چرا بوی بدن انسان در طول زندگی تغییر می‌کند؟ چرا نوجوانان بوی بدی می‌دهند؟

زی‌سان: شرکت‌کنندگان در پژوهشی درباره بوی بدن انسان متوجه شدند کودکان خردسال بوی خوشایندی که برخی آن را به بوی گل تشبیه کردند، می‌دهند، اما با افزایش سن به سمت نوجوانی این بو اندکی ناخوشایند می‌شود. لایوساینس در گزارشی به مواد شیمیایی که هر یک از این بو‌ها را ایجاد می‌کند، پرداخته است.

بسیاری از ما با بوی شیرین نوزادان آشناییم. تحقیقات قبلی نشان می‌دهد که والدین هم ممکن است بوی بدن نوزادان را به بوی بدن نوجوانان ترجیح دهند و ممکن است این بو حتی روی رابطه آنها هم اندکی تاثیر بگذارد. هلن لوس، نویسنده اصلی این تحقیق و محقق عطر و بو در دانشگاه فردریش الکساندر آلمان، با توجه به نقشی که رایحه در روابط ایفا می‌کند، تصمیم گرفت چگونگی تغییر بوی بدن در طول زندگی را بررسی کند.

در این تحقیق که ۲۱ مارس در مجله «ارتباطات شیمی» (Communications Chemistry) منتشر شد، لوس و همکارانش به ۱۸ کودک چند روزه تا سه ساله و ۱۸ نوجوان ۱۴ تا ۱۸ ساله تی‌شرت‌هایی دادند که در قسمت زیر بغل آنها اسفنجی قابل جدا شدن دوخته شده بود. این اسفنج‌ها پس از یک شب خواب از لباس شرکت‌کنندگان جدا شد.

محققان از طریق کروماتوگرافی گازی، روشی که مواد شیمیایی با خواص مختلف را جدا می‌کند، در این اسفنج‌ها ماده بوی‌زا در عرق زیر بغل هر فرد را که بوی خاصی ایجاد می‌کرد، بررسی کردند. سپس از داوطلبان خواستند بوی هر ماده شیمیایی را استشمام و آن را توصیف کنند.

+ پیشنهاد مطالعه: چطور برای همیشه از بوی بد عرق خلاص شویم؟

لوس به لایوساینس می‌گوید که ۴۲ ماده بوی‌زا شناسایی شد که هر دو گروه سنی بیشتر آنها را تولید می‌کند. یک ماده بوی‌زا به‌تن‌هایی می‌تواند بسیاری از حسگر‌های بویایی در بینی را تحریک کند و ترکیبی از این مواد ممکن است الگویی منحصربه‌فرد و پیچیپده وجود آورند که از آنچه تنها یک ماده بوی‌زا ایجاد می‌کند، متفاوت است.

لوس با اشاره به اینکه از کشف مواد بوی‌زای مختلف شگفت‌زده شده بودند، گفت که در این میان، گروهی از مواد شیمیایی به نام آلدئید‌ها بیشترین تنوع را داشتند که برای مثال بو‌هایی مقوا‌مانند، چیزی سرخ‌شده یا آجیل می‌دادند.

عرق زیربغل هر دو گروه سنی همچنین حاوی اسید‌های کربوکسیلیک بود که دسته‌ای از ترکیبات آلی‌اند. برخی از آنها مطبوع بودند و رایحه‌ای میوه مانند یا شبیه آلو‌خشک را یادآوری می‌کردند و برخی دیگر که کمتر هم بودند، بوی پنیر، کپک می‌دادند. تیم تحقیقاتی هر یک از اسید‌های کربوکسیلیک را چندین بار رقیق کردند تا ببینند هر کدام چقدر به شدت بوی عرق زیر بغل کمک می‌کنند. اسید‌های کربوکسیلیک موجود در زیر بغل نوجوانان پس از رقیق‌سازی در مقایسه با نوزدان، بیشتر بویشان را حفظ کردند که نشان می‌دهد این مواد شیمیایی ممکن است پس از بلوغ در غلظت‌های بالاتری ترشح شوند.

عرق زیربغل نوجوانان حاوی دو استروئید هم بود که در نمونه‌های کودکان خردسال وجود نداشت و یکی بوی چوب صندل می‌داد که رایحه‌ای رایج در عطر‌ها است و دیگری شبیه بوی ادرار بود، چیزی مثل بوی اتاق رختکن! 

تغییرات در بوی عرق زیر بغل افراد از نوزادی تا دوران نوجوانی ممکن است به تغییرات در پوست آنها مرتبط باشد یا به عواملی از جمله تغییرات هورمونی، تغییر در ترکیب چربی‌ها، تفاوت‌ها در میکروبیوم پوست و فعال شدن غده‌های عرق و چربی مرتبط باشند. اما هنوز مشخص نیست که کدام یک از این تغییرات در بدن ممکن است تفاوت‌های مشاهده‌شده در این مطالعه را توضیح دهند. لوس و همکارانش همچنان در این حوزه در حال تحقیق و پژوهش‌اند.