برتری بهمن کوچیک بر وینستون قرمز!

صبا صارمی نائینی در هفت صبح نوشت:  یک بسته سیگار بهمن کوچک در هلند ۳۲۰ هزار تومان قیمت دارد؛ یعنی چیزی حدود ۱۶ برابر بیشتر از قیمت آن در ایران. وقتی هزاران کیلومتر از مرز فاصله می‌گیریم ارزش هر نخ سیگار ایرانی چندین برابر بیشتر می‌شود ولی هنوز آنقدر ارزان است که خریدن آن بیشتر از سیگار خارجی بیارزد. در هلند شهروندان باید برای یک بسته سیگار کشور خودشان حداقل ۷ یورو (معادل ۴۴۸ هزار تومان) پول خرج کنند. یکی از ایرانیانی که تجربه خرید و فروش سیگار ایرانی در خارج از کشور را دارد می‌گوید به جز تفاوت قیمت، ایرانی‌ها به خاطر تندی بیشتر سیگار خارجی، مدل وطنی آن را ترجیح می‌دهند.

مسافران ایرانی که امسال به اتریش سفر می‌کنند و با خود سیگار می‌برند، می‌توانند هر باکس وینستون الترای ایرانی را حدودا ۴۰ هزار تومان بخرند و ۳۰ یورو (معادل یک میلیون و ۹۲۰ هزار تومان) بفروشند. آنها برای یک باکس وینستون لایت داخلی ۲۰ یورو (معادل یک میلیون و ۲۸۰ هزار تومان) از مشتری می‌گیرند. این قیمت به ترتیب حدود یک میلیون و ۶۰۰ و ۹۵۰ هزار تومان بیشتر از نرخ همین سیگار‌ها در خود ایران است. سیگار فروشی یکی از راه‌هایی است که معمولا دانشجویان ایرانی ساکن اروپا به عنوان درآمد جانبی از آن استفاده می‌کنند.

بازار متنوع سیگار ایرانی در ترکیه

بازار هیچ کشوری به اندازه ترکیه در سیگار‌های ایرانی تنوع ندارد. قیمت خرید هر باکس سیگار وینستون لایت ایرانی در استانبول ۱۵۰ لیر (معادل دو میلیون و ۷۰۰ هزار تومان) است در حالی که در ایران باکسی ۳۱۰ هزار تومان به فروش می‌رود؛ یعنی حدود دو میلیون و ۴۰۰ هزار تومان کمتر از قیمت ترکیه. هر باکس سیگار بهمن کوچک در ترکیه ۱۹۰ لیر (معادل سه میلیون و ۴۲۰ هزار تومان) است، اما قیمت آن در ایران برابر با ۱۸۰ هزار تومان می‌شود. به عبارتی سه میلیون و ۲۴۰ هزار تومان اختلاف قیمت دارد.

در ترکیه نیز قوانین و مقررات گمرکی خاصی برای ورود سیگار به کشور وجود دارد. افرادی که بالای ۱۸ سال سن دارند می‌توانند در ورود به ترکیه با خود سیگار و تنباکو همراه داشته باشند. حداکثر مقدار سیگاری که در سفر به استانبول می‌توان برد ۳۰ بسته (سه باکس) و ۱۰۰ نخ سیگار برگ است. اگر فردی این قانون را رعایت نکند باید مبلغی را به عنوان جریمه بپردازد. در بازرسی برای بار اول ۲۵۰ دلار و برای بار دوم دو هزار و ۵۰۰ دلار جریمه می‌شوند. در میان کشور‌های مختلف بیشترین جریمه مرتبط با سیگار (حمل، فروش و حتی مصرف آن) را ترکمنستان دارد و هرکس از قانون جدید سرپیچی کند هزار و ۲۰۰ پوند (معادل هزار و ۷۰۰ دلار) جریمه خواهد شد.

نرخ نجومی سیگار ایرانی در ایتالیا

ایتالیا کشوریست که دانشجویان زیادی برای تحصیل به آن مهاجرت می‌کنند و بحث خرید و فروش سیگار در گروه‌های مختلف دانشجویی نیز مطرح است.

در سال ۲۰۲۴ قیمت هر باکس سیگار وینستون لایت ایرانی در ایتالیا ۲۵ یورو (معادل یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان) است که تقریبا ۵ برابر قیمت آن در ایران ارزش دارد. قیمت هر باکس سیگار بهمن کوچک در ایتالیا نیز ۲۵ یورو (معادل یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان) است در صورتی که در ایران هر باکس ۱۸۰ هزار تومان فروخته می‌شود. تفاوت فاحش قیمت خرید سیگار در اروپا در سال‌های اخیر باعث گسترش حمل سیگار به کشور‌های خارجی شده است. این موضوع که یکی از راه‌های درآمد جانبی برای مهاجران به حساب می‌آید در برخی موارد سبب قاچاق نیز می‌شود.

کشور‌های مقصد: اول ترکیه و عراق

یکی از افرادی که در این باره تجربه دارد می‌گوید: کشور‌های هدف برای سیگار که مرز کوهی با ایران دارند، کشور ترکیه و سلیمانیه عراق است. کشور‌های دیگری مثل کشور آذربایجان، ارمنستان و گرجستان هم هستند، اما به دلیل نداشتن مرز کوهی برای جابه‌جایی راحت‌تر سیگار گزینه مناسبی نیستند.

او درباره شیوه حمل سیگار به کشور‌های خارجی و همچنین مقدار آن این توضیحات را می‌دهد: هر فرد از لحاظ قانونی می‌تواند ۳ باکس سیگار ببرد ولی وقتی می‌خواهند در حجم بزرگتری این کار را انجام دهند یا باید کارت بازرگانی بگیرند که از راه قانونی مثلا با کانتینر بتوانند جنس را ببرند و یا به صورت قاچاق آن را از مرز خارج کنند.

به دلیل سخت بودن و مشکلات زیادی که در روند قانونی وجود دارد، افراد به قاچاق که پروسه ساده‌ای است روی می‌آورند. این فرد حرف‌هایش را اینطور ادامه می‌دهد: قاچاق پروسه ساده‌ای است که به دو صورت انجام می‌شود. فردی که می‌خواهد قاچاق ببرد به مرز می‌رود و با یکی از ماموران که در گمرک شیفت است به اصطلاح می‌بندد و مقداری پول به او می‌دهد که سیگار‌ها را (مثلا ۱۰۰ کارتن، ۲۰۰ کارتن) از مرز رد کند. دومین راه این است که افراد به صورت کولبری جنس را از مرز کوهی رد می‌کنند تا پول کمتری بدهند.

فرق مزه سیگار‌های ایرانی و خارجی

از او درباره علت تفاوت قیمت سیگار‌ها در ایران و کشور‌های خارجی و همچنین سیگار‌های پرطرفدار در خارج از ایران پرسیدیم: سیگار و در کل مواد مخدر در خارج از کشور مالیات سنگینی دارد به همین دلیل سیگار‌های خودشان به شدت گران است ولی سیگار ما مالیات کمتری دارد در نتیجه قیمت آن در ایران بسیار ارزان‌تر است. سیگار‌های خارجی قطران بالایی دارند یعنی سیگار‌های تندی‌اند، اما سیگار‌های ایرانی قطران و نیکوتین پایینی دارند یعنی سیگار‌های لایت و نرم‌تری‌اند پس مشتری بیشتری دارند.

خارجی‌ها کدام سیگار ایرانی را می‌کشند؟

به گفته او غیر از ایرانی‌های خارج نشین، خود خارجی‌ها هم مشتری این سیگار‌های ما هستند. معمولا سیگار‌هایی که از ایران می‌برند وینستون، مارلبرو و کنت است. قاچاق سیگار با قیمت ایران حداقل ۱۰۰ درصد سود است برای مثال ما در ایران یک باکس وینستون را ۴۰۰ هزار تومان می‌خریم در صورتی که آن طرف مرز با قیمت بین یک میلیون و ۲۰۰ تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان می‌توانیم بفروشیم.