بلاتکلیفی متقاضیان در پاسکاری پژو پارس

مهلت زمانی توقف تولید پژو‌پارس درحالی در پاسکاری بین سازمان ملی استاندارد و ایران‌خودرو بلاتکلیف مانده که به نظر می‌‌رسد در اتفاقی نادر این بار خودروساز تمایل بیشتری به حذف محصول قدیمی خود دارد. به‌هر‌صورت در کش‌و‌قوس بین خودروساز و سازمان استاندارد ۱۰۰هزار متقاضی خرید این خودرو کاملا در بلاتکلیفی به سر می‌برند.

به گزارش دنیای اقتصاد، پیش از این سازمان ملی استاندارد تا نیمه اسفندماه به ایران‌خودرو برای تولید پژو‌پارس مهلت داده بود. بنابراین اگر قرار بر اجرای این مهلت قانونی از سوی سازمان مذکور بود، باید تاکنون تولید این خودروی پرتقاضای بازار متوقف می‌شد؛ با این وجود سازمان ملی استاندارد ایران چندی پیش اعلام کرد که تولید این خودرو تا پایان سال تداوم خواهد داشت. اما هنوز به طور دقیق مشخص نشده که آیا در فروردین‌ماه سال آینده نیز شاهد تولید این خودرو خواهیم بود یا خیر؟

چراکه ۱۰ اسفند‌ماه مهدی اسلام‌پناه، رئیس سازمان استاندارد، در یک مصاحبه تلویزیونی اعلام کرد که با «اخذ تعهدات اصلاح، بهبود و ارتقای کیفیت و ایمنی خودروهایی مانند پژو‌پارس که عیوب فنی، مقرره‌ای و بعضا کیفیت دارند» تولید این خودروها دست‌کم در فروردین ۱۴۰۳ نیز ادامه خواهد داشت. اسلام‌پناه همچنین تاکید کرد که هرگونه تصمیم در مورد ادامه تولید این خودرو مشروط به نتیجه مرکز آزمون بین‌المللی استاندارد است. اظهارات وی در صورتی است که به گفته ایران‌خودرو امکان اصلاح، بهبود و ارتقای کیفیت پژو پارس وجود ندارد.

با‌این‌حال گویا سازمان ملی استاندارد در راستای اظهارات رئیس این سازمان، هیچ مجوز کتبی به ایران‌خودرو برای ادامه تولید پژو پارس نداده است؛ موضوعی که با واکنش این خودروساز بزرگ مواجه شد. ۱۲اسفند‌ماه ایران‌خودرو در نامه‌ای به سازمان ملی استاندارد اعلام کرد که مجوز شفاف درباره امکان تداوم تولید پارس با استانداردهای فعلی باید صادر شود، چرا که پارس استانداردهای ۸۵گانه را اخذ نمی‌کند. در این نامه ۵ماده‌ای تاکید شده بود که اظهارات اسلام‌پناه در مورد ادامه تولید خودروی پژو‌پارس با رعایت استانداردهای بین‌المللی به لحاظ فنی و عملیاتی برای این شرکت نیازمند شفاف‌سازی بیشتر است، چراکه این خودرو قابلیت ارتقا به الزامات رفع تعلیق شده ۸۵‌گانه را ندارد و ایران‌خودرو برنامه خود برای جایگزینی پژو‌پارس با سورن را اعلام کرده که از ابتدای سال آینده آغاز می‌شود.

البته پیش از این از پژو ۲۰۷ نیز به عنوان یکی از خودروهای جایگزین پارس یاد شده بود.  به‌هر‌صورت به نظر می‌رسد که بزرگ‌ترین خودروساز کشور برنامه جدی برای توقف تولید پژو‌پارس دارد. تا جایی که ابتدای ماه جاری، این شرکت اعلام کرد که برای حل مشکل اختلاف قیمت این خودرو با جایگزین‌های اعلام‌شده، ۱۰۰میلیون‌ تومان از وجه خودروهای جایگزین را بدون دریافت سود و در اقساط ۱۲ماهه دریافت خواهد کرد. اما حالا اظهارات اسلام‌پناه برای این برنامه تغییردهنده بازی بوده است. رئیس سازمان استاندارد واکنش خاصی نسبت به نامه ایران‌خودرو نداشت و حتی اعلام کرد که این نامه را ندیده است و مدعی شد که مصاحبه وی در این رابطه «فصل‌الخطاب» بوده است؛ ادعایی که البته چندان هم مطابق قانون نیست چراکه سازمان ملی استاندارد یا هر نهاد دیگری نمی‌تواند ابلاغات خود را با مصاحبه پیش ببرد و باید به طور رسمی مجوز ادامه تولید پژو‌پارس را به ایران‌خودرو ابلاغ کند.

مروری بر این اتفاقات نشان می‌دهد که گویا خودروساز بیشتر از سازمان ملی استاندارد مایل به توقف تولید محصول قدیمی خود است. می‌توان گفت این موضوع اتفاقی کاملا نادر است، چراکه تاکنون روال بر این بوده که سازمان استاندارد برای توقف تولید خودروهای قدیمی فشار می‌آورده و خودروسازان به دنبال ادامه تولید آنها بوده‌اند.

اما چه دلایلی سبب شده ایران‌خودرو این بار نسبت توقف تولید پژو‌پارس روی خوش نشان دهد؟ پژوپارس یکی از پرتقاضاترین خودروهای بازار است و بعد از کوئیک، بزرگ‌ترین سهم را از بازار خودروی ایران دارد و این موضوع می‌تواند برای هر تولیدکننده‌ای موهبتی بزرگ محسوب شود. اما با قیمت‌گذاری دستوری سهم بالای پژو‌پارس از بازار برای ایران‌خودرو چنین حکمی ندارد. در واقع این خودرو یکی از محصولاتی است که آبی‌پوشان جاده‌مخصوص به ازای تولید هر دستگاه از آن متحمل زیان می‌شوند. با سیاست قیمت‌گذاری دستوری که از سال‌ها پیش در مورد صنعت خودرو اجرا می‌شود، ایران‌خودرو قدرت قیمت‌گذاری برای محصولات خود از جمله پارس را ندارد؛ قیمت تعیین‌شده توسط شورای رقابت نیز گویا کمتر از قیمت تمام‌شده این خودرو است.

بنابراین ایران‌خودرو به دنبال توقف تولید خودروهای زیانده از جمله پژوپارس است. مدیرعامل ایران‌خودرو در نشستی که ۸اسفند‌ماه با سهامداران این شرکت داشت، به آنها نوید داد که ایران‌خودرو از زیاندهی خارج شود. وی برای عمل به وعده‌ای که به سهامداران داده نیاز دارد که در ابتدا تولید برخی از محصولات قدیمی پرهزینه که موجب تحمیل زیان به این شرکت می‌شود، گرفته شود. بنابراین می‌توان گفت که استقبال بی‌سابقه ایران‌خودرو از منع تولید پژو پارس‌چندان هم عجیب نبوده است.

اما متضرران اصلی کش‌وقوس اخیر بین سازمان ملی استاندارد و ایران‌خودرو، متقاضیانی هستند که از مدت‌ها پیش برای خرید پژو پارس ثبت‌نام کرده‌اند و حالا کاملا خود را بلاتکلیف می‌بینند. حدود ۱۰۰هزار متقاضی خرید این محصول نمی‌دانند که آیا می‌توانند خودرویی را که برای آن ثبت‌نام کرده‌اند خریداری کنند یا به خاطر نداشتن استانداردهای ۸۵‌گانه جلوی تولید این محصول گرفته خواهد شد. سازمان ملی استاندارد نیز اقدام قاطعی در این مورد انجام نمی‌دهد و در صورتی که رئیس این سازمان در صداوسیما اعلام می‌کند پژو پارس تا انتهای فروردین تولید خواهد شد، هیچ مجوز رسمی برای این موضوع صادر نمی‌کند.

از طرف دیگر بازار خودرو شدیدا تحت تاثیر این پاسکاری است. از ۱۰ اسفندماه که این چالش‌ها آغاز شد پژوپارس با رشد قیمت قابل‌توجهی همراه بوده است؛ به طوری که قیمت پژو پارس سال از ۶۴۰‌میلیون تومان به ۶۵۵میلیون تومان در روز گذشته رسید رشد قیمت ۱۵میلیون تومانی و ۲.۳درصدی را تنها در ۶ روز ثبت کرده است. بهای پژو پارس LX در این مدت زمان از ۷۸۰میلیون تومان به ۸۰۵میلیون تومان رسید تا ۲۵میلیون تومان معادل ۳.۲درصد افزایش قیمت داشته باشد.