هشدار درباره یک بیماری مرگبار؛ ام‌پاکس یا آبله میمون چیست و چگونه منتقل می‌شود؟

زی‌سان: در پی گزارش دولت سوئد مبنی بر شناسایی اولین مورد ابتلا به سویه کشنده ام‌پاکس یا آبله میمون در این کشور که اولین مورد ابتلا در خارج از قاره آفریقا نیز محسوب می‌شود، سازمان جهانی بهداشت هشدار داد که احتمال دارد به زودی «موارد وارداتی» بیشتری از این ویروس در اروپا شناسایی شود.

نوع مسری‌تر و خطرناک‌تر بیماری آبله میمون یا ام‌پاکس (MPox) با نام «Clade I» مشهور است و کارشناسان این سازمان می‌گویند که در حال نظارت دقیق وضعیت گسترش آن هستند.

سازمان جهانی بهداشت که پیش از این در روز چهارشنبه سطح هشدار بین‌المللی خود در مواجهه با افزایش مجدد موارد ابتلا به این ویروس در قاره آفریقا را به بالاترین سطح افزایش داده بود، در بیانیه جدیدش اعلام کرد: «احتمالاً در روز‌ها و هفته‌های آینده، موارد وارداتی بیشتری از "کلاد۱" در اروپا ثبت خواهد شد.»

همزمان مقامات بهداشتی چین روز جمعه از افزایش نظارت بر موارد مشکوک و کنترل مرز‌های خود برای جلوگیری از ورود این بیماری به کشورشان خبر دادند. این کنترل شامل اشیا و همچنین افرادی می‌شود که گمان می‌رود از مکان‌های مشکوک عازم چین شده اند.

بر اساس داده‌های منتشر شده هفته گذشته توسط آژانس بهداشت اتحادیه آفریقا (Africa CDC) از ژانویه ۲۰۲۲ میلادی در مجموع ۳۸ هزار و ۴۶۵ مورد ابتلا به این بیماری در ۱۶ کشور آفریقایی به ثبت رسیده و منجر به مرگ ۱۴۵۶ نفر شده است.

به گفته این آژانس، در سال ۲۰۲۴ میلادی موارد ابتلا به این بیماری در کشور‌های آفریقایی نسبت به سال قبل از آن ۱۶۰ درصد افزایش یافته است.

ساموئل-راجر کامبا، وزیر بهداشت کنگو نیز روز پنج‌شنبه گفت که بر اساس آخرین گزارش اپیدمیولوژیک، جمهوری دموکراتیک کنگو «از ابتدای سال جاری، تعداد ۱۵ هزار و ۶۶۴ مورد احتمالی ابتلا و ۵۴۸ مورد مرگ را ثبت کرده است».

سازمان جهانی بهداشت تاکید کرده است که نباید به دلیل شیوع این ویروس، به مسافران یا کشور‌ها «انگ بزنیم» و در بیانیه خود اعلام کرد که «تن‌ها با همکاری، به اشتراک گذاری داده‌ها و انجام اقدامات بهداشتی لازم می‌توان شیوع این ویروس را کنترل کرد».

بیماری آبله میمون چیست؟

بیماری آبله میمون که در اثر عفونت به ویروس آبله میمون پدیدار می‌شود، یک بیماری مشترک بین انسان و حیوانات است که پیش از این عمدتا در مناطق جنگلی آفریقای حاره‌ای دیده می‌شد اما طی دو سال گذشته در دیگر مناطق جهان به ویژه اروپا مشاهده شده است.

این بیماری به طور معمول بین دو تا چهار هفته طول می‌کشد. دوره پنهان آبله میمون پس از ابتلای افراد به ویروس بین پنج تا ۲۱ روز است؛ به عبارت دیگر علائم بیماری در مبتلایان بین پنج تا ۲۱ روز پس از ورود ویروس به بدن بروز می‌کند.

علائم ابتلا به آبله میمون چیست؟

علائم ابتدایی ابتلا به بیماری آبله میمون سردرد، دردهای عضلانی، تب و بدن درد است. بر روی بدن مبتلایان به تدریج برآمدگی‌هایی به شکل جوش ظاهر می‌شود که حالت تاول پیدا خواهند کرد. داخل برخی از این برآمدگی‌ها مایع سفیدرنگی وجود دارد که در صورت ترکیدن برآمدگی می‌تواند عامل انتقال ویروس به دیگران شود.

افراد مبتلا یا مشکوک به ابتلا به آبله میمون باید خود را قرنطینه کنند و از تماس با دیگران بپرهیزند.

احتمال این که بیماری آبله میمون با بیماری‌های دیگری از جمله تبخال، سیفیلیس و آبله مرغان اشتباه گرفته شود وجود دارد.

چگونه می‌توان از ابتلا به آبله میمون پیشگیری کرد؟

به گفته دانشمندان خطر ابتلا به آبله میمون برای عموم مردم چندان زیاد نیست، اما با رعایت شماری از نکات بهداشتی می‌توان احتمال ابتلا به این بیماری دردناک را کاهش داد.

سرویس سلامت ملی بریتانیا و مرکز کنترل بیماری‌ها در آمریکا رعایت این نکات را در کاهش احتمال ابتلا به آبله میمون موثر می‌دانند:

• شستشوی مرتب دست‌ها با آب و صابون یا استفاده از مایع ضدعفونی‌کننده

• استفاده از تجهیزات ویژه حفاظتی هنگام پرستاری از بیماران مبتلا به آبله میمون

• پرهیز از مصرف گوشت‌هایی که به خوبی پخته نشده‌اند

• فاصله‌گذاری با حیوانات وحشی، ولگرد، تلف‌شده و بیمار

• پرهیز از مصرف یا لمس گوشت حیوانات وحشی

• عدم استفاده از رختخواب و حوله مشترک با افرادی که مشکوک به ابتلا به آبله میمون هستند

• پرهیز از تماس نزدیک با افراد مبتلا یا مشکوک به ابتلا به آبله میمون

موج قبلی آبله میمون در سال ۲۰۲۲ با آموزش عمومی مردم جهت اجتناب از رفتارهای پرخطر و همینطور واکسیناسیون در کشورها متوقف شد.

با این حال کارشناسان هشدار داده‌اند که به دلیل کمبود واکسن و امکانات درمانی در قاره آفریقا، این بیماری می‌تواند بیش از دفعه پیش شیوع پیدا کند.