۸۰ برگ حسن یزدانی؛ ۳۵ هزار تومان!

دهمین دوره از نمایشگاه «ایران نوشت» امسال هم دایر شده است تا در روز‌های منتهی به آغاز سال تحصیلی محلی برای ارائه نوشت‌افزار ایرانی به دانش‌آموزانی باشد که یا به دنبال طرح‌های متفاوت و جذابی از تصاویر شهدا بر نوشت‌افزار می‌گردند و یا مجذوبِ دفتر‌هایی با نقش حسن یزدانی و «پسردلفینی» می‌شوند.

نمایشگاه «ایران نوشت» امسال درحالی آغاز شد که افتتاحیه رسمی آن دو روز بعد از آغاز به کار این نمایشگاه با حضور حداقلیِ مسئولان مربوط به بخش فرهنگی این حوزه برگزار شد. نمایشگاهی که از دوره نخست با تاکید بر خودکفایی در تولید لوازم‌التحریر و نوشت‌افزار با هدف ترویج فرهنگ ایرانی - اسلامی آغاز به کار کرده است و به نظر می‌رسد یکی از حداقلی‌ترین موضوعات برای نشان دادن حمایت از این نمایشگاه، توجه بیشتر مسئولانی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، طراحان شخصیت و... باشد.

یکی از تفاوت‌های اصلی امسالِ نمایشگاه ایران نوشت جابه‌جایی مکان برگزاری آن از مرکز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در خیابان حجاب به مصلی امام خمینی (ره) تهران است. موضوعی که هرچند رضایت غرفه‌داران را در پِی داشته است، اما به دلیل برخی ناهماهنگی‌ها برای ورود به محوطه مصلی باعث نارضایتی بازدیدکنندگانِ نمایشگاه شده است. در واقع آنهایی که تصمیم می‌گیرند با مترو خود را به نمایشگاه برسانند و در ایستگاه «مصلی» از مترو پیاده می‌شوند، امکان ورود به نمایشگاه از این درب را ندارند و باید تا درب شماره یک (درب شهید بهشتی) حدودا ۱۰ دقیقه پیاده‌روی کنند؛ موضوعی که به دلیل گرمای هوا و مدت زمانی که هر خانواده برای بازدید از نمایشگاه درنظر گرفته است، باعث گلایه آنها می‌شود.

با این وجود تقریبا به گفته اکثر غرفه‌داران، جابه‌جایی محل برگزاری بر میزان استقبال از نمایشگاه ایران نوشت در مقایسه با سال‌های قبل افزوده است، به شکلی که برخی از غرفه‌داران با خوشحالی اعلام می‌کردند: «فکر نمی‌کردیم ظرف سه روز موجودی غرفه تا این اندازه فروش بره، باید مجددا از انبار محصول بیاریم.» هرچند نمی‌توان از این نکته غافل شد که دو روز نخست برگزاری نمایشگاه همزمان با تعطیلات آخر هفته بود و همین امر نیز بر میزان استقبال از نمایشگاه تاثیرگذار بوده است. 

نمایشگاه ایران نوشت در دو رواق روبروی هم در محل مصلی امام خمینی (ره) برگزار می‌شود. یک رواق مربوط به محصولاتی مانند دفتر، مداد، خودکار، ماژیک و ... است و فروشندگانِ کوله‌پشتی، بازی‌های فکری، ماکتِ کره زمین و... نیز در رواق دوم حضور دارند. محصولاتی که در رواق دوم ارائه می‌شوند به دلیل نوع کاربردی که دارند، گران‌تر از محصولات رواق اول هستند و همین موضوع باعث شده است این بخش خلوت‌تر از بخش اول باشد.

بازدید از نمایشگاه ایران‌نوشت از ساعت ۱۵ آغاز شده و هرچه به عصر نزدیک‌تر می‌شویم، حجم بازدیدکنندگان نیز بیشتر می‌شود. به اعتقاد خود فروشندگان پیکِ حضور مردم از ساعت ۱۷ تا ۲۰ است که هم هوا خنک‌تر شده و هم ساعت کاری ادارات به اتمام رسیده است. نکته قابل توجه در این میان حضور اقشار مختلف با پوشش‌های ظاهری متفاوت است که نشان می‌دهد نمایشگاه ایران نوشت تنها برای یک گروه خاص طراحی نشده است.

پخش آهنگ‌هایی با مضامین حماسی و تشویق به حمایت و خرید کالای ایرانی تقریبا در تمام مدت برگزاری نمایشگاه ادامه دارد. موضوعی که دقیقا با سیاستِ برگزاری نمایشگاه ایران‌نوشت و محصولاتی که ارائه شده‌اند، مطابقت دارد. در این نمایشگاه خبری از لوازم‌التحریر با طرح شخصیت انیمیشن‌های خارجی مانند مرد عنکبوتی، باربی، فروزن، باب‌اسفنجی و ... نیست. طرح‌های اسلیمی ایرانی، تصویر شهدا و نامدارانِ معاصر همچون تصویر قهرمانانِ ورزشی و تصاویر شخصیت انیمیشن‌های «بچه‌زرنگ» و «پسر دلفینی» بر اکثر محصولاتِ ارائه شده در نمایشگاه نقش بسته است. البته برخی محصولات هم در نهایت سادگی و تنها با رنگ‌بندی‌های متفاوت ارائه شده‌اند که به گفته فروشندگان، مخاطب خاص خود را دارند. از سوی دیگر امسال برخلاف سالیان قبل نوشت‌افزار با طرح نامداران کهن ایرانی همچون آرش کمانگیر، کاوه آهنگر و ... در نمایشگاه به چشم نمی‌خورد.

طراحی شخصیت و بازارپردازی آن (چرخه‌ای شامل تولید محتوا برای شخصیت خلق شده مانند ساخت انیمیشن، طرحی کتاب و...) یکی از موضوعات مهم در موفقیت فروشِ نوشت‌افزار است. درواقع کودک و یا نوجوان باید از قبل با یک شخصیت آشنایی داشته باشد تا جذب لوازم‌التحریری شود که تصویر شخصیت بر آن نقش بسته است. به عنوان مثال به گفته فروشندگان، به خاطر همین بازار پردازیِ صحیح، استقبال از طرح انیمیشن‌های ایرانی «پسر دلفینی» و «بچه زرنگ» بیش از سایر طرح‌ها بوده است.

بر اساس آنچه که فروشندگان اعلام می‌کنند و حضور افراد در غرفه‌ها نشان می‌دهد، در میان لوازم‌التحریر تصاویر شهدا، استقبال از نوشت‌افزار‌هایی با تصاویر شهید سلیمانی بیش از سایر طرح‌ها بوده است. البته با توجه به حادثه شهادت آیت‌الله ابرهیم رئیسی و همراهان او و همچنین ترور شهید اسماعیل هنیه در مدت اخیر، نوشت‌افزار‌هایی با تصاویر این شهدا نیز در غرفه‌ها برای فروش وجود داشت. پشت جلدِ دفتر‌هایی که با تصاویر این شخصیت‌ها طراحی شده نیز توضیحات کوتاهی درباره هر شخص و محل و زمان شهادت وی قید شده است. قیمت این دفتر‌ها بسته به میزان برگه‌ها و ضخامت جلدشان از حدود ۲۰ هزارتومان تا ۷۵ هزار تومان متغیر است.

غرفه‌های محدودی نیز دفتر‌هایی با طرح و نقش قهرمانان ورزشی کشور همچون حسن یزدانی، محمدهادی ساروی، رحمان عموزاد و... می‌فروشند که به گفته فروشندگان بیشتر مورد استقبال پسر‌ها قرار گرفته است. این دفتر‌ها ۸۰ برگ بوده و با قیمت ۳۵ هزارتومان به فروش می‌رسد.

در برخی غرفه‌ها نیز دفتر‌هایی با طرح و نقش دستاورد‌ها و پیشرفت‌های علمی ایران همچون «بره شبیه‌سازی شده ایرانی» و «ناو جماران» به فروش می‌رسد. البته پشت جلد این دفتر‌ها توضیحی درباره تصویری که روی آنها نقش بسته بود وجود ندارد تا کودک و نوجوان بتواند ارتباط بیشتری با آنها بگیرد و لازم است فروشنده حتما توضیحاتی شفاهی درباره این دفتر‌ها ارائه دهد.

برخلاف سایر نمایشگاه‌های اینچنینی که می‌بایست پیش از آغاز، متقاضیانِ غرفه قیمت محصولاتی که ارائه می‌دهند را اعلام کنند تا در صورت نیاز تعدیل شود، اما به دلیل نظارت اتحادیه بر قیمت‌گذاری‌ها و فضای رقابتی بازار این اتفاق در نمایشگاه «ایران‌نوشت» نیفتاده است چراکه به گفته فروشندگان، قیمت‌ها در اکثر غرفه‌هایی که وسایل مشابه عرضه کرده‌اند مانند یکدیگر است. البته برخی خانواده‌ها چنین نظری ندارند و معتقدند قیمت کالا‌های مشابه از یک غرفه به غرفه دیگر متفاوت است؛ هرچند بر اساس مشاهدات خبرنگار ایسنا، این تفاوت قیمتی که بازدیدکنندگان به آن اشاره می‌کردند مربوط به اقلام مصرفی مانند دفتر، مداد، پاک‌کن و... نبوده و بیشتر مربوط به کالا‌هایی مانند کلاسور، تخته وایت‌بُرد و... است. 

از سوی دیگر صحبت با خانواده‌ها بیانگر این موضوع است که قیمت کالا‌هایی که در نمایشگاه «ایران نوشت» ارائه می‌شود تفاوتی با مغازه‌های سطح شهر ندارد. یکی از مادرانی که به همراه سه فرزند خود به نمایشگاه آمده است با اشاره به همین موضوع، می‌گوید: «ما ساکن منطقه ۱۰ تهران هستیم. قبل از اینکه برای بازدید از نمایشگاه بیام قیمت برخی اقلام رو از محل گرفته بودم و الان می‌بینم تفاوتی با مغازه‌ها نداره، تازه اگر می‌خواستیم از مغازه خرید کنیم تنوع محصولات خیلی بیشتر از اینجا بود و بچه‌ها حق انتخاب بیشتری داشتند. فکر می‌کنم نمایشگاه سال‌های قبل خیلی بهتر برگزار می‌شد.» او درباره هزینه تامین نوشت‌افزار برای سه فرزندش نیز توضیح داد: «تقریبا با هزینه لباس فرم مدرسه و وسایلی که باید براشون میخریدم ۲۰ میلیون تومان هزینه کردم که بخش زیادی از خرید‌ها هم کالای ایرانی بودند.»

تعدادی از غرفه‌ها نیز به شکل متمرکز تنها ارائه دهنده کوله و کفش هستند. کوله‌هایی که جنس بدنه آنها مقاوم و محکم است، اما تقریبا اکثر آنها بَند‌های ضعیفی دارند و این موضوع از چشم خانواده‌ها نیز دور نمانده است. یکی از بازدیدکنندگان که در حال بررسی یک کوله است، می‌گوید: «پسرم کلاس سومه. برای مقطع پیش‌دبستانی یک کوله ایرانی براش خریدیم که همون یکسال بیشتر دوام نداشت و لازم شد تعمیرش کنیم، اما کوله خارجی که از سال اول دبستان براش خریدیم رو سه ساله داره استفاده می‌کنه و هنوزم میشه ازش استفاده کنه، فقط از طرحش خسته شده. قصد خرید کوله داشتیم ولی الان می‌بینم که ارزش نداره بخوام یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان برای کوله‌ای که بند مناسبی هم نداره هزینه کنم.»

در میان بازدیدکنندگان نمایشگاه که اکثرا به شکل خانوادگی به مصلی امام خمینی (ره) آمده‌اند، دختران و پسران تقریبا با درصد برابری حضور دارند، اما به گفته فروشندگان، نوع کالایی که خریداری می‌کنند متفاوت است. دختران مشتری پر و پا قرص استیکرها، برچسب‌ها و اقلام فانتزی‌تر هستند و پسران جذب نوشت‌افزار‌هایی با نقش قهرمانان ورزشی می‌شوند. 

به گفته فروشندگان، اجاره غرفه در این نمایشگاه به صورت متراژی با طراحی غرفه متری حدودا ۳ میلیون تومان بوده است. عدم تهویه مناسب به‌ویژه در زمان‌هایی که تعداد بازدیدکنندگان افزایش می‌یابد، مهم‌ترین موضوعی است که هم فروشندگان و هم غرفه‌داران نسبت به آن گلایه دارند. هرچند برخی از فروشندگان می‌گویند: «خودمون از شرایط مصلی خبر داشتیم و اینجا رو انتخاب کردیم.»

دغدغه معرفی اماکن گردشگری ایران، حیوانات بومی کشور، سنت‌ها، آیین‌ها و اعیاد به وسیله نوشت‌افزار‌ها برای گروه سنی کودکان دبستان و پیش‌دبستانی نیز از جمله مسائلی است که در این دوره از نمایشگاه به چشم می‌آید. یکی از این اقلام، بسته ویژه رنگ‌آمیزی است که این امکان را فراهم کرده تا با اسکن QR code، کودک بتواند پادکست مخصوص معرفیِ آنچه که در حال رنگ‌آمیزی آن است را بشنود. این بسته با دو قیمت ۱۱۰ هزارتومان و ۱۵۰ هزارتومان ارائه می‌شود. 

در این دوره از نمایشگاه «غرفه نسیم مهربانی» نیز برای جمع‌آوری نوشت افزار برای دانش آموزان مناطق کمتر برخوردار طراحی شده است که مردم و یا غرفه‌داران می‌توانند کمک‌های خود را به دست این کودکان برسانند.

رونمایی از محصولات و نوشت‌افزار تولید شده با نقش و طرح «شهید ریحانه سلطانی نژاد» معروف به دختر کاپشن صورتی با گوشواره‌های قلبی که در حادثه تروریستی گلزار شهدای کرمان به شهادت رسید، از اتفاقات دیگر دهمین دوره نمایشگاه ایران نوشت است. بر این اساس محصولاتی مانند دفتر، کوله، جامدادی، روبالشی و... با طرحی از این شهید نیز به فروش می‌رسد.

نمایشگاه ایران نوشت از ۱۵ تا ۳۱ شهریور همه روزه از ساعت ۱۵ الی ۲۲ در محل مصلی امام خمینی (ره) برقرار است.

منبع: ایسنا