داستان پرچم «سبز» سوریه؛ چرا مخالفان پرچم «قرمز» را رد می‌کنند؟

بی بی سی: بلافاصله پس از اعلام سقوط دولت بشار اسد، گروهی از مخالفان پرچم رسمی سوریه را از ادارات رسمی داخل کشور و سفارتخانه‌های سوریه در خارج پایین کشیدند.

روز گذشته پرچم سوریه از ساختمان این سفارت خانه برداشته شد. پرچم تغییر یافته سوریه در رنگ و تعداد ستاره‌ها با پرچم قبلی تفاوت دارد.

این اقدام نمادی از ابراز خشنودی آنها از سقوط دولتی بود که از سال ۲۰۱۱ علیه او اعتراض و تظاهرات کرده بودند.
 
اما چگونه پرچم رسمی سوریه به نماد نظام تبدیل شد؟ و چرا مخالفان آن را با پرچم دیگری جایگزین کردند؟
 
از سال ۲۰۱۱ مخالفان سوریه از پرچمی با سه نوار افقی سبز، سفید و سیاه استفاده می‌کنند که سه ستاره قرمز روی نوار سفید آن قرار دارد. این پرچم به عنوان «پرچم استقلال» یا پرچم جمهوری اول سوریه شناخته می‌شود، که پس از استقلال این کشور از قیمومیت فرانسه در سال ۱۹۳۲ انتخاب شد.
 
در ماده چهارم قانون اساسی سوریه، مصوب سال ۱۹۳۰، آمده است: «پرچم سوریه به این شکل خواهد بود: طول آن دو برابر عرض آن است و به سه رنگ برابر و موازی تقسیم می‌شود: بالاترین بخش سبز، سپس سفید و در پایین سیاه. بخش سفید باید در یک خط مستقیم شامل سه ستاره قرمز پنج‌پر باشد.»
 
این پرچم پس از استقلال سوریه در ۱۷ آوریل ۱۹۴۶ به‌عنوان پرچم رسمی این کشور پذیرفته شد.
 
این پرچم که با عنوان «پرچم سبز» نیز شناخته می‌شود، تا سال ۱۹۵۸ مورد استفاده قرار گرفت. در آن سال با اعلام اتحاد سوریه و مصر و تشکیل «جمهوری متحد عربی» پرچم جدیدی تصویب شد که از پرچم «آزادی عربی» انقلاب مصر در سال ۱۹۵۲ الهام گرفته بود.
 
بر اساس پژوهش دانشگاه واریک بریتانیا این پرچم از سه نوار افقی به رنگ‌های قرمز، سفید و سیاه تشکیل می‌شد و تفاوت آن با پرچم اصلی «آزادی عربی»، وجود دو ستاره سبز در نوار سفید بود که نماد دو بخش تشکیل‌دهنده اتحاد بود.
 
پس از انحلال این اتحاد در سال ۱۹۶۱، «پرچم سبز» دوباره تا سال ۱۹۶۳ مورد استفاده قرار گرفت.
 
اما بعد از آن پرچم سوریه یک بار دیگر تغییر کرد و نسخه فعلی آن در سال ۱۹۸۰ به تصویب رسید.
 
«پرچم سبز» پس از پرچم رسمی سوریه، طولانی‌ترین زمان استفاده را در تاریخ این کشور را داشت و در مجموع به مدت ۲۷ سال به عنوان پرچم سوریه شناخته می‌شد.
 
تنها تفاوت «پرچم استقلال» و پرچمی که امروز مخالفان سوریه از آن استفاده می‌کنند، نسبت طول و عرض آن است. پرچم سال ۱۹۳۲ با نسبت طول و عرض دو به یک طراحی شده بود، در حالی که این نسبت در پرچم مخالفان در سال ۲۰۱۲ سه به دو بود.
 
به نوشته دانشنامه بریتانیکا چهار رنگ به‌کاررفته در پرچم یعنی سبز، قرمز، سیاه و سفید نماد چهار دودمان اصلی در تاریخ عربی هستند: عباسیان، فاطمیان، امویان و هاشمیان.
 
اما منابع دیگری گفته‌اند که سه ستاره قرمز در پرچم، در ابتدا نمایانگر سه منطقه سوریه یعنی حلب، دمشق و دیرالزور بوده است، در حالی که رنگ سبز نماد خلافت راشدین، سفید نماد امویان و سیاه نمایانگر عباسیان است.
 
به اعتقاد بسیاری از سوری‌های مخالف حزب بعث، پرچم فعلی سوریه با دوران حکومت این حزب گره خورده است، چرا که پس از کودتای بعثی در سال ۱۹۶۳ به تصویب رسید.
 
به همین دلیل پرچم رسمی دولت سوریه از سال ۲۰۱۱ به نقطه اختلافی میان سوری‌ها تبدیل شده است.
 
مخالفان از «پرچم سبز» مربوط به سال ۱۹۳۲، به عنوان نمادی از گرایش سیاسی خود استفاده می‌کنند.
 
حامیان بشار اسد، رئیس جمهور پیشین، این پرچم سبز را پرچم دوره «قیمومیت فرانسه» می‌دانند.
 
اما مخالفان اسد آن را «پرچم استقلال» می‌نامند و با انتقاد از پرچم رسمی «قرمز» و آن را «پرچم حزب بعث» یا پرچم نظام سوری متعلق به خانواده اسد می‌خوانند.
 
در مناطق تحت کنترل اسلام‌گرایان تندرو مانند گروه موسوم به دولت اسلامی (داعش) و جبهه نصرت (وابسته به القاعده) استفاده از هر دو پرچم ممنوع بود. در این مناطق پرچم «سیاه» این گروه‌ها جایگزین پرچم‌های دیگر می‌شد.