جنجال ساخت مسجد در پارک قیطریه؛ مخالفان و موافقان چه می‌گویند؟

زی‌سان- ساخت مسجد در پارک قیطریه تهران به جنجال تازه در شهرداری تحت مدیریت علیرضا زاکانی تبدیل شده است. زاکانی تاکید کرده که این مسجد ساخته خواهد شد اما منتقدان به دلایلی همچون احتمال قطع برخی درختان یا اینکه اصلاً ساخت مسجد توسط شهرداری قانونی نیست به مخالفت با آن پرداخته‌اند. 

به گزارش زی‌سان، در واکنش به جنجال ایجاد شده علیرضا زاکانی، شهردار تهران درباره ابهامات ماجرای ساخت مسجد در پارک قیطریه گفت: «حتماً در پارک‌ها مسجد می‌سازیم و درختی هم قطع نمی‌شود.»

او با اشاره به ساخت مسجد در بوستان قیطریه بیان داشت: «فقط ۱۵ - ۱۰ نهال آنجاست که قرار شد بردارند و آن طرف تر بکارند.»

بوستان قیطریه یکی از بوستان‌های شمال شهر تهران است که در محلهٔ قیطریه و در ناحیه هفت منطقه ۱ شهرداری تهران واقع شده و این بوستان در شمال بزرگراه صدر و انتهای خیابان قیطریه واقع است و از شمال به فرمانیه، از جنوب به میدان پیروز و بزرگراه صدر، از شرق به چیذر و از غرب به قیطریه و خیابان شریعتی محدود می‌شود.

مخالفان چه می‌گویند؟

اجرای این طرح مخالفان زیادی دارد. 

ناصر امانی عضو شورای شهر تهران مدعی است: خیّری، مبلغی را وقف ساخت مسجد کرده است و فرزندان این خیّر برای اجرای وصیت پدر مرحوم خود با رایزنی و تعامل با مسؤولان شهرداری، قسمتی از بوستان قیطریه را برای این منظور انتخاب کرده‌اند ولی انتخاب فضای بوستان برای ساخت مسجد، خلاف قانون و مصوبات شورای شهر است و ساخت‌وساز در بوستان‌ها به جز خدمات ضروری مثل سرویس بهداشتی و نمازخانه ممنوع است.

به گفته امانی بوستان‌ها پهنه «جی» محسوب می‌شوند و تغییر کاربری پهنه‌ها هم بدون مصوبه مراجع قانونی ممنوع است.

البته امانی با تاکید بر اینکه نه درختی قطع شده، نه درختی جابجا شده است، گفت: در آستانه روز درختکاری خبری منتشر شد که قسمتی از بوستان قیطریه حصارکشی شده است و قصد جابجایی درختان و ساخت‌وساز را در بوستان دارند و مجدد، در پی تماس‌های مردمی باخبر شدیم که گودبرداری انجام شده است. از این محل بازدید کردم و دیدم که ۱۵۰۰ متر از ضلع شمالی پارک حصارکشی شده اما نه درختی قطع شده، نه درختی جابجا شده است.

امانی افزود: با توجه به وجود دو مسجد بزرگ دیگر در فاصله ۳۰۰ تا ۵۰۰ متری این مکان، آن‌ها را برای ادای فریضه نماز مناسب دانست.

او همچنین تصریح کرد: ۱۵ درخت ارزشمند قدیمی با قطر چند ده سانتی‌متری در محوطه حصارکشی‌شده وجود دارد که امکان جابجایی آن‌ها حتی در فصل مناسب هم نیست. علاوه بر آن، از ده‌ها اصله درخت و گونه‌های گیاهی نیز باید محافظت شود.

همچنین امانی، عضو شورای شهر تهران در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر سابق) گفت: «ساخت مسجد در بخشی از بوستان قیطریه نه تنها تعظیم شعائر اسلامی نیست بلکه موجب تخریب شعائر و بدبینی بخش وسیعی از شهروندان خواهد شد، تا کِی قرار است خودزنی کنیم. شهرداری تهران به تذکری که در آخرین جلسه علنی شورای شهر دادم توجه نماید و توجیه نکند.»

حتی برخی چهره‌های مذهبی نیز به آن انتقاد کرده‌اند. زاویه نگاه این دسته آن است که اساسا مساجد باید خود جوش و زیر نظر مردم ساخته شوند. این دسته نگراننند با این اقدامات مردم از دین روی گردان شوند. 

 سید سعید لواسانی امام جمعه سابق لواسان با انتقاد از تصمیم زاکانی شهردار تهران برای ساخت مسجد در پارک قیطریه در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «ساخت ‎مسجد کار شهرداری نیست، ساخت مسجد مردمی‌ترین عمل مومنانه جمعی است. شهرداری به وظیفه خود بپردازد و مسجد را به مؤمنان بسپارد. ساخت پارک، احداث بزرگراه، توسعه سامانه‌های شهری، بهینه کردن مسیرها و… وظایف شهرداری است که الحمدلله درباره آن‌ها بغایت کم‌کاری می‌کند.»

عباس عبدی روزنامه نگار هم از این زاویه به ماجرا نگاه کرده است که اساسا آیا پارک قبطریه آنقدر مراجعه کننده برای نماز دارد که نیاز به مسجد داشته باشد؟‌ عبدی نوشت:‌ «برخی‌ها در پی اثبات این هستند که برای ساخت مسجد قیطریه مثلا چند ده درخت را می‌خواهند قطع کنند. شهرداری هم میگه اینها نهال هستند! ولی ماجرا این است که به علت نبود نمازگزار کافی نیازی به این مسجد نیست هدف دیگری در کار است که اگر صدها «نهال صدساله» هم آنجا باشد از ریشه در می‌آوردند.»

وحید اشتری فعال رسانه‌ای عدالتخواه نیز در این رابطه نوشت:‌«کافه ما با پارک قیطریه ۵۰ متر فاصله ندارد. تجمعات مردم، کاشتن نهال نمادین در جایی که برای مسجد نشانه‌گذاری شده، فحش دادن‌ زیر لب و مقاومت مدنی که شکل گرفته را هر روز از نزدیک می‌بینم. همینجوری مساجد خالی‌اند، در محله‌ای که اینجوری مسجد می‌سازید نمازگذار از کجا می‌خواهید بیاورید؟»

او افزود:‌«ظهر و غروب در کافه ما بنشینید حداقل صدای اذان ۲ سه تا مسجد با هم تلاقی دارد. همان روبرو مسجد صاحب الامر است ۲۰۰ متر جلوتر مسجد مفتخر است. پشت پارک در کوچه مفید مسجد نور است. نمی‌فهمم وسط اینهمه مسجد قدیمی در شعاع چندصد متری تبدیل کردن بخشی از پارک به یک مسجد جدید چه کارکردی دارد؟»

برخی کاربران نیز با بدبینی نگرانند ساخت مسجد در پارک‌ها می تواند از مسیر درست خود خارج شود و به محلی برای سوداگری تبدیل شود. 

علی قلهکی خبرنگار اصولگرا در توییتی نوشت: «لجبازی با مردم در اداره کلانشهری مثل تهران آن‌هم در موردی که توجیه ندارد، اثر بسیار معکوسی می‌گذارد!
ساخت مسجد در پارک قیطریه که غیر از نمازخانه، اطرافش ۵ مسجد و ۱ حسینیه است، کارکردِ حاکمیتی و بیلان‌سازی دارد و خیری هم برای مردمِ نمازخوانِ محله‌ی قیطریه با توجه به تعدد مساجد در این محل، ندارد! آقای زاکانی؛ گرداندنِ شهرداری، بسیج دانشجویی، مناظره با تاجزاده و روز ۱۶ آذر نیست!»

موافقان ساخت مسجد چه استدلالی دارند؟

اما مجید غفوری، دبیر شورای ساماندهی، توسعه و گسترش مساجد شهر تهران در خصوص احداث مسجد در قسمتی از پارک قیطریه گفت: «قیطریه یکی از محلاتی است که از نظر سرانه امکان مذهبی از جمله مسجد با کمبود مواجه بوده و درخواست‌های مکتوب متعددی از سوی اهالی متدین این محله برای احداث مسجد دریافت کرده‌ایم.»

به گفته وی، چندی پیش یکی از خیرین اهل قیطریه، مراجعه کرد و خواستار تخصیص زمین برای احداث مسجد در این محله شد، این موضوع در شورای ساماندهی، توسعه و گسترش مساجد مطرح و پس از انجام بررسی‌های کارشناسانه، زمینی با موقعیت مناسب در ضلع شمال شرقی پارک قیطریه برای احداث مسجد تخصیص داده شد.

دستیار شهردار تهران اظهار کرد: «این زمین، محل بسیار مناسبی برای ساخت مسجد است چرا که این مکان با سایر اماکن مذهبی و مساجد حداقل یک کیلومتر فاصله زمینی دارد و هم مردم حاضر در پارک و هم اهالی محله می‌توانند از خدمات مذهبی و فرهنگی آن بهره‌مند شوند بنابراین، این مسجد کارکردی نه صرفاً محلی بلکه منطقه‌ای خواهد داشت.»

غفوری با تاکید بر اینکه تاکنون هیچ درختی به هیچ عنوان در پارک قیطریه قطع یا جابجا نشده است، گفت: «مساحت این پارک ۱۲۲ هزار مترمربع است و حدود ۸۰۰ مترمربع آن به ساخت مسجد اختصاص داده شده، یعنی سطح اشغال مسجد، کمتر از یکصدم پارک خواهد بود.»

او یادآور شد: «در طرح اولیه این مسجد، پیش بینی جابجایی حدود چهار درخت در نظر گرفته شده بود که با دستور شهردار تهران، قرار شد این طرح مجدد مورد بازنگری قرار گیرد که در طرح جدید هیچ درختی جابجا نخواهد شد.»

عمچنین عبدالمطهر محمدخانی، سخنگوی شهرداری تهران هم درباره ماجرای ساخت مسجد در بوستان قیطریه در صفحه شخصی خود در فضای مجازی واکنش نشان داد که این واکنش را می‌توان رسمی‌ترین واکنش به موضوع ساخت مسجد در بوستان قیطریه قلمداد کرد.

او نوشت: «چند روزی است موضوع ساخت مسجد در پارک قیطریه به سوژه برخی از فعالان شبکه‌های اجتماعی تبدیل شده و گاهی ادعاهای عجیب و غریبی در این‌باره مطرح می‌شود.»

ساخت مسجد در بوستان‌های فرامنطقه‌ای (پارک‌های بزرگ غیر محله‌ای) مصوبه شورای عالی مساجد تهران را دارد. در ٣دهه گذشته ۴٣ مسجد در آن‌ها ساخته شده و برای ٣۴ بوستان فرامنطقه‌ای دیگر از جمله پارک قیطریه مصوبه دارد. گرچه از سال‌ها پیش مطالبه مردمی برای احداث مسجد در این پارک وجود داشت.

محمدخانی بیان داشت: «سرانه ساخت مسجد در تهران در مقایسه با دیگر شهرهای ایران و از آن بدتر پایتخت‌های کشورهای اسلامی بسیار پایین‌تر است. اینکه برخی از مساجد موجود نمازگزار کمی دارند یا بازه سنی خاص نمازگزاران در آن‌ها به دلایل متعددی باز می‌گردد و دلیل خوبی برای عدم توسعه مساجد نیست.»

او افزود: «از طرفی استدلال ساخت مسجد در پارک‌های فرامنطقه‌ای به رغم وجود مساجد دیگر منطقه هم این است که بخش عمده‌ای از مراجعان به این پارک‌ها اساساً اهل آن منطقه نیستند که محیط پیرامون پارک را بشناسند و به دلیل وسعت پارک و جمعیت زیاد حاضران نیاز به مسجد برای نمازگزاران ضروری است.»

محمدخانی گفت: «مسجد پارک قیطریه علاوه بر درخواست مکتوب مردمی، خیرین نیکوکار از اهالی همان محل هم دارد که کلیه هزینه‌های ساخت مسجد را متقبل شده‌اند و شهرداری تهران در واقع تسهیل‌گر مشارکت مردم در این امر خیر است.»