراق بیش از یک دهه است که موافقتنامههای همکاری قضایی در امور کیفری و مدنی میان یکدیگر مبادله کردهاند. انتقال محکومان و زندانیان متعددی هم در نتیجه بندهای گسترده این توافقات انجام شده است. با این حال پرونده فردی به نام محمدرضا نوری که در عراق زندانی است به سطح پیگیریهای دیپلماتیک هم کشیده شده است. این در حالی است که تا قبل از خبر انتشار دیدار حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران با خانواده محمدرضا نوری، اطلاعات رسانهای خاصی درباره او منتشر نشده بود.
در جریان دیدار روز سهشنبه امیرعبداللهیان با پدر و همسر محمدرضا نوری نیز به این نکته اکتفا شد که روند دستگیری و پرونده قضایی نوری از سوی خانواده برای امیرعبداللهیان تشریح شده و از وزیر درخواست شده تا زمینه آزادی و انتقال او به کشور فراهم شود. امیرعبداللهیان نیز تلاشهای صورت گرفته در این مورد را برای خانواده نوری تشریح کرده و در این خصوص، خطاب به پدر و همسر ایرانی زندانی در عراق گفته است که «دستگاه دیپلماسی از هیچ تلاشی برای کمک و مساعدت به آقای نوری و تسریع در روند آزادی و انتقال ایشان به کشور فروگذار نخواهد کرد.»
از سوی دیگر، موافقتنامه همکاری حقوقی و قضایی در امور کیفری بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری عراق سال۱۳۹۱ در ایران تبدیل به قانون شد. اخیرا وزارت دادگستری عراق اعلام کرده بود که «فرایند انتقال و تبادل زندانیان براساس توافقات دوجانبه ادامه دارد، اما این توافقات محدود بوده و شامل افرادی که به امنیت ملی آسیب زدهاند، نمیشود.»
ایران و عراق بهعلت روابط نزدیک همسایگی کمتر گزارش حاشیهسازی درباره متهمان و زندانیان خاص متقابل در خاک یکدیگر داشتهاند. در محدود اخبار رسانهای مرتبط با مناسبات قضایی ایران و عراق در سال گذشته، آبانماه۱۴۰۲ وزارت دادگستری ایران از انتقال ۱۴زندانی ایرانی محبوس در عراق به کشور خبر داده بود.
در شهریورماه۱۴۰۲ نیز رویترز مدعی بازداشت یک مرد ایرانی و ۴عراقی به جرم قتل یک شهروند آمریکایی در بغداد شده بود که همگی به حبس ابد محکوم شدهاند. این گزارش مدعی تلاش برای ربودن همین فرد آمریکایی در بغداد قبل از قتل او شده بود. به اسم ایرانی بازداشت شده در جریان این پرونده اشاره نشده است. با این حال تاکنون تأیید و تکذیبی درخصوص ادعاهای پیشین و دیدار روز گذشته امیرعبداللهیان صورت نگرفته است.
منبع: همشهری